Alþýðuhelgin - 09.01.1949, Qupperneq 10
6
ALÞYÐUHELGIN
KRONPRINSINH DEYR.
SMÁSAGA EFTÍR ALPHONSE DAUDET.
ALPHONSE DAUDET, í. 1840, d. 1876, franskt skáld og rithöfundur,
ættaður frá Suður-Frakblandk Þótt li ann sc talinn incðal forvigpsinanna
raunsæisstcfnunnar í frönskum bókmeimtuin, var hann svo rómantískur að
cðlisfari, að þcss gætir mjög í flcstum ritum hans. Háð hans minnir oft á
Alexandcr Kiclland og Gcst Pálsson, cn auk þcss cr lctí og græskulaus
kímni citt höfuðcinkcnni sagna hans og lcikrita. Á íslcnzku hcfur fátt citt
verið þýtt cftir Daudct. Ein frægasta smásaga hans, „Litla geitin hans scra
Sigurðar“, birtist í Vöku í ágætri þýð'ingu Laufcyjar Valdimarsdóttur. Þar
hyllir hann frelsisþrána, scm cr sjálfu
Krónprinsinn litli cr vcikur, vcsal.
ings litli krónprinsinn er kominn í
dauðann. Dag og nótt er Krists hsilagi
líkami settur fram í öllum kirkjum
í ríkinu óg stóreflis vaxkerti loga til
þcss að konungsbarninu batni. Sorg.
in læðist um allar götur í höfuðstaðn.
um, alstaðar cr hljótt, engum klukk.
um cr hringt og hcstarnir fyrir vögn.
unum fá ckki að fara ncma fetið. Við
liallardyrnar stcndur stór liópur
borgarbúa og horfir í forvitni á gull
skrcytta konungsþjónana, scm standa
þar fcitir á kroppinn og merkilegir
á svipinn. Þeir skrafa saman í liálf.
um hljóðum.
Öll hirðin cr í uppnámi. Hcrbcrg.
isþjónar og hirðmeistarar stökkva
upp og ofah marmarastigann. Salirn.
ir eru fullir af hirömönnum í silki.
skrúða, sem iða lil og frá af óþolin
mæði, læðasl á tánum hvcr til annars
og spyrja cftir seinustu íréttunum.
í brciðum forsölitm hallarinnar
slanda hirðmeyjarnar, hneygja sig
hver fyrir annari, að réttum hirðsið,
með tárin i augunum og- grátstafinn í
kverkunum, og svo taka þær upp
bródcraða vasaklúta til aö þurrka sér
um augun.
í blómasalnum cr heill hópitr af
Jæknum í síðum frökkum. Gcgnum
rúðurnar cr liægt að sjá til þeirra,
þegar þeir eru aö pala höndúnum í
löngu, svörtu ermunum og hrista
höfuðin, svo liákollurnar dingla.
Lærimeistari krónprinsins og rcið.
kcnnari hans ganga þungbúnir um
fyrir utan og bíða eftir ályktun lækna.
ráðsins. Eldasveinar hlaupa fram hjá
þeim og heilsa ekki. Reiðkennarinn
lífinu dýnnætari.
blótar og ragnar cins og hciðingi cn
lærimeistarinn tuldrar 1 jóð cftir
Hóraz. Stundum heyrist Imeggjað
einhvern vcginn raunalcga niðri í
hcsthúsinu. Þar stendur hestur krón.
prinsins; hcstadrcngirnir liafa alvcg
gleymt að gcfa honum; hann liorfir
á tóma jötuna fyrir framan sig og'
hneggjar. —
En konungurinn? Hvar er lians
hátign, konungurinn? Konungurinn
hefur lokað sig inni í herbergi sínu í
höllinni. Konungum er ekki um, að
mcnn sjái þá gráta. Það er allt annað
mál um drottninguna. Hún situr við
rúm krónprinsins og andlitið flóir í
tárum; stundum stynur hún svo þung.
an, að því cr líkast, scm hún væri
þegar komin í sorgarbúninginn.
í litla rúminu sínu liggur krón.
prinsinn mcð aftur augun, hvítari en
koddinn undir höfði hans. Allir halda,
að hann sofi, cn hann sefur ckki, litli
króriprinsinn. llann snýr sér að móð.
ur sinni og þegar hann sér hana
gráta, segir hann: „Hví eruð þér aö
gráta, yðar hátign, móðir mín. Segið
mér satt, haldið sér cins og hinir að
ég cigi bráðum að deyja?“ — Drottn.
ingiri ætlar að svara honum cn gctur
það ekki fyrir ekka.
„Grátið' ekki, yðar liátign; þér
gleymið, að ég cr krónprins, og krón-
prinsar geta ekki dáið . . Drottn.
|inUunnj verður cnn þyngra njðri
fyrir, svo hún kcmur ekki upp
nokkru orði og vesalings prinsinn
verður hræddur. „Heyrið þér“, sagði
hann, ,,ég vil ekki að dauöinn ko^ni
og taki mig; ég skal finna einhver
ráð til þess að varna því, að liann
komi liingað. Látið þér kalla á fjöru-
tíu hermenn úr lifverðinum til að
vcrnda rúmið mitt. Látið koma með
hundrað fallbyssur hérna undir glugg
ann og látiö menn standa við þær
nótt og dag, rciðubúna að skjóta,
hvcnær scm vera skal. Þá má dauð.
inn svei mér vara sig, ef honum
skyldi dctta í hug að koma hingað.“
Til þess að gera konungsbarninu
litla til gcðs gcfur drottning bcnd-
ingu um, að svo skuli að farið, scm
hann biður. Fallbyssur cru fluttar
undir liallargluggana og fjörutíu
risavaxnir hcrmenn mcð svcrð i
höndum koma inn í licrbergi kon.
ungssonar og raða sér kringum rúm.
ið. Hann þckkir einn af þcim og
kallar á hann: ,,Lorain, Lorain".
Gamli bermaðurinn gcngur nær
rúminu. „Mér þykir vænt um þig,
Lorain minn . . . Láttu mig snöggv.
ast sjá sverðið þitt. . . . Ef dauðinn
ætlar að taka mig, þá drepur þú hann,
er það ekki?“
,,Ja . . . yðar konunglcga tign . . .“
Tvö tár runnu ofan eftir gömlu, vcð-
urbitnu andliti hermannsins.
Nú kemur hirðpresturinn til krón.
prinsins, talar eitthvað við hann í
lágum hljóðum og sýnir honum róðu.
kross. Prinsinn litli hlustar á hann
alvcg hissa og grípur svo fram i
fyrir honum. „Eg skil hvað þér farið,
herra ábóti, en gæti þá ekki hann
Beppo, vinúr minn, dáið í staðinn
fyrir mig, ef honum væri borgað yel
fyrir það?“ Hirðpresturinn heldur
áfram að tala við hann í lágum hljóð.
um og prinsinn litli verður alltaf
meira og meira hissa.
Þegar hirðpresturinn þagnar, segir
prinsinn og stynur þungan:
,,Allt, sem þér hafið sagt mér er
mjög sorglegt, hcrra ábóti, cn eitt
Jiuggar mig þó, og það cr, að hann
góði guð er frændi minn og hann
gctur varla verið þekktur fyrir að
taka ekki á -móti mér eins og tign
minni sa;mir.“
Síðan snýr hann sér aö móður
sinni og segir:
,,Látið þér koma mcö bcztu fötin
mín, hcrmelínsjakkann minn og silki.
skóna; ég ætla að prúðbúa mig fyrir
englunum og ganga í krónprinsbún.
ingi um í paradís.“
í þriðja sinn lýtur hirðpresturinn
niður að sveininum unga og talar
lengi við liann í lágum hljóðum . . .