Fréttir - Eyjafréttir - 29.05.2008, Blaðsíða 14

14
Fréttir / Fimmtudagur 29. maí 2008
Vona að fólk sæki
VIÐTflL
Guðbjörg Sigurgeirsdóttir
gudbjorg @ eyjafrettir.is
Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson,
stjórnarformaður Isfélagsins, er
lögfræðingur að mennt og hefur
lengst af starfað í sjávarútvegi.
Hann kom inn í stjóm Isfélags
Vestmannaeyja 1992 og hefur
verið formaður stjómar frá árinu
2000. Isfélag Vestmannaeyja er eitt
öflugasta sjávarútvegsfyrirtæki
landsins og ræður m.a. yfir 20%
hlut í loðnu og norsk-íslensku
sfldinni enda hefur félagið
markvisst byggt upp uppsjávar-
vinnslu og er nú að láta smíða tvö
uppsjávarveiðiskip.
Gunnlaugur var náinn samstarfs-
maður Sigurðar heitins Einarssonar
og eflaust hafa kynni þeirra haft
áhrif til þess að Gunnlaugur hefur
helgað sjávarútvegi starfskrafta
sína. En hvemig kom það til að
ungur maður, sem ekki tengdist sjó-
mennsku eða útgerð í uppvextinum,
sneri sér að sjávarútvegi sem hann
segir spennandi og heillandi.
„Eg var að vinna á skrifstofu Sjálf-
stæðisflokksins sem framkvæmda-
stjóri sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík og ekki beint með teng-
ingu inn í sjávarútveginn fyrr en
1985 þegar ég kem inn í varastjórn
Granda hf. sem þá var nýstofnaður
og þá fann maður strax hversu
áhugaverður sjávarútvegurinn er og
skiptir miklu máli.
Mín starfsævi hefur í raun snúist
um sjávarútveg og ég hef verið
lánsamur að koma að uppbyggingu
ísfélagsins sem er eitt stærsta sjáv-
arútvegsfyrirtæki landsins," segir
Gunnlaugur og er því næst spurður
um tengslin við Eyjar.
Færi ég að gera
„bombertur"
„Eg kynntist Sigurði heitnum
Einarssyni í janúar byrjun 1988 en í
ársbyrjun varð ég framkvæmda-
stjóri Sfldar og fiskimjölsverk-
smiðjunnar í Reykjavík sem var í
eigu Granda og Hraðfrystistöðvar
Reykjavíkur. Davíð Oddsson,
borgarstjóri, var stjómarformaður
félagsins fyrir hönd Granda sem
var þá í eigu borgarinnar og tók að
sér að finna framkvæmdastjóra sem
reyndist vera þessi ungi maður sem
starfaði á skrifstofu Sjálfstæðis-
flokksins og hafði engin önnur
tengsl við fyrirtækið en að hafa
setið í stjórn móðurfélagsins
Granda hf. - fyrst í varastjóm og
síðan aðalstjóm.
Sigurður sat í varastjórn fyrir
Agúst bróður sinn á þessum tíma
en Gústi átti þriðjung í fyrirtækinu.
Eftir að ég var ráðinn fram-
kvæmdastjóri birtist Sigurður
óvænt á skrifstofu minni og
kvaðst vilja ræða við mig þar sem
hann ætti sæti í varastjórn fyrir-
tækisins. Eg kannaðist auðvitað við
Sigurð því lokaritgerð hans við
lagadeild var kennsluefni í skól-
anum þegar ég var við laganámið.
Gunnlaugur Sævar: -Mín starfsævi hefur í raun snúist um sjávarútveg og ég hef verið lánsamur að koma
að uppbyggingu Isfélagsins sem er eitt stærsta sjávarútvegsfyrirtæki landsins..
Myndir Sigurgeir Jónasson og Omar Garðarsson.
Ég hafði lfka séð hann á lands-
fundum Sjálfstæðisflokksins og
vissi að þar fór skarpgreindur
maður.
Hann gekk hreint til verks og
tjáði mér að þeim bræðmm litist
ekkert á þessa ráðningu mína til
fyrirtækisins. Hún væri pólitísk, ég
hefði unnið á flokksskrifstofunni
og auk þess væri ég reynslulaus.
Hann og Ágúst myndu hins vegar
standa við bakið á mér en færi ég
að gera „bombertur" þá legðu þeir
til að ég yrði látinn hætta.
En það var alveg sama hvað ég
gerði, auðvitað gerir maður alltaf
einhver mistök, þeir bræður stóðu
alltaf með mér. Við Sigurður urðum
miklir mátar og hann varð minn
besti vinur. Sigurður var frábær
maður og maður vissi nákvæmlega
hvar maður hafði hann.“
Stóð til boða að verða
bæjarstjóri í Eyjum
Gunnlaugur Sævar var beðinn um
að setjast í stjóm jsfélagsins þegar
Hraðfrystistöðin, ísfélagið og
Bergur Huginn vom sameinuð
1992 og hefur setið þar síðan, þar
af sem formaður stjórnar frá 2000.
„Það munaði reyndar litlu að ég
yrði nánari Vestmannaeyjum því
mér stóð til boða að verða bæjar-
stjóri. Fjölskyldan var tilbúin að
flytja til Vestmannaeyja en það sem
kom í veg fyrir að ég tæki að mér
bæjarstjórastöðuna var að við feng-
um ekki húsnæði sem hentaði.
Okkur fannst ekki verjandi að flytj-
ast þangað með þrjú börn, nema
hafa tryggt húsnæði. Þá varð
Guðjón bæjarstóri.
Ég var tilbúinn að vinna að bæjar-
málunum með Sigurði og það hefur
verið mikill vinskapur með okkar
fjölskyldum. Það var gríðarlegur
missir fyrir fjölskylduna, vini og
samfélagið þegar Sigurður lést. Ég
hef alltaf átt mikil og góð samskipti
við Guðbjörgu Matthíasdóttur og
strákana og fór fyrir þeirra hönd
inn í stjóm Tryggingamiðstöðvar.
Ég er í daglegu sambandi við Vest-
mannaeyjar og fylgist þar af leið-
andi vel með því sem er að gerast
innan samfélagsins og í sjávarút-
vegi.“
Krónan var alltof sterk
Þegar Gunnlaugur er spurður út í
umhverfi sjávarútvegs í dag segist
hann fagna veikingu krónunnar
sem þýði hærri tekjur fyrir sjávar-
útveginn. „Lækkun á genginu var
löngu tímabær og aðeins tímaspurs-
mál hvenær sú lagfæring ætti sér
stað. Við fáum fleiri krónur fyrir
þann gjaldeyri sem við erum að
skapa og sjómenn fá greitt miðað
við afurðaverð og þar af leiðandi
eru greiðslur til þeirra í raun geng-
istryggðar. Verð á fiski er mjög hátt
og sömuleiðis verð á mjöli og ég
hef aldrei séð eins hátt verð á lýsi
eins og núna.
Almenn trú á hollustu lýsisafurða
skiptir miklu máli og einnig að lýsi
og mjöl er mikið notað við laxeldi.
Umhverfið er að flestu leyti hag-
stætt og auðvitað hafa lánin hækk-
að en ef það er eitthvert vit í efna-
hagsreikningi þá skiptir hækkun
tekna höfuðmáli sem er það sem
reksturinn á að ganga út á. Þó svo
eins árs gusa komi í gengistapi þá
eru lánin til langs tíma og tapið
jafnar sig út.
Ef litið er til framtíðar og ástands
fiskistofna þá er loðnustofninn
helsta áhyggjuefnið hvað ísfélagið
varðar. Síðustu tíu ár hefur staða
loðnunnar breyst mjög mikið og
við vorum lánsöm að byggja upp
uppsjávarvinnsluna þar sem sjálf-
virknin er mikil. Heildarkvóti á
loðnu verður í minna magni en
áður og þá verðum við að gera sem
mestan mat úr hverju kílói.
Bræðslan mun skipta minna máli,
hlutfallið sem fer til manneldis
verður hærra og við erum að fram-
leiða þúsundir tonna á Rússland.
Islendingar voru um tíma að veiða
eina milljón til 1200 þúsund tonn
af loðnu og ég held að við séum að
gera okkur meiri mat úr 100 þús-
und tonnum en 300 til 400 þúsund
tonnum hér áður. Austur Evrópa
mun stöðugt vaxa að mikilvægi
fyrir uppsjávarafurðir."
Landvinnsla í uppsjávar-
fiski framtíðin
Gunnlaugur segir vinnsluna í Eyj-
um vera til fyrirmyndar og að
Vestmannaeyjar liggi einstaklega
vel við enda sé loðnan nánast við
bæjardyrnar þegar hún gengur
vestur með suðurströndinni og er
hvað verðmætust. „Sama má segja
um sfldina. Við erum með 20% af
loðnukvótanum eða fimmtu hverja
loðnu, 20% af norsk-íslensku
síldinni og 15% af íslensku sfld-
inni. Þannig að kvótastaðan í upp-
sjávarfiski er mjög góð. Afurðir úr
þessum stofnum fara í fullvinnslu
og ég tel að landvinnslan í upp-
sjávarfiski sé framtíðin. Ákvörðun
um að byggja upp uppsjávarvinnsl-
una var hárrétt en auðvitað verður
áfram sjófrysting á þessum teg-
undum ekki síst sfld og kolmunna.
Við sjáum að sífellt stærri hluti
framleiðslunnar fari til manneldis
og þó svo flotinn hafi tekið miklum
breytingum að undanförnu og skip-
um verið fækkað þá var ákveðið að
gera enn betur og ráðast í smíði á
tveimur uppsjávarskipum. Þau
verða srníðuð í Chile og við hönn-
un þeirra er ekki síst horft til
orkunýtingar, tæknivæðingar og
tölvubúnaðar. Þau geta brennt
grófari olíu, fara betur með aflann
og þetta eru burðarmeiri, gangmeiri
og hagkvæmari skip að öllu leyti.
Hér er vitaskuld Qárfest til fram-
tíðar. Við teljum okkur ná ákveð-
inni forystu í uppsjávarútgerð hér á
landi með nýsmíðinni. Við höfum
tækifæri til að koma með besta
aflann að landi og ættum að geta
tryggt okkur afbragðs sjómenn til
framtíðar."
Það verður mikil eftirspum eftir
skipum og hefur komið okkur á
óvart að nokkrir hafa sett sig í sam-
band við okkur og vilja kaupa
annað hvort skipið.
Einir um að reka sjávar-
útveg með hagnaði
Kvótakerfið hefur mikið verið
gagnrýnt og umræðan oftar en ekki
snúist um gjafakvóta, sægreifa og
kvótakónga og því ekki úr vegi að
spyrja Gunnlaug hvað honum finn-
ist um þessa gagnrýni.
„Meginhluti kvótans, sem var út-
hlutað upphaflega, hefur skipt um
hendur. Tökum sem dæmi Isfé-
lagið, HB Granda, Samherja og
Brim svo nefnd séu fjögur stærstu
fyrirtækin í dag. Öll hafa þessi
félög keypt megnið af sínum afla-
heimildum á markaði í skjóli laga
aftur í sjávarútveg
s
-segir Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson, stjórnarformaður Isfélagsins, í viðtali við
Guðbjörgu Sigurgeirsdóttur - Hann telur að kvótakerfið hafi reynst gæfuspor og fyrirtækin
séu gjörbreytt frá því fyrir kvótakerfi. Hafi fjárfest gífurlega í aflaheimildum, skipum og
alls kyns búnaði - Þar stendur Isfélag Vestmannaeyja í fremstu röð