Læknablaðið - 01.10.1954, Blaðsíða 5

LÆKNABLAÐIÐ
131
orðum. Má vera að ekki séu öll
kurl komin til grafar 1952 en
vart mun það koma að sök*).
Myndin sýnir í fyrsta lagi
hraðhækkandi dánartölu með
aldrinum. Undir þrítugsaldri
eru illkynja iinein fátíð; eru
flest þeirra sarkmein. Milli
þrítugs og fertugs kveður enn
ekki mikið að þeim, dánartal-
an er þá undir 40 af 100000, en
hækkar jafnt og þétt í um og
yfir 1000, er komið er vfir sjö-
tugsaldur.
Karla megin er dánartala
síðasta tímahilsins (1946—’52)
lægst, eða því sein næst, í öllum
aldursflokkum fram til sjö-
tugs. I efsta aldursflokknum
einum liefir dánartalan stöð-
ugt farið hækkandi, úr 867/
100 000 1916—’25 í 1358 1946—
—’52. Líkt verður og upp á
teningnum um konur. Þar gæt-
ir þó einnig nokkurrar hækk-
unar í aldursflokknum 60—70
ára fram til 1936—’45. í efsta
aldursflokknum nær hækkun-
in heldur ekki til síðasta tíma-
hilsins.
Vegna mannfæðar má alltaf
húast við nokkrum sveiflum á
dánartölum aldursflokkanna,
enda þótt um 10 ára meðaltöl
*) Síðan liafa fáein dánarvottorS
frá 1952 komið frain til viðbótar og
mun varla von á fleirum. Hafa tölur
nii verið leiðréttar með tilliti til
þess. En svo smávægilegar eru breyt-
ingarnar að þeirra befði ekki gætt
á myndunum.
sé að ræða. Virðist þó mega
ætla, að frekar en hitt hafi ver-
ið um raunverulega lækkun að
ræða fram til efstu aldurs-
flokkanna, ekki sízt er þess er
gáð, að framtal hefir að lík-
indum verið ófullkomnara
fvrri árin.
En hvað veldur þá hækkun-
inni í efsta aldursflokknum?
Enda þótt fullnaðarárangur af
læknisaðgerðum sé vart mikill
ennþá, má ætla að áhrifa
þeirra gæti nokkuð í tilfærslu
dauðsfalla milli aldursflokka
upp á við. Slík tilfærsla mundi
þó varla skýra hækkunina
nema að mjög litlu leyti.
En hér kemur annað til.
Dánarskýrslur hera það ljós-
lega ineð sér, að greining hana-
meina aldraðs fólks liefir ver-
ið mjög ófullkomin áður fyrr,
en með hverjum áratug er
sýnileg framför í því efni. —
Kemur þetta einkum fram í
lækkun „ellidauðans“, sem er
miklu meiri í efsta aldurs-
flokknum en svarar til liækk-
unar krabbameinsdánartöl-
unnar eins og sjá má á töflu I.
Auk þessa hefir svo óþekkt-
u|m og ótilgreinduni hanamein-
um fækkað úr 5,8% allra hana-
meina í 1,8% — eða, sé miðað
við fólksfjölda, úr 80,5 per
100 000 í 7,4 (1946/50), en
hvernig þau skiptast eftir aldri
og kyni verður ekki séð af
skýrslum Hagstofunnar.
Þegar á allt þetta er litið,