Læknablaðið - 01.06.1948, Qupperneq 30

38
L Æ I< N A B L A Ð I Ð
ur, el' þeim hefði enzt aldur
til, að sjúkdómurinn tæki sig
upp á ný. þeir dóu úr öðr-
um sjúkdómum á meðan hokis-
veikin lá niðri. Um alla þá,
sem farið hafa og ekki komið
aftur, er vitað, að þeir eru dán-
ir að einum undanskildum.
Um aldur sjúklinganna, j)eg-
ar fyrstu holdsveikiseinkenni
eru talin koma í ljós, má geta
þess að hann var á sjúklingum
spítalans:
Innan 20 ára ....... 12,5 %
20—40 50,5-
40—60 29,5 —
60—80 7,5
Fvrstur á sjúkraskránni er
talinn 11 ára gamall drengur
úr Vestmannaeyjum. Hann deyr
á spítalanum úr herklaveiki
(tuh. miliaris) eftir tæp þrjú
ár. Það er eftirtektarvert, að
af þeim rúmum 80 sjúklingum,
sem komu á spítalann fyrstu
fimmtán mánuðina, deyja tíu
úr berklaveiki, flestir á þrenmr
fyrstu árunum. Að vísu deyja
flestir á spítalanum fyrstu ár-
in, 17 til ársloka 1899, eða rúml.
20%, sem auðvitað er geysihá
dánartala og árið 1900 deyja
14 og yfirleitt er dánartalan há
fyrstu árin. Þetta er þó skiljan-
legt, því reynt hefur verið að
losna fyrst og fremst við þá
sjúklinga úr byggðum lands-
ins, sem verst voru haldnir og
erfiðast var að hafa heima og
þyngstir voru á sveitasjóðun-
um. En hvað sem því líður, eru
allar líkur fyrir því, að þessir
menn hafi verið orðnir berkla-
veikir áður en þeir komu á
spítalann.
Holdsveikin er ákaflega lang-
vinnur sjúkdómur eins og
kunnugt er og ganga margir
með hann áratugum saman.
Það er þá ekki að furða, þótt
J)eir uienn taki ýmsa aðra sjúk-
dóma á svo löngum tíma. Dán-
arskýrslur holdsveikraspítalans
bera J)að líka með sér, að mikill
meiri hluti þeirra, sem þar hafa
dáið, dóu úr sjúkdómum, sem
ekki verður séð að komi holds-
veiki neitt við. Manni dettur
eðlilega í hug, að holdsveikum
mönnum sé hættara við að
veikjast af öðrum sjúkdómum,
en þeim, sem heilbrigðir eru.
En J)að nmn vera jafnerfitt að
sanna J)að og að neita því, þótt
raunar virðist sem svo Iiljóti að
vera.
A Holdsveikraspítalanum
hafa langsamlega flestir þeirra,
sem J)ar hafa látizt, dáið á
aldrinum 30—70 ára. 10 dóu
fyrir innan þrítugt, en 21 kom-
ust yfir sjötugt og af þeim 8
yfir áttrætt og tveir urðu níræð-
ir. Þegar fyrstu árin eru liðin,
stórfækkar Jæim, sem deyja úr
herklaveiki, þeir eru alls 25,
(þar með taldir J)eir 10, sem dóu
á fyrstu Jn-enmr árunum), en
við krufningar hafa fundizt
herklar í 34 sjúklingum að auki,