Morgunblaðið - Sunnudagur - 10.08.2014, Side 42

Viðtal
42 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 10.8. 2014
T
víburabræðurnir Owen Rúnar og
Aaron Freyr, átta ára, komu
hlaupandi heim einn daginn, blað-
skellandi. „Mamma, mamma, við
vorum í strætó og það voru menn
að tala um þig,“ sögðu þeir, móðir og más-
andi.
„Nú?“ sagði mamma þeirra, Claudie Asho-
nie Wilson, undrandi. „Og hvað voru þeir að
segja?“
„Þeir sögðu að þú talaðir frábæra íslensku,“
luku bræðurnir sundur einum munni.
„Nú, jæja,“ svaraði mamman. „Og hvað
finnst ykkur um það?“
„Við erum mjög stoltir!“
Já, Owen Rúnar og Aaron Freyr mega
sannarlega vera stoltir af móður sinni. Ís-
lenska er erfitt tungumál, sem býr að orð-
gnótt og málfræðilegum frumskógi. Eigi að
síður hefur Claudie náð ótrúlegu valdi á mál-
inu. Það er varla hægt að heyra að hún sé
hvorki fædd á Íslandi né eigi íslenska for-
eldra, heldur hafi komið hingað átján ára
gömul. Við sitjum saman á kaffihúsi í tæpar
tvær klukkustundir og hana rekur aldrei í
vörðurnar. Málfræðivillur má telja á fingrum
annarrar handar.
Claudie er fædd og uppalin á Jamaíka og
vissi lítið sem ekkert um Ísland þegar hún
fór, fyrir atbeina sameiginlegs vinar, að skrif-
ast á við íslenskan mann árið 2001. Sá penna-
vinskapur hafði staðið í nokkra mánuði þegar
hann bauð henni í heimsókn til Íslands að
upplifa jólin.
Hún sló til.
Eins og að ganga inn í frystiklefa
Claudie hafði aldrei komið til Evrópu og fékk
áfall þegar stigið var út úr flugvélinni á Heat-
hrow-flugvelli í Lundúnum, þar sem var milli-
lent. „Fara þurfti milli bygginga og ég hafði
aldrei kynnst öðrum eins kulda. Mér leið eins
og ég væri að ganga beint inn í frystiklefa,“
rifjar Claudie upp, og grettir sig við tilhugs-
unina. Aðstæður voru mjög framandi og hún
átti erfitt með andardrátt. Brá á það ráð að
setja sokk fyrir vit sér. Það hjálpaði henni að
ná aftur andanum.
„Um mig fór hrollur. Þetta var Bretland.
Hvernig yrði kuldinn eiginlega á Íslandi? Ég
meina, landið heitir Ís-land!“
Hún brosir.
Viðbrigðin voru á hinn bóginn ekki eins
mikil þegar lent var á Keflavíkurflugvelli. Og
vel var tekið á móti gestinum. „Ég var nokk-
uð viss um að ég væri orðin ástfangin af þess-
um pennavini mínum áður en ég kom. Fylgdi
bara hjartanu hingað. Samt getur maður aldr-
ei verið alveg viss fyrr en maður hittir við-
komandi. Um leið og ég sá hann fann ég að
tilfinningar mínar væru ósviknar.“
Jólahaldið gekk vel fyrir sig enda þótt ís-
lensk jól séu talsvert frábrugðin því sem tíðk-
ast á Jamaíka. Fyrir utan það hversu vel var
tekið á móti henni minnist Claudie helst
skötuveislunnar á Þorláksmessu. „Þrátt fyrir
lyktina lét ég mig hafa að smakka skötuna og
til að gera langa sögu stutta hélt ég henni
ekki niðri,“ segir hún hlæjandi.
Claudie gafst þó ekki upp og tveimur jólum
síðar var hún komin á bragðið. „Í dag eru
engin jól án skötu!“
Auðveld ákvörðun
Ekki var aftur snúið. Þau ætluðu að vera
saman. Eina spurningin var: Hvar? „Ég var
bara átján ára, nýútskrifuð úr framhaldsskóla
og framhaldið óljóst. Hann var ellefu árum
eldri og með fasta vinnu hér á Íslandi. Við
komumst því fljótt að þeirri niðurstöðu að
best væri að hefja búskap heima hjá honum á
Selfossi. Mér leist strax vel á það, hafði þann-
ig lagað séð engu að tapa. Þetta var auðveld
ákvörðun.“
Claudie varð um kyrrt á Íslandi á nýárinu.
„Jólafríið“ stendur með öðrum orðum ennþá
yfir. Spurð hvað foreldrum hennar hafi fund-
ist um þá þróun mála hleypir Claudie brún-
um. „Ég var að vona að þú spyrðir ekki um
þetta,“ segir hún hlæjandi.
„Þetta var ekki auðvelt. Mamma vissi að ég
hafði verið að skrifast á við mann á Íslandi og
væri að fara að hitta hann. Pabbi hélt á hinn
bóginn að ég væri að fara til Evrópu að skoða
háskóla. Hefði hann vitað sannleikann hefði
hann aldrei leyft mér að fara. Pabbi er prest-
ur og fastheldinn á venjur. Auðvitað var erfitt
að skrökva að honum en hvað gerir maður
ekki í nafni ástarinnar?“
Faðir hennar sætti sig þó fljótt við orðinn
hlut enda var Claudie komin í sambúð með
ábyggilegum manni, auk þess sem hún átti
góða möguleika á að ganga menntaveginn á
Íslandi.
Hann á enn eftir að heimsækja Ísland en
móðir Claudie hefur komið nokkrum sinnum.
Er hér einmitt um þessar mundir.
Sex og aftur sex
Enda þótt prýðileg enskukunnátta sé útbreidd
á Íslandi tók Claudie strax ákvörðun um að
læra tungumálið. Það myndi gera aðlögun
hennar auðveldari í alla staði. Liður í þeirri
áætlun var að fara ekki úr húsi öðruvísi en
vopnuð skrifblokk. Síðan hlýddi hún á sam-
ræður fólks og punktaði hjá sér orðin sem
hún heyrði.
Eitt af fyrstu orðunum sem Claudie tók
niður var „héddna“. Það kom ítrekað fyrir í
öllum samtölum og hlaut fyrir vikið að hafa
afar mikilvæga merkingu. Hún hrökk því í
kút þegar sambýlismaður hennar tjáði henni
að um málhækju væri að ræða. „Ja, héddna!“
Einhverju sinni fór hún með sambýlismann-
inum að heimsækja vin hans og varð ekki um
sel þegar orðið „sex“ kom aftur og aftur við
sögu í samræðum þeirra. Óttaðist að sam-
býlismaðurinn væri að tala fullfrjálslega um
einkalíf þeirra. Reiddist svo þegar hann fór að
hlæja spurður um samtalið. Létti svo auðvitað
þegar hún komst að raun um að „sex“ er bara
saklaus tölustafur í íslensku.
Eftir hálfsárs dvöl fékk Claudie vinnu sem
þerna á Hótel Selfossi og segir það hafa
hjálpað sér í íslenskunáminu að fæstir vinnu-
félaga hennar töluðu ensku. Þá voru tengda-
foreldrar hennar ákveðnir í að tala bara ís-
lensku við hana. „Það kom sér afar vel og
gerði það að verkum að ég náði fljótlega valdi
á málinu.“
Claudie undi hag sínum vel á Selfossi. Gekk
að eiga sambýlismann sinn og í desember
2005 eignuðust þau tvíburadrengina. Þeir
fæddust tíu vikum fyrir tímann og Claudie
veiktist illa í kjölfarið. Var lengi að jafna sig
en náði fullri heilsu.
Ellenor fyrirmyndin
Claudie hefur alltaf verið félagslynd og heima
á Jamaíka var hún ekki bara formaður nem-
endafélagsins í framhaldsskólanum sínum
heldur líka formaður málfundafélagsins og
ferðafélagsins. Hana hefur alltaf dreymt um
að verða lögfræðingur og missti aldrei af The
Practice í sjónvarpinu, lagadrama úr smiðju
meistara Davids E. Kelleys. „Uppáhalds-
karakterinn minn var Ellenor. Ég ætlaði að
verða eins og hún,“ segir Claudie hlæjandi en
Ellenor var eftirminnilega leikin af Camryn
Manheim.
Hún lét ekki nýtt tungumál aftra sér frá
því að ganga menntaveginn og fór í Fjöl-
brautaskóla Suðurlands. Það var svo sumarið
2008 að Claudie sótti um í lagadeild Háskól-
ans í Reykjavík. En var synjað.
„Það voru mikil vonbrigði. Maðurinn minn
gafst þó ekki upp og óskaði eftir skýringum.
Þá skildist okkur að tungumálið væri fyr-
irstaðan, námið væri of erfitt fyrir nemanda
sem ekki hefði íslensku sem fyrsta tungumál.
Þeir buðu okkur samt til fundar og ég fann
strax að þeim kom á óvart hvað ég talaði góða
íslensku. Niðurstaða fundarins var sú að ég
aflaði meðmæla, meðal annars frá mennta-
málaráðuneytinu, og þá yrði umsókn mín end-
urmetin. Ég gerði það og komst inn. Það get-
ur borgað sig að vera þrjóskur.“
Claudie segir suma hafa hleypt brúnum
þegar hún hóf námið um haustið og fékk hún
ýmsar undarlegar fyrirspurnir, eins og „er
þetta áskorun“? „Eflaust hafa einhverjir hald-
ið að ég dytti strax út en ég lét það ekkert á
mig fá. Ég fann strax að skólinn stóð þétt við
bakið á mér og sama máli gegndi um sam-
nemendur mína. Þeir höfðu trú á mér og það
styrkti mig.“
Veikindi og skilnaður
Námið sóttist vel til að byrja með en árið
2010 veiktist Claudie illa, auk þess sem leiðir
hennar og eiginmanns hennar skildu. Hún
neyddist því til að gera hlé á náminu. „Þetta
var ofboðslega erfitt, veikindi og skilnaður á
sama tíma og ég víðsfjarri mínum nánustu.
Það er við slíkar aðstæður sem maður finnur
mest fyrir því að búa ekki í sama landi og
fjölskylda sín. En ég komst í gegnum þetta og
hóf námið að nýju.“
Eftir skilnaðinn, árið 2011, flutti Claudie á
höfuðborgarsvæðið og býr nú í Garðabæ
ásamt sonum sínum og kærasta.
Verkefnin voru margvísleg í náminu, til að
mynda tók Claudie þátt í alþjóðlegri málflutn-
ingskeppni laganema í Bandaríkjunum á síð-
asta ári. „Það var mjög skemmtileg reynsla.“
Claudie lauk BA-prófi í lögfræði frá Há-
Fordómar búa
í fáviskunni
HEIMA Á JAMAÍKA ÓL CLAUDIE ASHONIE WILSON ALLTAF ÞANN DRAUM Í
BRJÓSTI AÐ VERÐA LÖGFRÆÐINGUR. EFLAUST HEFUR HANA ÞÓ EKKI ÓRAÐ
FYRIR ÞVÍ AÐ ÞAÐ YRÐI Á ÍSLANDI. ÖRLÖGIN HÖGUÐU ÞVÍ Á HINN BÓG-
INN ÞANNIG AÐ HÚN FLUTTIST TIL ÍSLANDS ÁTJÁN ÁRA GÖMUL OG Í VOR
LAUK HÚN LAGAPRÓFI FRÁ HÁSKÓLANUM Í REYKJAVÍK. CLAUDIE LÍÐUR VEL
Á ÍSLANDI EN HEFUR ÞÓ EKKI FARIÐ VARHLUTA AF FORDÓMUM, EINS OG
AÐ VERA ÞJÓFKENND Í BÚÐ OG RUGLAÐ SAMAN VIÐ CATALINU NCOGO.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
*Ég veit auðvitað að mismununmun aldrei hverfa
fyrir fullt og allt en það
er allavega huggun að
fólk geti leitað réttar
síns fyrir dómstólum.