Læknablaðið - 15.10.1947, Síða 13
LÆKNABLAÐIÐ
telur að mest beri á kvilla þess-
um hjá mönnum, er gæti sau'ö-
fjár úti við á fjörubeitarjörð-
um og sjaldan snerti kind og
telur, að hann liafi sjaldan séð
hann á mönnum, er liirði fé í
húsi (Hhsk. 1933). Sami lækn-
ir getur þess þó, að stúlkur
sýkist líka af því eiriu, að
fara með kindakjöt (Hbsk.
1941) og auk þess liefir liann
oft þótzt rekja sýkinguna til
hruflana af liornum, eða af því
að fást við fénað (Hbsk. 1934).
Flestir læknar eru sammála
um það, að sýkingartíðni sé
mest að haustinu, og þá um
sláturtímann. Þó eru tilfelli
greind framan af vetrinum og
á vertíð (Hbsk. 1936 og 1940),
þar sem efast er um, að því er
virðist, að um smitun frá sauð-
fé geti verið að ræða. Heildar-
yfirlitið gefur þó ótvírætt til
kynna, að flestir telja, að snert-
ing á sauðfé sé nauðsynleg, til
þess að sýking verði, og þá um
leið löskun á húðþekju þess
er sýkist.
1 þessu sambandi er rptt að
geta þess, að andlit og sérstak-
lega hendur eru þeir staðir,
sem sýking verður oftast á,
enda verst varðir fyrir hnjaski.
Þó er mér kunnugt um, að fyr-
ir nokkrum árum var granu-
loma skorið af scrotum á
mánni, er særst hafði á þeim
stað við drátt á sauðfé. Stykk-
ið var sent til smásjárathug-
unar í Rannsóknarstofu Há-
87
skólans og reyndist granuloma
(Dungal).
I yfirlitsgrein G. M. gefur
hann góða lýsingu á kvillanum
og leyfi ég mér að taka hér
upp aðalatriðin úr lýsingu
lians, þar sem Læknahlaðið frá
þeim tíma er nú að verða i
fárra manna höndum:
„Þar sem veikin var yngst,
sést á fingri .... kringlóttur
þrimill......Ijósleitur, og var
sem stratum corneum væri lyft
upp af vatnsvilsu og virtist vils-
an vera í fleiri smáhólfum en
einu........Svo er að sjá sem
epidermis núist af og komi *
rautt fleiður (þar á próf. við,
að kvillinn liafi slaðið lengur),
...... fleiðrið er með rauðu
holdfrauði í (granulationum)
og hlæðir fremur venju úr ef
komið er við það. Úmhverfis
J)að sést stundum epidermis-
kragi, sem holt er undir, en
frauðið vellur ])ó ekki úl yfir
kragann. Fleiðrið og Jjrotinn
undir því situr, en stendur ekki
á „fæti“.....Það er segin saga
að J)etta ulcus er elevatum og
induratum og J)að er einmitt
þetta sem mér virðist einkenni-
^legast við kvillann. Fleiðrið
lyftist upp af J)rota, sem er
stinnur viðkomu, en lítið eða
ekki aumur, enda kvarta sjúkl-
ingarnir ekki yfir verkjum, en
sumir yfir kláða og lítilfjörleg-
um sviða.“
Þessari lýsingu á kvillanum
her saman við reynslu þeirra