Læknablaðið - 01.12.1958, Síða 14

120
LÆKNABLAÐIÐ
faraldrar verið raktir i Dan-
mörku5).
Eftir smitun myndast mótefni
í blóði, sem hægt er að finna
eftir vissan tíma frá smitun.
Mótefnið, sem finnst með Sa-
bin-Feldman litunaraðferðinni,
finnst fljótt eftir frumsmitun;
venjulega 1—2 vikur, en com-
plement fixations mótefnið
finnst talsvert seinna, eða ekki
fyrr en nokkrum vikum eftir
smitun. Bæði mótefnin geta ver-
ið í talsverðu magni (liáum tit-
er) í blóðinu í nokkur ár°).
Complement mótefnið hverfur
síðan algjörlega, en litarmót-
efnið minnkar smám saman, en
hverfur venjulega aldrei úr
blóðinu. Sabin7), sem einna
mest befur rannsakað toxo-
plasmosis, heldur því fram, að
jafnvel veikl jákvætt litunar-
próf bendi á smitun af toxo-
plasmosis, og að jafnvel comple-
ment próf í titer 1: 2 sé einkenn-
andi (specific) fyrir toxoplasm-
osis. Við augnsjúkdóma af toxo-
plasmosis-uppuna, er oft litið
magn af mótefni í blóðinu og
eingöngu litunarprófið jákvætt,
eins og við meðfæddu sjúkdóms-
myndina, er sjúkdómurinn tek-
ur sig upp að nýju síðar i lif-
inu. Þar eð bólga í augum er
á tiltölulega litlu afmörkuðu
svæði, livetur hún til mjög lít-
illar almennrar mótefnamynd-
unar i blóði. Til er húðpróf lil
að greina toxoplasmosis smit-
un, sem bvggist á svipuðum lög-
málum og berldahúðprófið, og
talið vera allnákvæmt.
Blóðvatnsrannsóknir, ræktun
og húðpróf meðal manna, fugla
og spendýra (bæði viltra og
taminna) bafa sýnt, að toxo-
plasmosis er bæði tíð og út-
breidd smitun. Feldman og Mil-
ler8) gerðu nýlega (1956) blóð-
vatnsathuganir meðal 10 þjóða
(þar á meðal Islendinga) og 24
dýrategunda, og notuðu þeir lit-
unaraðferðina. Jákvætt litunar-
próf var tiltölulega sjaldgæft
meðal Eskimóa (0%), Navajo
Indíána (4%) og Islendinga
(11%), en mun hærri hundr-
aðstala meðal Bandaríkja-
manna (17—35%) og einkar há
meðal Haitibúa (36%) og Hon-
durasbúa (64%). Alls var blóð
frá 108 Islendingum rannsak-
að. Af þeim fannst nokkuð mót-
efni í 16 (15%), en titer 1:16
eða hærri fannst í 12 blóðsýnis-
hornum (11%). Öll voru þessi
blóðsýnishorn tekin úr „lieil-
brigðum“ einstaklingum. Af
dýrum frá ýmsum löndum
(rottum, köttum, hundum,
kindum, nautgripum o. f 1.), sem
blóð var rannsakað frá, sam-
tals 801 blóðsýnishorn, reynd-
ust 23% með mótefni gegn toxo-
plasmosis, en þó all-misnnm-
andi eftir dýrategundum og
heimkynnum. I þessari rann-
sókn var hlóð frá dýrum ekki
rannsakað frá Islandi.