Læknablaðið - 01.07.1943, Blaðsíða 17

LÆ K NA B LAÐ I Ð
7
sér í flestum tilfellum, hve mikið
sjúklingarnir muni þurfa, og læt-
ur nærri svo dæmi sé tekið, að
sjúklingar sem eru 60—80 kg. að
þyngd þurfi 1.5—2.1 gram af folia
digitaiis til mettunar, eftir þvi hve
löngum tíma hefir verið varið ti!
að koma þessum skammti í fólkið
(1 sólarhring—1 viku).
Liggi mikið á, má gefa 0.5 gram
fol. digital. 3svar á sólarhring, og
er þá fullum áhrifum náð í flest-
um tilfellum á þessum tíma. Liggi
minna á, en nauðsyn sé þó á mett-
un á styttri tíma en I viku, má
gefa 0.3 gröm 3svar á dag í 2 daga,
eða 0,2 gröm 3svar á dag i 3 daga.
Þegar lítil ástæða er til að flýta sér,
svo sem þegar um sjúklinga sem
fótavist hafa er að ræða, er nægi-
legt að gefa 0.1 gr. 3svar á dag í
vikutíma.
Mjög þungir sjúklingar þurfa
stærri skammta en þá, sem að ofan
eru greindir; gamalt fólk og mag-
urt þarf aítur á móti minni
skammta. Börn þurfa oft nokkru
stærri skammta en fullorðnir menn,
þegar miðað er við þyngd. Sumir
hafa notað sér til hliðsjónar í þessu
efni svohljóðandi reglu: Gefa þarf
ca. 0.1 gr. fol. digtalis pr. 10 lbs.
að líkamsþunga að viðbættu 0.1
gr. fyrir hvern dag, sem það tekur
að koma þessum skammti í sjúk-
lingana.
Eins og þegar er sagt má einung-
is nota þessháttar reglur sem gróf-
an Ieiöarvísi,en dómurinn um hvort
og hvenær æskilegum árangri er
náð verður að byggjast á klinisk-
um athugunum og reynslu læknis-
ins. Aðalmælikvarði verður púls-
hraði sjúklinga, diuresis og byrj-
andi intoxicationseinkenni. Lyfið
á að gefa þar til púlshraði er orð-
inn eðlilegur, nálægt 70 pr. mín.
og diuresis aukin, ef alvarleg in-
toxicationseinkenni ekki hafa áð-
ur gert vart við sig. Fyrsta intoxi-
cationseinkennið er oft sjóntrufl-
anir — eldglæringar — eða ógleði
og uppsala, en varast ber að láta
það villa sér sýn, að margir sjúk-
lingar hafa ógleði og uppköst
vegna stasis i lifur og maga, og er
það vitanlega einkenni um að ekki
hafi ennþá verið nóg gefið af lyf-
inu.
Annar aðalþátturinn í digitalis-
meðferðinni verður svo sá, að
halda við þeim áhrifum, sem feng-
izt liafa með mettuninni, og er sá
þátturinn engu þýðingarminni, því
annars skilst lyfið fljótlega út. Það
lætur nærri að á sólarhring eyðist
af því, sem bundið er í líkamanum
o. 1 gr., og verður því sá skammt-
ur, sem til viðhalds þarf, sam-
svarandi þessu. Þegar digitalisatio
er náð þannig, að sjúklingnum líði
sem bezt, án þess að hafa toxisk
einkenni, verður því að gefa dag-
legan viðhaldsskammt, og þessu
verður að halda áfram, svo lengi
sem þörf er á. Sú þörf er oft fyrir
'hendi það sem eftir er æfi sjúkling-
anna, og getur þannig verið um
mjög langan tíma að ræða, oftlega
10—20 ár.
Að sjálfsögðu er það allmisjafnt,
hve mikið þarf að gefa til viðhalds,
og er ekki unnt að gefa um það ná-
kvæmar reglur, heldur verður
reynslan að skera úr um þetta. Oft
reynist hæfilegt að gefa 0.1 gr.
daglega, stundum er nægilegt 0.1
gr. 5—6 daga í viku hverri. eða
ennþá minna, en einnig kemur fyrir
að skammturinn þurfi að vera
nokkru stærri, t. d. 0.2 gr. 1—2
daga í vikunni, og 0.1 gr. hina
dagana. Næsta furðulegt er oft
hversu fólki lærist fljótt af sjálfu
sér að ákveða skammt þann, sem
hæfilegastur er.
Nákvæmasta aðferðin til að á-
kveða hvenær hæfilegur skammt-