Fréttablaðið - 02.06.2014, Blaðsíða 34

2. júní 2014 MÁNUDAGURskoðun
hAllDóR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FréttaStjóri: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is ritStjórnarFulltrúi: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is ViðSkipti: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is menning: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
Dægurmál: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VíSir: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@365.is ljóSmynDir: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FramleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is útlitShönnun: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
útgáFuFélag: 365 miðlar ehf. StjórnarFormaður: Ingibjörg S. Pálmadóttir ForStjóri og útgáFuStjóri: Ari Edwald
ritStjórar: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSn 1670-3871
fRÁ DeGi
til DAGs
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
Umræðan um vandamál af völdum raka
og myglu í húsnæði hefur farið vax-
andi á undanförnum árum. Mannkyn-
inu hefur enn ekki auðnast að vinna bug
á þessari meinsemd þrátt fyrir mikl-
ar rannsóknir sem farið hafa fram á
seinni tímum og þrátt fyrir hið flókna
og umfangsmikla regluverk mannvirkja-
gerðar nútímans. Þetta gildir jafnt um
Ísland sem og önnur lönd.
Ég fagna umræðu um þetta mikilvæga
málefni. Rannsóknir á myndun myglu,
vexti og áhrifum hennar á fólk spannar
yfir mörg fræðasvið, s.s. byggingaverk-
fræði, líffræði og læknisfræði. Skoða
þarf málið með heildstæðum hætti og
vinnur umhverfis- og auðlindaráðuneyt-
ið í því að skipa þverfaglegan starfs-
hóp sem mun fara vandlega yfir málið
og skila tillögum að úrbótum sem miða
m.a. að því að koma í veg fyrir raka og
myglusveppi í íbúðar- og atvinnuhús-
næði.
Vöxtur myglu í híbýlum manna getur
orsakast af mörgum samverkandi þátt-
um, svo sem raka, hitastigi, loftskiptum,
byggingarefnum, hönnun, framkvæmd
og jafnvel lífsstíl fólksins sem býr í hús-
næðinu. Til að mynda skiptir loftraki í
íbúðarhúsnæði verulegu máli því kjör-
aðstæður geta skapast innandyra á stöð-
um eins og baðherbergjum, þvottaher-
bergjum, kjöllurum, bílskúrum og víðar.
Þá geta léleg loftskipti ýtt undir myndun
myglusveppa og því þarf að gæta þess
að útloftun eða loftræsting sé góð. Ef
sveppurinn nær sér á strik getur hann
haft neikvæð áhrif á heilsu fólks, sem er
misberskjaldað fyrir áhrifum hans.
Jafnframt er mikilvægt að auka
fræðslu og vitund fólks um þennan
óboðna gest og það flókna samspil sem
á sér stað í aðdraganda myglumyndun-
ar. Sömuleiðis þarf að hvetja til rann-
sókna sem og efla gerð leiðbeininga
vegna mannvirkjahönnunar og -gerð-
ar. Skoða þarf hvort efla þurfi eftirlit
með því að ákvæðum reglugerða á sviði
byggingarmála sé framfylgt ásamt því
hvort ástæða sé til að skerpa á lögum og
reglum á viðkomandi sviði sem og laga-
umhverfi vátrygginga og ábyrgðar. Því
er brýnt að umræðan sé á þverfagleg-
um grunni svo heildstæð niðurstaða og
lausn fáist til framtíðar.
Raki, mygla – meinsemd, meðul
UMhveRfi
Sigurður Ingi
Jóhannsson
umhverfis- og
auðlindaráðherra
T
vennt stendur upp úr sem alvarlegt umhugsunarefni
eftir sveitarstjórnarkosningarnar á laugardaginn.
Annars vegar er það hin litla kjörsókn. Hún er enn
minni en fyrir fjórum árum og í Reykjavík minnkar
hún um meira en tíu prósentustig. Þetta er til marks um
áframhaldandi áhugaleysi og óþol almennings gagnvart pólitík.
Í síðustu kosningum unnu Bezti flokkurinn og önnur ný framboð
góða sigra. Í þetta sinn nær Björt framtíð fótfestu sums staðar,
en aðeins broti af fylgi Bezta flokksins í Reykjavík. Niðurstaða
Pírata er mun lakari en búizt
var við. Jafnvel fólkið með nýju
listana og nýju hugmyndirnar
nær ekki að vekja áhuga stórs
hluta kjósenda. Flokkarnir hljóta
allir að þurfa að velta rækilega
fyrir sér hvernig þeir nái betur
til fólks, ekki sízt þeirra yngri.
Hins vegar hlýtur fólk að staldra við þá staðreynd að Fram-
sóknarflokkurinn meira en þrefaldaði fylgi sitt á nokkrum dögum
í höfuðborginni og náði inn tveimur borgarfulltrúum með því að
ala á ótta við útlendinga. Það er tilbúningur að moskumálið hafi
fyrst og fremst snúizt um lóðaúthlutun; það sannaðist í umræðum
á Stöð 2 þegar oddviti framsóknarmanna slengdi því fram að
ástæða væri til að hafa áhyggjur af þvinguðum hjónaböndum.
Með þögninni lagði forysta Framsóknar blessun sína yfir þessa
aðferð til að krækja í fylgi og ekki verður annað séð en að Sig-
mundur Davíð Gunnlaugsson formaður flokksins sé hæstánægður
með bæði aðferðina og útkomuna. Af því verður ekki dregin
önnur ályktun en sú en að Framsóknarflokkurinn sé í leit sinni að
fylgi kominn skrefinu lengra í átt að þeim þjóðernissinnaða lýð-
skrumsflokki, sem ýmsir hafa talið að hann væri að verða.
Þótt slík stefna skili fylgi, er spurning hvort henni fylgja áhrif
til lengri tíma. Í mörgum nágrannalöndunum hafa flokkar af
þessu tagi þótt nánast ósnertanlegir og aðrir forðazt að vinna
með þeim. Áslaug Friðriksdóttir borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokks-
ins velti því til dæmis upp hvað þögn forsætisráðherrans um
moskuútspilið þýddi fyrir stjórnarsamstarfið. Það hlýtur að vera
umhugsunarefni fyrir frjálslyndari sjálfstæðismenn.
Sjálfstæðisflokkurinn vann víða góða sigra en hans versta
útkoma frá upphafi í Reykjavík dregur niður fylgið á landsvísu.
Innbyrðis átök í flokknum skýra þá útkomu að miklu leyti. Fylgið
tók augljóslega dýfu eftir að Sjálfstæðisflokkurinn gleymdi kosn-
ingaloforðum sínum og ákvað að fylgja Framsóknarflokknum í
því að ætla að slíta aðildarviðræðum við Evrópusambandið. Fleira
þvældist fyrir flokknum í borginni; úrslit prófkjörs sem ekki
endurspegluðu breiddina í flokknum og kosningabarátta þar sem
sömu mistök voru gerð; að fela stefnumálin og fólkið sem helzt
höfðaði til kjósenda á miðjunni. Á lokasprettinum lýstu gamlir
leiðtogar flokksins í Reykjavík frati á baráttu hans og stefnu en
tóku upp hanzkann fyrir Framsókn og fyrrverandi borgarstjóri
útmálaði aðdáun sína á flokki Marine Le Pen í Frakklandi.
Það er ekki hægt að útiloka að hægra megin við miðju stjórn-
málanna dragi sumir þá ályktun af kosningunum að til að vekja
áhuga kjósenda sé bezt að höfða til lægstu hvata þeirra og ótta við
hið óþekkta. Þá er íslenzk pólitík komin á hættulega braut.
Umhugsunarverð úrslit sveitarstjórnarkosninga:
Áhugaleysi
og lýðskrum
Gamli og nýi Dagur
Dagur B. Eggertsson, oddviti Sam-
fylkingar, var frægur fyrir að svara í
löngu og loðnu máli þegar hann
var spurður að einhverju. Í
sjónvarpsþættinum Eyjunni á
Stöð 2 í gær viðurkenndi hann
að í kosningabaráttunni hefði
honum verið bent á að hann
væri farinn að tala í frösum.
Hann hefði því sett sér það
markmið að breyta þessu.
Menn veittu því athygli að
eftir því sem leið á kosn-
ingabaráttuna var Dagur
orðinn fremur stuttorður
og gagnorður. Í sjónvarps-
þætti korter í kosningar
talaði hann sjálfur um að
þar væri nýi Dagur að svara
en ekki gamli Dagur.
ekki stjórntækur
Umræddur Dagur var landsföður-
legur þegar hann kom í þáttinn Stóru
málin á Stöð 2 í gærkvöldi. Þar var
farið yfir úrslit kosninganna og
kosningabaráttan gerð upp. Afstaða
Framsóknarflokksins til moskubygg-
ingar í Reykjavík og innflytjenda
var til umræðu. Dagur kom
því skýrt og snarpt til skila
að hann efaðist um að
Framsóknarflokkurinn væri
stjórntækur, hvort sem er
í borginni eða á landsvísu.
Flokkurinn yrði að skýra
betur afstöðu sína í þessum
málum.
stjórnmálamenn axli
ábyrgð
Stjórnmálamenn og -fræðingar
keppast við að finna skýringar á
dræmri kosningaþátttöku almenn-
ings. Hanna Birna Kristjánsdóttir
innanríkisráðherra er fyrrverandi
borgarstjóri auk þess að vera gall-
harður talsmaður samræðustjórn-
mála. Hún var gestur í þættinum
Eyjunni á Stöð 2 í gær þar sem þessi
mál voru til umræðu. Hún sagði að
nýir tímar kölluðu
á breyttar aðferðir
stjórnmálamanna
við að ná til al-
mennings. Hanna
Birna sagði stjórn-
málamenn verða
að axla sinn hluta
af ábyrgðinni á
lélegri kjörsókn.
johanna@frettabladid.is
➜ Mannkyninu hefur ekki auðnast
að vinna bug á þessari meinsemd
þrátt fyrir miklar rannsóknir.