Læknablaðið - 15.03.1982, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ
71
um það. Eftir að tunica vaginalis hafði verið
opnuð, kom í ljós intravaginal torsio testis.
Drep var bæði í eista og eistalyppu og voru
pau fjarlægð. Vefjarannsókn sýndi infarctio
testis, afleiðing af torsio. Blóðrannsóknir við
komu og status a.ö.l. voru eðlileg. Vegna
sýkingarhættu var ekki talið rétt að gera
festingu á hinu eistanu að svo stöddu. Sjúkl-
ingurinn fékk ígerð í sárið og hæ. punghelm-
ing eftir aðgerðina. Var það meðhöndlað með
fúkalyfjum, í byrjun ampicillin og síðar samkv.
næmisprófi, ennfrentur var greftri hleypt út
með aðgerð. Sjukl. útskrifaðist 06.07. Vegna
granuloma, sem myndaðist í sárinu í ágúst,
dróst enn að framkvæma festingu vi. megin.
Þann 03.09. var sjúklingur síðan lagður inn á
ný, hann var nú ópægindalaus og öll sýking
gengin til baka. Var því gerð festing á vi. eista.
Sjúklingnum varð ekki meint af þessari að-
gerð og útskrifaðist við góða líðan 08.09/81.
Samanlögð spítalalega var 23 dagar.
Tilfelli 3
Síðasti sjúklingurinn var 17 ára gamall. Hann
leitaði til heilsugæslulæknis þann 18.09.’81, en
hafði þá u.þ.b. viku áður fengið til sín nætur-
lækni, vegna bólgu og verkjar í vi. eista. Var
talið, að um bráða bólgu í eistalyppu væri að
ræða og ampicillin gefið. Þar sem bólgan hafði
þann 18.09. lítið gengið til baka við fúkalyfja-
meðferð, var haft samband við þvagfærasér-
fræðing, sem ákvað að leggja sjúklinginn inn
vegna gruns um torsio testis, og kom hann
20.09.’81 á Skurðlækningadeild Borgarspítal-
ans. Aðgerð var framkvæmd 21.09. og vi.
eistað skoðað. Kom þá í ljós intravaginal
torsio testis með tvöföldum snúningi (sjá
mynd 1). Eistalyppan var rauðbrúnleit og
bólgin, en ekki að sjá drep í henni. Eistað sjálft
var eðlilegt að sjá og þreifa á. Tekið var
vefjasýni úr eistanu og blæddi vel úr tunica
albuginea köntunum. Vefjarannsókn sýndi
minnkaða spermatogenesu og aukinn fjölda
Sertolifruma. Vefjameinafræðingur sá, sem
sýnið skoðaði, átti erfitt með að greina, hvort
hér var um afleiðingu af snúningnum að ræða
eða meðfæddan galla á eistavef. Eistað var
metið lífvænlegt eftir að undið hafði verið
ofan af kólfinum. Því var komið fyrir á sínum
stað í scrotum og fest með nokkrum saumum.
Að því loknu var gerð festing á hæ. eista. það
var fullkomlega eðlilegt. Sjúklingnum heilsað-
ist vel að aðgerðinni lokinni og útskrifaðist
25.09/81.
Figure 1. Case nr. 3. A seventeen years old male,
with 10 days history of swelling, pain and tenderness
of the left testicle. He was misdiagnosed and treated
as an epididymitis acuta by a practitioner. At
operation in the hospital he was found to have a
torsio testis, with twofold twisting of the funicle.
The testicle was indeed viable and was fixed as well
as the contralateral one.
Torsio testis á Borgarspítala,
Landakotsspítala og Landspítala á
árunum 1971-1980
Alls greindust 36 sjúklingar með torsio testis á
sjúkrahúsunum þrernur á árabilinu 1971-1980.
Skiptust sjúklingarnir þannig milli spítala:
Ellefu voru á Borgarspítala, ellefu á Landa-
kotsspítala og fjórtán á Landspítala. Tuttugu
og átta sjúklingar (tæplega 78 %) voru greind-
ir og meðhöndlaðir brátt, fjórir sjúklingar (um
11 %) höfðu sögu um intermittent torsio testis
og var gerð fyrirbyggjandi aðgerð á þeim. Sex
sjúklingar (16,6%) voru síðgreindir (missed
torsio testis). Sjúklingarnir voru á aldrinum frá
1 dags til 62 ára (sjá mynd 2). Meðalaldur var
15,2 ár. Hjá 37 % sjúklinganna var um hæ.
eista að ræða, en 63 % höfðu sjúkdóminn vi.
megin. í einu tilfelli er ekki getið um hlið.
Meðferðin er sýnd á töflu 1. Eistarýrnunar var
getið í 3 tilfellum. Árangur hefur því í besta
falli orðið sá, að 24 eistum, eða tæpum 67 %,
hefur verið bjargað. Ekki var við þessa rann-
sókn gerð tilraun til að endurskoða sjúkling-
ana m.t.t. rýrnunar eistans.
ORSÖK OG EÐLl
Meðfæddir gallar í scrotum geta leitt til torsio
testis. Meginorsakirnar eru tvær; í fyrsta lagi