Fréttir - Eyjafréttir - 05.02.1998, Qupperneq 12

12
Fréttir
Fimmtudagur 5. febrúar 1998
Staða Vestmannaeyja í upphafi nýs árs:
í upphafi síðasta árs skrifaði ég grein sem
ég kallaði, Slagurinn um fólkið harðnar á
næstu árum. Og í yfirfyrirsögn er spurt að
því hvort útgerðarstaðir eins og
Vestmannaeyjar séu dæmdir til að verða
undir í baráttunni við þéttbýlið við Faxaflóa.
Hvort tveggja hefur komið fram af fullum
þunga á því ári sem nú hefur kvatt. Fólk af
landsbyggðinni streymir þaðan til höfuð-
borgarinnar af meiri þunga en nokkru sinni
fyrr og allar spár segja að ekki sjái fyrir
endann á þessari þróun.
Á meðan fbúum hefur fækkað um tvö
prósent árlega undanfarin ár hefur
ekki einn einasti bæjarfulltrúi komið
fram og sagt okkur að gott sé að búa í
Vestmannaeyjum. Miklu frekar er
óskapast yfir fréttum af því hvað í
raun er að gerast og fyrirsagnir geta
líka framkallað ótrúlega sterk við-
brögð þó þar sé ekkert of sagt. Beinist
ergelsið oftar en ekk út f Fréttir. Ekki
voru það þó Fréttir sem tilkynntu
alþjóð að hátt í 600 manns hefðu flutt
frá Vestmannaeyjum frá árinu 1990.
Þama var einn bæjarfulltrúinn að
verki, einn og óstuddur. Þessi frétt
vakti óskipta athygli á landsvísu og
skilningurinn var sá að hér hefði
fækkað um tæplega 600 manns. Er
það skiljanlegt því það er ekki lítil
blóðtaka fyrir 4900 manna byggðar-
lag. Það var ekki minnst á að hingað
hafði flust fólk á móti og fæðingar eru
alltaf umtalsvert fleiri en dauðsföll.
Niðurstaðan er engu að síður nöturleg.
Árið 1990 voru 4.926 fbúar skráðir í
Vestmannaeyjum en þeir voru komnir
niður í 4.655 þann 1. desember sl.
Þess ber þó að geta að árið 1988 voru
íbúamir 4.743 þannig að fækkunin á
tíu árum er um 90 manns en frá árinu
1990 hefur íbúum fækkað um 271.
Nú nægir ekki að vel f ískíst
Auðvitað má margt lesa út úr þessum
tölum. Athyglisvert er þó að frá árinu
1986 til 1990 var mikil uppsveifla í
sjávarútvegi og henni fylgdi fjölgun
íbúa. Eftir það fer að halla undan fæti
en árið 1995 fer aftur að rætast úr og
tvö síðustu ár hafa svo verið metár í
sjávarafla. Þrátt fyrir það fækkar
fólkinu. Þetta em þær staðreyndir sem
menn verða að horfast í augu við.
Ástæðurnar eru auðvitað margar en í
skýrslu sem Byggðastofnun gaf út sl.
haust kemur fram að Eyjamenn eru
tiltölulega ánægðir með atvinnu og
atvinnuöryggi en menning og tækifæri
til skemmtanahalds fá ekki háa
einkunn.
Mennmginblómstrar
Mat á framboði á menningu er mjög
afstætt en þegar grannt er skoðað
kemur í Ijós að á fjörur Eyjamanna
reka merkir listviðburðir. Á hverju ári
koma í heimsókn margir af bestu
listamönnum þjóðarinnar, einkum
tónlistarfólk. Málverkasýningar em og
allnokkrar og á Dögum lita og tóna er
þessu slegið saman í eitt; þriggja daga
jassveislu og málverkasýningu. Fram-
lag Eyjamanna er afgerandi í þessum
geira og hefur farið vaxandi á
undanfömum árum. Má í því sam-
bandi benda á Kirkjukór Landakirkju
og Samkórinn, Leikfélagið og Lúðra-
sveitina. Auðvitað er aðsókn misjöfn
en þegar boðið er upp á vandaða
dagskrá er hún ágæt.
Dapurtskemmtanalíf
Um almennt skemmtanahald er svo
aftur á móti fátt að segja, það er heldur
dapurt. Tveir staðir bjóða upp á böll
um helgar og hægt er að velja á milli
nokkurra veitingastaða vilji fólk fara
út að borða. Þegar kemur að þvf að
halda stærri samkomu er ekki um
annað að ræða en íþróttasal. Þama þarf
að verða breyting á og besti kosturinn
er að byggja nýtt samkomuhús. Að
því gætu komið einstaklingar og
fyrirtæki með fulltingi bæjarins.
Margir hafa horft til gamla Samkomu-
hússins sem í dag hýsir Hvítasunnu-
kirkjuna. En sá kostur er ekki inni í
myndinni af tveimur ástæðum. í fyrsta
lagi er húsið ekki til sölu og í öðm lagi
þyrfti að gera á því endurbætur og
breytingar sem yrðu einfaldlega of
kostnaðarsamar.
Þarna er á ferðinni mjög brýnt mál
sem þarf að hyggja að sem fyrst því
myndarlegt samkomuhús er orðin
aðkallandi nauðsyn.
Orkuverð til húshitunar
í fyrmefndri skýrslu kemur líka fram
að fbúum hér fmnst orkuverð of hátt
og það sama gildir um fargjöld milli
lands og Eyja. Á síðasta ári varð
breyting til hins betra á hvoru tveggja.
Orka ti! húshitunar, bæði hitaveita og
rafmagn til húshitunar, lækkaði urn
30% urn mitt ár. Fargjöld með
Herjólfi voru löguð að þörfum bama-
fjölskvldna og kostar nú álfka mikið
fyrir fjölskyldu með bíl að taka sér far
með skipinu og að fara samsvarandi
vegalengd eftir þjóðvegum landsins.
Þá hefur samkeppni í flugi leitt til
lækkunar á flugfargjöldum.
Ef áfram er haldið á jákvæðu
nótunum þá hefur margt jákvætt verið
að gerast í Rannsóknasetri Háskólans
og Þróunarfélag Vestmannaeyja hefur
farið vel af stað. Þama eru
vaxtarbroddar sem þegar em famir að
skila sér í bæjarfélagið. Verður
fróðlegt að fylgjast með þróuninni þar
en að því kemur að menn standa
frammi fyrir því hvort eigi að hrökkva
eða stökkva. Möguleikamir eru
ótæmandi en taka verður vissa áhættu.
Það kemur að þeim tímapunkti hvort
menn hafa kjark til að fylgja málurn
eftir af fullum krafti og útvega það
fjármagn sem þarf til að
Þróunarfélagið og félög sem því
tengjast nái að blómstra. Verði sú
raunin eigurn við eftir að sjá hér rísa
fyrirtæki sem eiga eftir að skapa störf
í tugatali ef ekki meira.
Þá litu þrjú ný fyrirtæki dagsins Ijós,
Hurðaverksmiðjan Imex þar sem
starfsmenn eru tíu til fimmtán,
Þvottastöðin Ásar og Eyjablikk. Þau
tvö síðast-nefndu em ekki mannmörg
en oft er rnjór mikils vísir.
Undarlegumræða
Þegar talað er um atvinnumál hefur
verið athyglisvert að fylgjast með
umræðunni undanfarin misseri í Vest-
mannaeyjum. Ef taka ætti mark á
umræðum manna á milli mætti halda
að hér sé allt á fallanda fæti og
framtíðin kolsvört. Bæjarstjómin er
sökuð um að láta allt reka á reiðanum
og Vinnslustöð og ísfélag eiga að vera
að sölsa undir sig allan kvótann.
Þegar grannt er skoðað blasir svo-
lítið önnur mynd við okkur. hinum
almennu bæjarbúum. Auðvitað er alls
staðar til fólk sem á undir högg að
sækja og það sama gildir urn
Vestmannaeyjar. Þá eru laun fiskverk-
unarfólks ekki til að hrópa húrra fyrir
og ekki óeðlilegt að því sé brugðið
þegar það hefur ekki vinnu dögum
saman eins og gerðist í haust. Þá setja
fréttir af því að útgerðarmenn rninni
báta séu að gefast upp hroll að fólki.
Fyrir utan þetta er staðan góð sem sést
af því að nýir bílar hafa ekki í annan
tíma verið fleiri á götum bæjarins og
stóm jeppamir tala lika sínu máli.
Sjómenn hafa aldrei haft það eins gott
svo ekki sé minnst á útgerðarmenn.
Kernur það ekki á óvart því annað árið
í röð eru öll fyrri aflamet slegin.
Iðnaðarmenn sjá varla fram úr verk-
efnum og hafa þeir m.a. notið ntikilla
framkvæmda hjá stóru sjávarútvegs-
fyrirtækjunum, sem eru og verða
undirstaða atvinnulífs í Eyjum.
Kaupmenn bera sig betur eftir jólin
en nokkur undanfarin ár. Þannig mætti
lengi telja en þrátt fyrir þetta er fólk
ekki ánægt.
Hversvegna?
Það er spuming sem vert er að velta
fyrir sér. Sem betur fer er til fólk í
Vestmannaeyjum sent vill búa hér og
vill sjá hag bæjarins sem mestan.
Rödd þess verður samt hálf hjáróma í
samanburði við úrtöluraddirnar og
eins virðist þetta fólk stundum neita að
horfast í augu við staðreyndimar. Á
meðan mála þeir svartsýnu eins dökka
mynd og kostur er. Og komast upp
með það. Tilfellið er að báðir þessir
hópar hafa nokkuð til síns máls en til
þess að hægt verði að snúa vöm í sókn
þarf að horfast í augu við raunveru-
leikann. Hann er, að fólki fækkar í
Vestmannaeyjum og stærsti hlutinn er
ungt fólk.
Bjartur í Sumarhúsum ætti
sér litla framtíð í Eyjum
Það er verðugt umhugsunarefni hvers