Harmoníkan - 01.02.2001, Blaðsíða 4

GRÉTfiR GEIRSSON í VIÐTRLI BLRÐSINS
Grétar Geirsson og kona hans Almveig Lára Bergrós Kristjánsdóttir Röðuls.
Inngangur
Þegar ég sest niður með viðmælanda
mínum, koma orðin fyrirmynd og áhrifa-
valdur upp í hugann. Hann er þetta
tvennt án þess að vera áherandi. Þess
utan er eins og maðurinn beri utan á sér
andlega ró og hógværð.
Hann er landskunnur sem harmoniku-
leikari, hefur stundað harmonikukennslu
itm árabil, verið fulltrúi félags síns
(H.F.R.) innan S.Í.H.U. ásamt því að
vinna ötullega að framfaramálum félags
síns. Tónlistarferill hans er langur og
hann spannar rúma hálfa öld. Það sem
vekur sérstaka athygli, er að maðurinn er
jafnframt bóndi með stórt kúabú og mað-
ur veltirfyrir sér hvernig raða megi öllu
þessu, svo eitt éti ekki annað. Hann hefur
verið organisti í20 ár ísinni sveitakirkju
og svona er hægt að telja áfram.
Það sem ekki sést utan á fólki við
fyrstu kynni eru gjarnan djúpstæðustu
áhrifavaldar lífsins. Margir kunna að
Italda uð líf þeirra hjónanna Grétars
Geirssonar og Lártt Kristinsdóttur Itafi
verið svifá vængjum velgengni og ham-
ingju frá fyrsta degi. Svoerekki. Brotnað
Itafa þungar öldur á brimströndu lífsins.
Þau hafa gengið í gegnttm mörg áföll,
misst börn og orðið fyrir slysum. Þjóðhát-
tíðarjarðskjálftinn 2000 stórskemmdi
íbúðarhús þeirra lijóna, attk þess sem
innanstokksmunir fórtt illa. En sumir
verða meiri menn við hverja raun og ná
að takast á við lífsins þrautir þrátt fyrir
allt.
Glaðværð og glettni ásamt rammís-
lenskri sveitagestrisni einkenndi atul-
rúmsloftið þegar viðtal þetta var tekið. Á
heimleiðinni var ekki laust við að manni
yrði httgsað til íslensks bændafólks, sem
leggur allt í sölurnar til að halda síntt
striki, hvað þá heldur þegar margskonar
menningarstarfsemi er lagt lið að auki.
lslenski bóndinn á skilið virðingu al-
mennings og vonandi tekst ekki að eyði-
leggja íslenska sveitamenningu í náinni
framtíð. Við skulum skyggnast frekar í
sögu viðmælanda míns, Grétars Geirs-
sonar frá Ashól í Rángárvallasýslu.
Maður og tónlist eru eitt
Eg er fæddur í Reykjavík 31. október
1937 og ólst þar upp fram yfir tvítugt en
var mikið í sveit á sumrin. Sem smá-
krakki var ég hér austur í Hellnahjáleigu í
Flóa en svo eftir átta ára aldur í Mör-
tungu á Síðu í mörg sumur. Þar kviknaði
áhuginn á harntonikunni. Maður fór
snemma að fara á böllin þarna enda var
ekkert aldurstakmark. Hlutaveltur og
bögglauppboð voru algeng og oftast var
einn harmonikuleikari að spila. Fleiri
nikkarar voru í sveitinni en það lék bara
einn í einu.
Foreldrar mínir eru Sigurbjörg Sig-
finnsdóttir frá Neskaupstað og Geir Vil-
bogason frá Reykjavík, en hann starfaði
sem bryti til sjós, lengst á MS. Kötlu.
Tónlist kynntist ég ekki á heimili mínu
en skólafélagar mínir og leikfélagar, áttu
harmonikur og spiluðu eftir eyranu. Ég
fékk munnhörpu á barnsaldri og spilaði
mikið á hana. Pabbi átti munnhörpu og
reyndar spilaði hann eitthvað á harmon-
iku á sínum yngri árum. Ég fékk þessa
harmonikubakteríu ungur og fór svo að
nauða um hvort ég fengi nú ekki harm-
oniku. En fyrst átti ég að læra á munn-
hörpuna, til að kæmi þá í ljós hvort ein-
hverjir hæfileikar byggju í mér. Nú fóru í
hönd heilmiklar munnhörpuæfingar, lög-
in lærði maður úr útvarpinu, einhver
dægurlög, léttmeti og húsganga.
Þegar ég var 12 ára tók pabbi mig með
sér á sjóinn í jólatúr til New York. Það
hefur sjálfsagt verið gert til að létta á
mömmu, því ég á þrjár yngri systur. Við
komum heim eftir jól og þá var mér færð
harmonika að gjöf, áttatíu bassa Hohner,
sem mamma hafði séð um að kaupa.
Harmonikunni fylgdu þau skilyrði að hún
yrði ekki notuð sem leikfang, heldur ætti
ég að læra á hana. Það var gert og kenn-
arinn var Bjarni Böðvarsson.
Þegar ég fór í fyrsta tímann gerðist það
að handfangið slitnaði af kassanum og
harmonikan húrraði niður alla stiga!
Kassinn varð ónýtur en harmonikan
slapp. Þetta var áfall og ég fór að skæla
yfir þessu. I fyrsta tímann fór ég þó með
hljóðfærið og sagði Bjarni eftir að hafa
reynt það að harmonikan hefði bara haft
gott af þessu. Þarna lærði ég nótur og
fleira í tvo vetur.
Nágranni minn á Skúlagötunni sem ég
þekkti ekki mikið þá, Eyþór Guðmunds-
son hafði eignast harmoniku um svipað
leiti og ég og við fórum að æfa okkur
saman. Við spiluðum saman eitt sinn í
veislu heima hjá honum. Ég tók nikkuna
með mér í sveitina, en ætlaði ekki að
nenna aftur í nám en það er Eyþóri að
þakka að ég hélt áfram. Bjarni var góður
kennari, ákaflega léttur en hæfilega
4