Fréttir - Eyjafréttir - 29.07.1998, Síða 13
Miðvikudagur 29. júlí 1998
Fréttir
13
Félagslíf í Vestmanna-
eyjum um 1913
Guðlaug Ólafsdóttir lét okkur hafa þetta kvæði sent alþekkt er í
Eyjum, ekki síst síðasta vísan um hann Gamla Jón í Gvendarhúsi.
Guðlaug segir að yfirleitt sé ekki farið rétt með textann og fór hún
þess á leit að kvæðið í heild yrði birt í Fréttum þar sem nú fer
þjóðhátíð í hönd.
Ekki vantar félögin og félagsandann hér,
og framkvæmdin er eftir því, sem vænlegl þykir mér.
Sýslufélag, sveitarfélag sofna aldrei blttnd
og svo er nú þetta mannfélag, sem aldrei heldur fund.
Eitt er kennt um íþróttir og orðið víðfrægt senn,
í því er nú doktorinn og heldri búðar menn.
Mæta þeir á Kirkjuflöt með kústaskaft í hönd
á klaufajakka og sandölum og æfa sig á strönd.
Þeir Bárumenn fyrir bindindinu berjast ár og síð
og bægja vilja áfengi frá nontemplara lýð.
Og loks hefur þeini dottið í hug það dásamlega ráð,
að drekka sjálftr allt það vín, sem hingað flyzt í bráð.
Á liði sínu liggur ekki Líkn, sem kunnugt er,
hún líknar öllum bágstöddum, nema kannski mér
og heldur fyrir oss þjóðhátíð og senutr sögu um það
og setur hana í landsins stærsta Heimastjómarblað.
Ekki vaknar Velvakandi vesalingurinn
verst er að hann smakkaði ekki gi'útarbræðinginn.
Hann vakti í fyrra yfir sig og svaf sig svo í hel,
sjálfstæðismenn spáðu því, hann þrifist aldrei vel.
En ekki vex þeim allt í augum ungmennunum hér,
þeir ætla að reisa sundskála sem Heimaklettur er
og leigja þar út sólskinið og selja hreinan sjó
á sextíu aura potlinn hélt hann Steinn að væri nóg.
Gamli Jón í Gvendarhúsi gekk þar fyrstur inn
Gaui, Mangi, Jón f Hlíð, Lindi og konsúllinn
þeir borguðu allir eina krónu eins og samið var
sem átti að geymast þangað til um næstu kosningar.
Þetta kvæði orti Magnús Stefánsson, sem hér var sýsluskrifari á
þessum tíma og orti undir skáldanafninu Örn Amarson og mun
þekktari sem slíkur. Á þeim tíma sen\Öm Amarson bjó í Eyjum oiti
hann mörg ljóða sinna. þ.á.m. Manstu okkar fyrsta fund og mörg
fleiri.
Síðasta vísan úr kvæðinu hefur orðið livað lífseigust og ekki sú
þjóðhátfð sem það erindi er ekki kyrjað í brekku og tjöldum.
Þar sem nær öld er liðin frá því kvæðið var ort er ekki eðlilegt að fólk
almennt kannist við umræðuefnið. Fróðir menn hafa komið okkur til
aðstoðar við skýringar á því og kunnum við þeim þakkir fyrir.
Fyrsta erindið þarfnast engra skýringa. En í öðru erindi er rætt um
íþróttaiðkun læknisins sem væntanlega er Halldór Gunnlaugsson og
annana fyrirmenna. Mjög tnílega hafa þeir verið að leika krokket þtu'
sem golfíþróttin kom löngu seinna til Eyja.
í þriðja erindinu er ýjað að bindindisfélögum í Eyjum en á þessutn
árum tóku bannlögin gildi.
í fimmta erindi er minnst á Velvakanda en það mun hafa vetið
menningaxfélag sem hér var stofnað snemma á öldinni en varð heldur
skammlíft.
í næstsíðasta erindinu, sem er alkunnugt og oft sungið enn í dag er
minnst á þá fyrirætlan ungmenna í Vestmannaeyjum að koma upp
aðstöðu til sundæfinga við Heimaklett. Mörgum þótti þetta hið mesta
feigðarflan (líklega hefur höfundur ljóðsins verið í þeim flokki) en
engu að síður varð þetta að veruleika og margir sem tóku sín fyrstu
sundtök inni við Eiðið í skjóli Heimakletts. í vísunni er einnig minnst
á Stein Ingvarsson. kenndan við Múla en hann var þekktur
persónuleiki í bæjarlífinu langt fram á þessa öld.
í síðasta erindinu. sem enn lifir góðu lífi eins og mörg önnur ljóð
Amar Amarsonar, koma mörg nöfn við sögu. Þarna rnun vera lýst
bæjarstjórnarfundi. Fulltrúar þar vom Jón í Gvendarhúsi, Gaui er
Guðjón Jónsson frá Oddsstöðum, Mangi er Magnús frá Vesturhúsum,
Lindi er Erlendur frá Gilsbakka og konsúllinn er væntanlega Gísli J
Johnsen sem var breskur konsúll í Vestmannaeyjum.
Það er vel við hæfi að birta þetta ljóð í heild sinni nú fyrir þjóðhátíð
og vonandi að fólk fari nú rétt með textann í tjald- og brekkusöng.
Bræðurnir Sigurjón og Gunnar Darri létu gamlan útgerðardraum rætast:
Keyptu 147 tonna bát og
nefndu oför föður sínum
Balduín Elíasson, Gísli Sueinsson, Björgvin, Gunnar Barri og Sigurjon.
Bræðurnir Sigurjón og Gunnar
Darri Adólfssynir hafa keypt bátinn
Adólf Sigurjónsson VE 182, sem er
147 tonna stálpátur. Sigurjón segir
að þetta hafi alltaf verið gamall
draumur og þeir bræðurnir
ákveðið að slá til núna. „Okkur
langaði að prófa eitthvað nýtt. Við
höfum rekið bflaversktæðin Bragg-
ann og Sigurjón, reyndar hvor í
sínu lagi og munurn halda því
áfram að minnsta kosti fyrst um
sinn. En það er ekkert fast ákveðið
í því.“
Sigurjón er með stýrimannsréttindi
og og Gunnar Darri með vélstjóra-
réttindi, þannig að það eru hæg
heimantökin hjá þeim, en hvernig er
kvótastaðan?
„Það fylgja bátnum 53 þorsk-
ígildistonn og það sem er eftir af þeim
eru um 20 tonn af kola og 13 tonn af
steinbít. Við munurn hins vegar fara á
rækjuveiðar við Grimsey eftir
Þjóðhátíð og leggja upp hjá
Fiskvinnslusamlaginu á Húsavík. Við
gerum ráð fyrir því að vera við þessar
veiðar næstu tvo mánuði, en það hefur
verið mjög góð rækjuveiði undanfarið
á þessum slóðum."
Sigurjón segir að eftir það sé óljóst
hvað verði vegna tilkomu kvótaþings
1. september. „Menn vita kannski
hvemig þetta lítur út á pappírunum en
hvemig þelta kemur til með að virka í
raun finnst mér vera nokkuð í lausu
lofti.
Björgvin Sigurjónsson frá Háeyri
mun verða með bátinn til að byrja
með. Sigurjón segir þá bræður
bjartsýna á framhaldið. „Það er góð
stemmning yftr þessu, enda þýðir
ekkert annað. Það gengur ekkert á
svartsýninni," segir Sigurjón að
lokum.
Þjóðhátíðarblaðið kemur út á morgun:
Sneisafullt af góðu efni
Þjóðhátíðarblað Vestmannaeyja mun
fara í dreifmgu á morgun, fimmtudag.
Blaðið er fullt af vönduðu efni að
vanda og kennir margra grasa er
tengjast flóru Vestmannaeyja og
mannlíft. Meðal efnis í blaðinu má
nefna viðtöl við Edda Malla, Stebba
skó, Gauja og Sirrý frá Gíslholti,
Magnús Guðjónsson og Vínverjur.
Greinar og frásagnir em eftir Gísla
Valtýsson, Hallgrím Tryggvason,
Jósúa Steinar Oskarsson, Stefaníu
Guðjónsdóttur og Dögg Láru
Sigurgeirsdóttur, og Bima Eyjólfs-
dóttir og Guðmundur Tegeder eiga
ljóð í blaðinu. Fjöldi nýrra og gamalla
mynda er einnig á síðum blaðsins,
sem vekja ættu forvitni margra.
Þór Vilhjálmsson formaður IBV -
íþróttafélags er með ávarp og
Þjóðhátíðarræðu Stefáns Runólfssonar
frá því í fyrra er einnig þar að finna.
Einnig er Þjóðhátíðarljóð Guðjóns
Weihe birt með gítarhljómum og lag
Geirmundar Valtýssonar á nótum. Því
má og bæta við að hin veglega
dagskrá Þjóðhátíðarinnar er birt í
blaðinu, svo að enginn ætti að þurfa að
láta hana framhjá sér fara.
Aðspurður segir Benedikt Gestsson
ritsjóri að vinna og efnisöflun haft
gengið vel, þrátt fyrir skamman tíma
sem var til stefnu. „Eins og ég bendi á
í ritstjórapistli mínum, þá hefur
tilveran tihneigingu til þess að leita í
jákvæða farvegi. Spurningin er
einungis um að virkja þann
dýrðargróður sem fyrir er allt um
kring og ekki síst hér í Eyjum hvar
frjósamur jarðvegurinn er tilbúinn til
sáningar þeina fræja sem auðgað geta
mannlífið."
Þjóðhátíðarblað Vestmannaeyja er
prentað í Eyjaprenti/Fréttum ehf.,
hönnun kápu var í höndunt
Guðmundar Eyjólfssonar. Umbrot
Gísli Valtýsson og Benedikt Gestsson.
Ritstjóri vildi að lokum koma
þakklæti til allra þeirra sem ljáðu
blaðinu efni, hvort heldur í viðtölum,
með greinum eða ljósmyndum.
Einnig þakkar hann ánægjulegt og
brosmilt samstarf við Þjóhátíðamefnd.
Blaðið kostar 400 kr. og er upplagt
fyrir sölubörn að mæta á Fréttir á
fimmtudaginn klukkan 13:00 og vinna
sér inn svolítinn vasapening fyrir
Þjóðhátíðina.
Pysjurnar óuenju
snemma á ferð
Varp lundans virðist ætla að
heppnast vel þetta árið því
pysjurnar eru óvenju snenima á
ferðinni í ár.
Guðjón Hjörleifsson bæjarstjóri
fann pysju í grennd við Ráðhúsið eftir
ábendingu Gunnars Jónssonar bæjar-
gjaldkera. Pysjan var vel búttuð og
alveg laus við dún og taldi Guðjón að
hún kæmi úr Elliðaey.
Ekki er þetta fyrsta pysjan á þessu
sumri því Fréttir hafa spumir af einni
sem fannst á laugardaginn. Var hún
einnig komin úr öllum dún.
Börn Guðjóns með pysjuna, Sara
Dögg, Sindri Freyr og Silja Rós.