Sveitarstjórnarmál - 01.05.2002, Síða 22

Húsnæðismál
Breyting á lögum um
húsnæðismál
Alþingi samþykkti í vor breytingu á lögum um húsnæðismál nr
44/1998 þar sem í nýjum X. kafla laganna er kveðið á um starf-
rækslu varasjóðs húsnæðismála. Varasjóður húsnæðismála tekur
við hlutverki varasjóðs viðbótarlána, samanber ákvæði eldri laga
auk þess sem honum eru falin ný verkefni. Þórður Skúlason,
framkvæmdastjóri Sambands íslenskra sveitarfélaga, skrifar.
Þórður Skúlason.
Umræddar breytingar á lögum um húsnæðismál eiga sér langan
aðdraganda og af hálfu sambandsins tóku þátt í þeirri vinnu
Gunnlaugur A. Júlíusson, sviðsstjóri hag- og upplýsingasviðs á
skrifstofu sambandsins, og Halldór Halldórsson, bæjarstjóri á ísa-
firði. Þeir höfðu samband við marga sveitarstjórnarmenn vegna
þeirrar vinnu og kynntu framgang hennar á ýmsum vettvangi,
meðal annars á fjármálaráðstefnu sambandsins síðastliðið haust
og fyrir stjórn sambandsins.
Helstu nýmæli í breyttum lögum
1. Varasjóður húsnæðismála verður stofnaður og tekur við því
hlutverki sem varasjóður viðbótarlána hafði áður svo og
eignum hans og Tryggingarsjóðs
vegna byggingargalla, réttindum
þeirra og skyldum.
2. Varasjóði húsnæðismála verður
heimilt að taka þátt í afskrift lána
og greiðslu kostnaðar félagslegra
leiguíbúða sem sveitarfélagið hefur
innleyst og seldar eru á almennum
markaði.
3. Varasjóður húsnæðismála fær nýtt hlutverk sem felst í því
að honum verður heimilt að greiða rekstrarframlög til sveit-
arfélaga vegna hallareksturs félagslegra íbúða sem hafa
staðið auðar í lengri tíma.
4. Stjórn íbúðalánsjóðs verður heimilað að afskrifa að hluta
eða öllu leyti áhvílandi veðkröfur sjóðsins á félagslegri
leiguíbúð sveitarfélags sé íbúðin ekki talin íbúðarhæf og
lagfæring hennar ekki hagkvæm.
5. Félagsmálaráðherra verður heimilt að aflétta kaupskyldu
sveitarfélaga af félagslegum eignaríbúðum óski sveitarfélag
þess. Heimildarákvæðið skerðir þó ekki rétt eiganda slíkrar
íbúðar til að óska eftir innlausn sveitarfélagsins þar sem
kaupskylda varir.
6. í 4. gr. laganna, ákvæði til bráðabirgða VIII., er í 2. tölulið
ákvæði um að heimilt sé að nota fjármuni Tryggingarsjóðs
vegna byggingargalla, sem lagður var niður 1998, til að
fjármagna verkefni varasjóðs húsnæðismála. Þar er enn-
fremur vísað til rammasamkomulags ríkisins og Sambands
íslenskra sveitarfélaga um fjármögnun verkefna sjóðsins.
Komið til móts við sveitarfélögin
Með þessum nýmælum er að ýmsu leyti komið til móts við þann
vanda sem sveitarfélögin hafa átt við að glíma vegna félagslegra
íbúða.
1. Árlega, í fimm ár, verður 70 milljónum króna varið til þess
að greiða niður lán þeirra félagslegu íbúða sem seldar
verða á almennum markaði þegar söluverð dugar ekki fyrir
greiðslu áhvílandi lána. Fjármögnun þessa verkefnis hefur
fyrst og fremst verið borin uppi af söluhagnaði félagslegra
íbúða á almennum markaði sem dregið hefur verulega úr
og er ekki lengur raunhæfur tekjustofn.
Einnig var gert ráð fyrir fjárframlagi ríkis-
sjóðs vegna þessa verkefnis en afar torsótt
hefur verið að fá þá fjármuni sem einung-
is hafa byggst á heimildarákvæðum í fjár-
lögum á undanförnum árum. Með laga-
breytingunni og samkomulaginu er fjár-
mögnun til þessa verkefnis tryggð í fimm
ár.
2. Nú er varasjóði húsnæðismála heimilt að taka þátt í afskrift-
um lána og kostnaði vegna félagslegra leiguíbúða sem seld-
ar eru á almennum markaði. Það hafa sveitarfélögin lagt
áherslu á.
3. Árlega, næstu fimm ár, verður allt að 70 milljónum króna
varið til þess að taka þátt í rekstrartapi sveitarfélaga vegna
félagslegra íbúða sem standa auðar. Hér er um að ræða
mikið hagsmunamál fyrir hlutaðeigandi sveitarfélög sem til
þessa hafa ein orðið að bera þetta rekstrartap.
4. Árlega, næstu fimm ár, verður íbúðalánasjóði heimilað að
afskrifa allt að 40 milljónir króna áhvílandi lána af félags-
legum íbúðum sveitarfélaga, sem vegna slæms ástands
verður ákveðið að rífa. Hlutaðeigandi sveitarfélag greiði
helming afskriftarinnar. Hér er komið til móts við hugmynd-
ir sem sveitarstjórnarmenn hafa sett fram.
5. Kaupskylda á félagslegum eignaríbúðum, í þeim sveitarfé-
lögum þar sem innlausnarverð er lægra en íbúðaverð á al-
mennum markaði, hefur leitt til þess að fjölskyIdur hafa
ekki getað skipt um húsnæði, sem ýmist er of lítið eða stórt,
þar sem ekki er lengur hægt að flytja sig milli íbúða eins og
Spor í rétta átt þótt sveitarstjórnar-
menn hefðu viljað að ríkið kæmi
meira til móts við vanda sveitar-
félaganna.
22