Læknablaðið - 15.08.1988, Qupperneq 13

LÆKNABLAÐIÐ
229
Table VII. History of complains from neck, shoulders, elbows, wrists, upper back, low back, hips, ankles, head and
fingers which have hindered normal work sometime during the last 12 months in 5 years groups among women.
Anatomical sites
Neck Shoulders Elbows Wrists Uppcr back Low back Hips Knees Ankles Head Fingers
Age n n n Í0 n n To n % n % n 1* n n % n 1»
16-19. ... 3 10.3 í 3.4 0 0.0 í 3.4 í 3.4 5 17.9 í 3.4 í 3.4 0 0.0 4 13.8 2 6.9
20-24. ... 2 3.9 3 5.9 í 2.0 3 5.9 2 3.9 6 11.8 2 3.9 3 5.9 3 5.9 5 10.0 2 3.9
25-29. ... 6 12.8 8 17.0 í 2.1 4 8.5 4 8.5 7 14.9 2 4.3 1 2.1 1 2.1 11 23.4 2 4.3
30-34. ... 4 9.3 5 11.6 0 0.0 0 0.0 2 4.7 5 11.6 1 2.3 1 2.3 1 2.3 10 23.3 0 0.0
35-39. ... 5 12.5 5 12.5 3 7.5 1 2.5 5 12.8 10 25.0 2 5.0 2 5.0 1 2.5 6 15.4 0 0.0
40-44. ... 5 15.6 5 15.6 0 0.0 2 6.3 2 6.3 10 31.3 5 15.6 2 6.3 0 0.0 7 22.6 1 3.1
45-49. ... 4 28.6 2 14.3 1 7.1 1 7.1 1 7.1 2 14.3 1 7.7 1 7.1 1 7.1 3 21.4 2 14.3
50-54. ... 2 9.1 1 4.5 0 0.0 1 4.5 0 0.0 1 4.5 0 0.0 0 0.0 2 9.5 2 9.1 0 0.0
55-59. ... 7 26.9 4 15.4 4 15.4 4 15.4 3 11.5 4 15.4 4 15.4 5 19.2 2 7.7 4 15.4 2 7.7
60-64. ... 4 19.0 5 23.8 1 4.8 2 9.5 3 15.0 7 35.0 1 4.8 2 10.0 2 9.5 1 4.8 1 4.8
65 ... ... 1 - 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0 0 0.0
Total 43 13.2 39 12.0 11 3.4 19 5.8 23 7.1 57 17.6 19 5.9 18 5.5 13 4.0 53 16.4 12 3.7
Table VIII. Number of men and women with
symptoms from neck during the last 12 months
according to symptoms from head, shoulders, low back
and shoulders/low back during the last 12 months with
estimates of risk ratio.
Region by sex Symptoms from neck last 12 months Yes No Risk ratio
Men
Symptoms from head ... 63 42
No symptoms from head ... 51 145 4.3")
Symptoms from shoulders ... 69 36
No symptoms from shoulders ... 45 176 7.5**)
Symptoms from low back ... 77 93
No symptoms from low back ... 37 94 2.1»)
Symptoms from shoulders and
low back ... 49 38
No symptoms from shoulders and low back ... 65 149 3.0**)
Women
Symptoms from head ... 159 41
No symptoms from head ... 55 80 5.3**)
Symptoms from shoulders ... 168 23
No symptoms from shoulders ... 37 98 19.3'*)
Symptoms from low back ... 156 54
No symptoms from low back ... 49 67 4.0*)
Symptoms from shoulders and
low back ... 131 28
No symptoms from shoulders and low back ... 74 93 5.9**)
•) p<0.01. ••) p<0.001.
Óþægindi frá hreyfi- og stoðkerfi virðast hafa
veruleg áhrif á vinnufærni íslendinga. Margir
segja þau hafa komið í veg fyrir að þeir gætu
stundað dagleg störf einhvern tíma á síðustu 12
mánuðum. Hér eru hlutfallstölurnar svipaðar og í
sænsku niðurstöðunum (7). Meðal kvenna er
tíðnin lægst 3,4% vegna einkenna frá olnbogum
og hæst 17,6% vegna einkenna frá neðri hluta
baks. Meðal karla er tíðnin einnig lægst vegna
einkenna frá olnbogum, það er að segja 1,3%, en
hæst 12,6% vegna einkenna frá neðri hluta baks.
Athugað var, hvort einstaklingar sem höfðu haft
einkenni frá hálsi, hefðu jafnframt haft einkenni
frá tilteknum líkamssvæðum. í Ijós kom, að
fylgni var á milli einkenna frá hálsi og einkenna
frá höfði, herðum, neðri hluta baks og
herðum/neðri hluta baks, einkum hjá konum.
Sem dæmi má nefna, að meirihluti kvenna sem
höfðu haft óþægindi frá herðum höfðu einnig
haft óþægindi frá hálsi. Þetta styður tölfræðilega
við þá klínísku reynslu, að fylgni sé milli einkenna
frá ýmsum hlutum hreyfi- og stoðkerfisins.
Rannsóknin skýrir ekki ástæður þess, að
einkennin eru svo algeng meðal íslendinga.
Niðurstöðurnar gefa einungis vísbendingu um
umfang vandans. Á þessu stigi er aðeins hæ^t að
velta vöngum yfir orsökunum, sem sjálfsagt eru
margþættar. Leiða má getum að þvi, að langur
vinnudagur auki tíðni slíkra einkenna. Því er rétt
að hafa í huga að vinnudagurinn er langur hér á
landi miðað við annars staðar, þar á meðal í
Svíþjóð (8). Fleiri atriði geta haft áhrif. Sem
dæmi má nefna slæmar vinnuaðstæður, streitu og