Læknablaðið - 15.10.1947, Síða 14

88
LÆKNABLAÐIÐ
lækna, er ég hefi átt tal við,
og hafa sumir þeirra haft
marga sjúklinga undir liönd-
um.
Árlega liafa verið send húð-
stykki til umsagnar í Rann-
sóknastofu Háskólans, sem
talið er að liafi haft einkenni
sláturhólu.
Helztu sérkenni vefsins skulu
þá rakin hér eins og þau hafa
birzt við smásjárathugun.
Ef sláturhólan hefir staðið
lengi, eru líkur til þess að horn-
lag húðarinnar sé fallið af, og
sést þá við smásjárskoðun að
sárbarmurinn og yfirliúðin er
þar trosnuð, stundum eru þó
húðtotur úr neðsta húðlaginu
í sárbotninum og virðist stund-
um sem þær hafi vaxið ofan í
vefjarlögin fyrir neðan. Und-
ir þessu taka að jafnaði við
bandvefslög, sem ýmist eru
úr nýlegum bandvefsfrumum
(fibrocytum og fibroblöstum),
eða — ef um gamla sláturbólu
er að ræða — þá er bandvefur-
inn samrunninn (hyaliniserað-
ur). Mikið af nýmynduðum æð-
um sést um allt svæðið og einn-
ig vökvafull smáhólf, svo að
við heildaryfirlit virðist vef-
stykkið svampkennt. Stundum
hafa sézt risafrumur í vefnum.
Á víð og dreif undir sárbotn-
inum sjást bólgufrumur, sem
oftar virðast hnattfriímur
heldur en skerðikjarnafrum-
ur. Einkum ber á bólgubreyt-
ingunum niður með hárrótum
og í svitakirtlum. Ekki sést
verulegur vefjardauði (nec-
rosis), en þó eru óskýr frumu-
mörk víða í efri lögunum og
frumuhlaupið bólótt og kjarn-
ar sumra frumanna litast
dauft.
Þótt margir læknar liafi sýnt
viðleitni á því, að reyna að
finna orsök til kvillans, virðist
árangurinn alls staðar nei-
kvæður. Svipað er að segja um
rannsóknir, er framkvæmdar
voru í Rannsóknarstofu Há-
skólans 1938 og 1939. Þótt þær
athuganir séu hvergi nærri
tæmandi, tel ég þó ekki rétt að
geta þeirra að engu og skal hér
í sem stytztu máli reynt að
skýra frá þeim. Ég vil geta
þess strax að frumkvæðið að
þeim átti próf. Níels Dungal.
Þann 20. okt. ’38 var sjúkl-
ingur með tvær sláturbólur á
vísifingri sendur í Rannsókna-
stofu Háskólans. Bólur þessar
voru með lieilu hornlagi. Nokk-
ur vessi virtist vera undir húð-
inni, og var því húðin hreinsuð
og stungið gegnum liana með
holnál og dreginn út dálítill
blóðlitaður vessi, sem síðan
var þynntur með kjötseyði,
sökum þess live lítill hann var.
Þessum vökva var sáð á egg-
himnu (membrana cliorio-
allantois) tveggja eggja a. m.
Burnet. Ennfremur var liúð
rispuð á framhandleggjum á
tveimur mönnum (N. D. og K.
S.) og vessanum smurt þar inn.