Morgunblaðið - 08.01.2014, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. JANÚAR 2014
Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
Á þessu ári verða liðin 400 ár frá
fæðingu sálmaskáldsins Hallgríms
Péturssonar. Afmælisins verður
minnst með margvíslegum hætti,
einkum í Hallgrímskirkju í Reykja-
vík en einnig í Saurbæ á Hvalfjarð-
arströnd. Þar var Hallgrímur síðast
prestur. Hann
lést árið 1674,
ekki er vitað um
fæðingardaginn.
Hefur því dán-
ardægrið, 27.
október, oft ver-
ið haft fyrir af-
mælisdag.
„Það verður
mikil og nær
samfelld dagskrá
hjá okkur sem
stendur yfir allt árið,“ segir Birgir
Ásgeirsson, prestur við Hallgríms-
kirkju og prófastur í Reykjavík
vestur. „Við minntumst þessa at-
burðar strax á nýársdag en síðan
verða föstukvöld hjá okkar alla
föstuna, alla miðvikudaga í mars.
Þá fáum við hingað fyrirlesara.
Einnig er gefin út lítil bók um Hall-
grím sem Karl Sigurbjörnsson
skrifar en hann hefur gegnum tíð-
ina rannsakað Hallgrím mikið. Og í
haust verður röð af fræðslu-
erindum um skáldið. Ýmsir aðilar
koma að þessari dagskrá, þ. á m.
tónlistarfólk, svo má nefna Stein-
unni Jóhannesdóttur sem skrifað
hefur bók um þau hjón, Hallgrím og
Guðríði Símonardóttur.“
Nefnd hefur starfað að því í
kirkjunni í hálft ár að undirbúa af-
mælið. Birgir verður sjálfur með
hugvekjur snemma á sunnudögum í
sumar og reiknar með að Hall-
grímur og verk hans komi þar mjög
við sögu. Þess má geta að hefð er
fyrir því í upphafi nærri hverrar
predikunar í Hallgrímskirkju að
farið sé með vers eftir skáldið.
„Hann var andlegur risi í okkar
menningararfi og brautryðjandi,
hann var mjög róttækur vegna þess
að málfarið sem hann beitir er svo
einfalt að það er auðskilið enn í
dag. En á hans tímum var málfarið
yfirleitt ekki auðvelt fyrir okkur,
þetta var einhver skolladanska sem
var komin í gang á þessum tíma.“
Og þótt hann ræði mikið syndina
sé það einnig mikilvægt að Hall-
grímur mildi ávallt boðskapinn með
því að minna á fyrirgefningu Guðs.
Baldinn strákur í æsku
Fram kemur á Vísindavefnum að
Hallgrímur þótti nokkuð baldinn í
æsku. Segir síra Vigfús Jónsson frá
Hítardal, sem skrifaði ævisögu
Hallgríms, að hann hafi að sumra
sögn komist „í einhvörja ólempni
fyrir kveðskap eður þesskonar ung-
gæðishátt hjá fyrirkvenfólki á
stólnum.“ [Hólastól þar sem Hall-
grímur ólst að mestu upp.]
Hallgrímur stundaði nám í Kaup-
mannahöfn og var fenginn til þess
að hressa upp á kristindóm Íslend-
inga sem leystir höfðu verið úr
ánauð í Alsír eftir að hafa verið
herleiddir þangað eftir Tyrkjarán-
ið 1627. Guðríður Símonardóttir,
seinna uppnefnd Tyrkja-Gudda,
var meðal þeirra. Hún var gift kona
og mun eldri þegar þau Hallgrímur
kynntust í Kaupmannahöfn en þau
felldu hugi saman.
Hallgrímur var vígður árið 1644
til prests á Hvalsnesi á Reykjanesi.
og veittur Saurbær á Hvalfjarð-
arströnd árið 1651. En árið 1665
varð hann holdsveikur, lét af prest-
skap 1668 og dó að Ferstiklu 27.
október 1674.Frægasta verk hans
eru Passíusálmarnir, um píslarsögu
Krists. Sálmurinn Um dauðans
óvissan tíma (Allt eins og blómstrið
eina) er ásamt Passíusálmunum
frægasta trúarljóð Hallgríms og
hefur lengi verið sunginn við jarð-
arfarir á Íslandi.
Minnst 400 ára afmælis
Hallgríms á árinu
 Nær samfelld dagskrá verður í Hallgrímskirkju í Reykja-
vík yfir allt árið til heiðurs höfundi Passíusálmanna
Morgunblaðið/Ómar
Myndræn Hallgrímskirkja í Reykjavík er tígulegt guðshús, hún er þekkt og
vinsælt viðfangsefni ljósmyndara, innlendra sem erlendra.
Hallgrímur
Pétursson
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Tækifærin vestur á fjörðum eru
fjölmörg og séu þau í anda þeirra
markmiða sem við störfum eftir
kemur vel til greina að leggja þeim
lið. Stundum þarf raunar ekki mikið
þannig að góðar hugmyndir geti orð-
ið að atvinnutækifærum. Ég nefni
þar veiðina, stundum er sagt að 40 til
50 laxar veiddir á stöng geti skapað
eitt ársverk við þjónustu,“ segir Orri
Vigfússon, formaður stjórnar
NASF, Verndarsjóðs villra laxa-
stofna.
Í gær var kynnt úttekt á tækifær-
um í ferðaþjónustu á svæðinu sem
Gústaf Gústafsson markaðs-
fræðingur hefur unnið. Þar er farið
yfir sviðið og möguleikarnir kort-
lagðir.
Þurfa sterkari innviði
„Ferðaþjónustan er orðin önnur
mikilvægasta stoð atvinnulífsins á
Vestfjörðum. Hin stoðin er sjávar-
útvegurinn og ég veit ekki hvort er
beinlínis æskilegt að þjónusta við
ferðamenn verði umsvifameiri þátt-
ur,“ sagði Gústaf þegar hann kynnti
skýrslu sína í gær. Í skýrslunni segir
þó að möguleikarnir séu fyrir hendi
en þá þurfi innviðirnir á svæðinu að
vera sterkir, svo sem samgöngur.
Umgjörð greinarinnar þurfi að taka
mið af þörfum þeirra sem sinna
þjónustu við ferðamenn – og þol-
inmótt fjármagn þurfi til uppbygg-
ingar.
Fjöldi gistinátta er ágætur mæli-
kvarði á hvernig ferðaþjónustan
gengur. Óhætt er að segja að í þeim
efnum hafi orðið sprenging á Vest-
fjörðum. Árið 2003 voru nætur þess-
ar rösklega 67 þúsund en voru rösk-
lega 129 þúsund 2012. Það er 92%
aukning – en á landsvísu er þessi
fjölgun á sama tímabili 88%. Þá telja
ráðgjafarfyrirtæki að um 62 þúsund
útlendingar hafi lagt leið sína vestur
í hittifyrra og ferðaþjónustan á
svæðinu hafi á því ári velt alls 1,8
milljörðum króna.
Í skýrslu sinni reifar Gústaf að
það standi ferðatengdri starfsemi á
Vestfjörðum fyrir þrifum að sam-
göngur þar séu ekki nógu góðar.
Dýrafjarðargöng, sem eru komin á
vegaáætlun, geti breytt miklu.
Sömuleiðis fleiri afþreyingarkostir.
Þá þurfi kynning á svæðinu að vera
yddaðri en nú er. Umhverfisvottun
undir merkjum Earth Check geti
miklu breytt í því sambandi, enda
velji æ fleiri ferðamenn að sækja
heim staði sem bjóða sjálfbæra þjón-
ustu.
Morgunblaðið/Kristinn
Ferðaþjónusta Lítið þarf stundum til svo góðar hugmyndir verði atvinnu-
tækifæri, segir Orri Vigfússon, sem vill blása til sóknar á Vestfjörðum.
Vilja votta Vestfirði
 Gistigestum fjölgað um 92% á áratug
 40-50 laxar skapa eitt ársverk
VE
ST
UR
LA
ND
SV
EG
UR
VÍKURVEGUR
ÞÚ
SÖ
LD
VÍ
NL
AN
DS
LE
IÐ
Nýtt þjónustuver Sjúkratrygginga Íslands (SÍ) opnaði
að Vínlandsleið 16 í Grafarholti þann 2. janúar sl.
SÍ annast framkvæmd sjúkra- og slysatrygginga.
Frekari upplýsingar:
• Þjónustuver SÍ – Vínlandsleið 16, Reykjavík
• www.sjukra.is
• Réttindagátt – mínar síður á www.sjukra.is
• sjukra@sjukra.is
• Sími 515-0000
Nýtt þjónustuver
Sjúkratrygginga Íslands
opnaði 2. janúar
SJÚKRATRYGGINGAR ÍSLANDS
VÍNLANDSLEIÐ 16
150 REYKJAVÍK
Verið hjartanlega velkomin
á nýjan stað á nýju ári!
Aðeins munaði 22 tonnum á ársafla
tveggja frystitogara Brims hf. í fyrra
en þeir slógust um hvor yrði afla-
hæstur. Kleifaberg RE, einn elsti
frystitogari flotans, hafði vinninginn
og var með 11.246 tonn upp úr sjó en
Brimnes RE var með 11.224 tonn,
þar af um 3.000 tonn af makríl, sam-
kvæmt fréttavefnum aflafrettir.is.
Afli af þessari stærðargráðu, yfir
11.200 tonn af bolfiski á skip, mun
vera met, samkvæmt heimildum.
Kleifaberg RE er 40 ára gamall
togari og dregur eitt troll en Brim-
nes RE er 12 ára og dregur tvö troll.
Aðalvélin í Brimnesi RE er um 8.000
hestöfl en um 3.000 hestöfl í Kleifa-
bergi RE. Togkraftur Brimness RE
er um 98 tonn á móti 43 tonnum hjá
Kleifabergi RE. Skipstjórar á
Kleifabergi RE eru Víðir Jónsson og
Sæmundur Árnason. En hvað skýrir
þennan góða árangur?
„Það er góð kvótastaða, við höfum
leyfi til að veiða,“ sagði Sæmundur.
„Svo þarf að koma þessu öllu í gegn-
um vinnsluna. Til þess þarf góðan
mannskap.“
Sæmundur sagði að góð áhöfn
væri lykilatriði, þetta væri ekki hægt
nema að hafa góða kalla. Tvær
áhafnir eru á Kleifabergi RE og eru
26 um borð í einu. Mikill stöðugleiki
hefur verið í áhöfn togarans og lítl
breyting orðið á mannskapnum í
mörg ár. Flestir úr áhöfninni eru frá
Ólafsfirði og Akureyri og hafa fylgt
skipinu frá því það var gert út frá
Ólafsfirði. „Þeir kunna þetta orðið,“
sagði Sæmundur.
Hann sagði að skipulag á milli-
dekkinu á Kleifabergi RE, þar sem
vinnslan fer fram, væri einfalt og það
skipti máli. Hægt er að koma mikl-
um afla í gegn á skömmum tíma.
Ákveðið hefur verið að gera
Kleifaberg RE út eitthvað áfram og
er verið að taka togarann í gegn um
þessar mundir, að sögn Sæmundar.
Mála og gera fínt. gudni@mbl.is
Fertugur togari
varð aflahæstur
 Kleifaberg RE fiskaði 11.246 tonn
Morgunblaðið/Þorgeir Baldursson
Kleifaberg RE Skipið var með 22
tonnum meira en Brimnes RE.