SSFblaðið - 01.10.2013, Blaðsíða 4
4
Allt bendir til Að vinnutími sé Að lengjAst með tilkomu
svokAllAðrA ,,fAstlAunAsAmningA“. Þetta hefur ekki verið
rannsakað hér á Íslandi en kannanir í Danmörku og Noregi sýna
að vinnuvika sérfræðinga og stjórnenda í bankakerfinu hefur lengst
um allt að 10 klukkustundir með tilkomu fastlauna, ásamt sítengingu
við vinnuumhverfið með fartölvum og snjallsímum. Bankarnir
útvega starfsmönnum þennan búnað, greiða fyrir internettengingu
og greiða símakostnað starfsmanna. Í staðinn er oftar en ekki farið
fram á að starfsmenn séu alltaf til taks og svari kalli í símum og
tölvum í eigin frítíma.
Í framangreindum könnunum danskra og norskra kollega er fullyrt
að lengri vinnuvika og það að vera á vakt stóran hluta sólarhringsins,
leiði til skertra svefngæða, þreytu og streitu. Bent er á að starfsmenn
verði mjög að vanda til við gerð fastlaunasamninga og fá ráðgjöf
stéttarfélaga til að lesa þá yfir áður en samningur er undirritaður.
Mikilvægt er að fastlaunasamningurinn nái alls ekki til vinnu
sem unnin er eftir kl. 20 alla virka daga, vinnu sem unnin er um
helgar eða á frídögum og alls ekki til hugsanlegra útkalla eftir að
hefðbundnum vinnudegi lýkur. Í framangreindum rannsóknum
kemur í ljós að starfsmenn vinna oftar en ekki langt fram yfir þann
yfirvinnutíma sem greiddur er og áætlaður var í fastlaunasamningi.
Lang flestir stjórnendur og yfirgnæfandi meirihluti stjórnenda og
sérfræðinga í fjármálafyrirtækjum á Íslandi taka kjör sín samkvæmt
fastlaunasamningum. Form fastlaunasamninga er mjög mismunandi
og oft eru ákvæði það illa fram sett að fyrirtækið getur gengið afar
hart að starfsmanni og farið fram á óheyrilega langan vinnudag í
skjóli þess að öll hugsanleg yfirvinna sé innifalin í föstum laununum.
Við þessari þróun verður SSF, í samvinnu við fyrirtækin, að
bregðast áður en í óefni er komið. Í fastlaunasamningum þarf að
koma skýrt fram hvaða tíma og tímabil vinnuvikunnar samningurinn
nær yfir, og hvert er hugsanlegt hámark þeirrar yfirvinnu sem
starfsmanni ber að skila innan ramma fastlaunasamnings. Ef ekki
er gripið í taumana strax mun streita og þreyta aukast, sem leiðir til
verri lífsgæða, minni samveru með fjölskyldu og vinum og skertra
afkasta og framleiðni.
Friðbert Traustason
formaður SSF
FASTLAUNASAMNINGAR
HÆTTULEG ÞRÓUN?