Skessuhorn - 04.11.2009, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER
Þeg ar blaða mað ur Skessu horns
leit í heim sókn í Fisk iðj una Bylgju í
Ó lafs vík á dög un um varð fyr ir sögn
in á grein inni eig in lega til um leið
og hann kom inn á kaffi stofu fyr ir
tæks ins og hitti þar einn starfs mann
inn: „Við stát um gjarn an af því fyr ir
hönd fyr ir tæk is ins að hér hef ur ekki
fall ið nið ur vinna einn dag til fjölda
ára.“ Bald vin Leif ur Ívars son fram
kvæmda stjóri Bylgju stað festi þetta
við blaða mann. „Það er al veg frá ár
inu 1991 eða í 18 ár, nema á þeim
tím um sem við höf um á kveð ið að
fara í frí og tek ið hlé frá vinnslu, svo
sem yfir sum ar leyf is tím ann.“ Bald
vin Leif ur seg ir að vissu lega hafi þó
geng ið á ýmsu í rekstri fyr ir tæk is
ins.
„Við þekkj um all an pakk ann.
Þetta hef ur geng ið í sveifl um eins
og gjarn an í sjáv ar út veg in um. Það
hafa ver ið góð ir tím ar og svo tím
ar inn á milli þar sem hætt an hef ur
ver ið á að maga sár og við líka kvill
ar gerðu vart við sig,“ seg ir Bald vin
Leif ur sem stýrt hef ur Fisk iðj unni
Bylgju í rúm 20 ár. Frá þeim tíma
hef ur fyr ir tæk ið ein vörð ungu treyst
á hrá efni af fisk mörk uð um. Og það
er ekki yf ir bygg ing in sem er að sliga
Bylgju. Þar vinna rúm lega 45 manns
á gólf inu og að eins tveir á skrif stof
unni, þar með tal inn fram kvæmda
stjór inn.
Oft ekki ver ið spáð vel
Bylgja er rót gró ið fjöl skyldu fyr
ir tæki í Ó lafs vík. Það var Ívar Bald
vins son fað ir Bald vins Leifs sem var
að al eig andi til að byrja með og hófst
starf sem in seint á ár inu 1976. Gerð
ir voru út tveir bát ar sem sáu vinnsl
unni fyr ir hrá efni.
„Það voru erf ið ir tím ar í fisk
vinnslu á þess um árum. Við lent um
í rekstr ar erf ið leik um með vinnsl
una og út gerð ina og fyr ir tæk ið
lenti í greiðslu stöðv un. Þetta var
árið 1988 og þá var stofn að hluta
fé lag um vinnsl una. Um þetta leyti
kom ég inn sem eigandi, reynd ar
með lít inn eign ar hlut í fyrstu. Við
urð um að selja bát ana og kvót ann
til að skapa rekstr ar grund völl fyr
ir fyr ir tæk ið,“ seg ir Bald vin Leif ur.
Nokkrum árum seinna keypti hann
síð an hlut föð ur síns í fyr ir tæk inu.
Skömmu áður höfðu einnig kom ið
inn sem eig end ur 25% hlut ar í fé
lag inu belgísk ir kaup end ur af urða
frá Bylgj unni.
„Það hef ur ver ið mjög gott að
starfa með Belg un um, sem komu
inn í fé lag ið strax og það var leyfi
legt sam kvæmt ís lensk um lög um að
út lend ing ar fjár festu í fisk vinnslu hér
á landi. Þeir hafa tek ið virk an þátt í
rekstr in um hjá okk ur og að stoð að
fjár hags lega í erf ið ustu sveifl un um,
þótt við höf um alltaf borg að það til
baka með full um vöxt um.“
Bald vin Leif ur seg ir að trú lega
hafi það oft ver ið þannig að fyr ir
tæk inu hafi ekki ver ið spáð langri
fram tíð, sér stak lega eft ir að það lenti
í greiðslu stövð un. „En okk ur hef ur
samt tek ist að standa við okk ar.“
Fjöl breytn in skap ar
meira svig rúm
Að spurð ur hvort ekki sér erfitt
að reka vinnslu sem ein vörð ungu
treysti á hrá efni af mörk uð um, seg ir
Bald vin Leif ur að það sé fjöl breytn
in í vinnslu teg unda sem geri þetta
kleift. „Við erum að vinna úr nán ast
öll um teg und um og get um því stýrt
vinnsl unni eft ir því hvern ig verð ið
er á mörk uð un um. Erum því ekki
bundn ir við hæsta verð dags ins.“
Nem end ur fyrsta bekkj ar
Grunda skóla á Akra nesi af hentu
síð ast lið inn föstu dag yf ir lög
reglu þjón in um og bæj ar stjór an
um á Akra nesi um ferð ar skilti með
varn ar orð um til bíl stjóra. Skilt
in á að setja upp við akst ursleið
ir að Grunda skóla og Brekku bæj
ar skóla. Skilt in eru skreytt með
ljós mynd um af nem end um fyrsta
bekkj ar Grunda skóla sem tekn ar
voru við komu þeirra í skól ann á
fyrsta skóla degi í haust.
Grunda skóli hef ur ver ið móð ur
skóli um ferð ar fræðslu hér á landi
síð an árið 2005 og er í nánu sam
starfi við Um ferð ar stofu. Um sjón
með um ferð ar fræðsl unni hafa þau
Sig urð ur Þór El ís son og Magnea
Guð laugs dótt ir. „Okk ur lang aði
til að gera okk ur sýni legri hér og
vekja at hygli öku manna á krökk
un um. Það er nú þannig að þó
búið sé að lækka há marks hrað ann
nið ur í 30 km á klukku stund þá eru
marg ir að flýta sér rétt fyr ir átta á
morgn ana og gleyma þá þess um
litlu greyj um sem eru á ferð inni
á sama tíma. Við feng um nokk
ur fyr ir tæki til að styðja okk ur í að
út búa þessi skilti. Þau eru 16 tals
ins og verða sett á akst ursleið ir við
skól ana,“ seg ir Sig urð ur Þór.
Sig urð ur seg ir að upp setn ing
skilt anna sé í ferli hjá bygg inga
nefnd bæjarins. „Við höf um svona
hug mynd ir um hvar þau eiga að
vera og svo er þetta líka spurn ing
um að ljósastaur arn ir sem þau fara
á henti fyr ir skilt in. Bæj ar yf ir völd
hafa svo lof að að setja upp skilt in
fyr ir okk ur. Plöt urn ar á skilt un um
eru úr þykku efni og þau eru á ber
andi.“
Sig urð ur Þór er nú á leið norð ur
í land til að kynna um ferð ar fræðslu
fyr ir kenn ur um þar. „Ég fer í 16
skóla á Norð ur landi á fimm dög
um, hitti þar skóla stjóra eða deild
ar stjóra. Í námskrá grunn skóla
er gert ráð fyr ir um ferð ar fræðslu
inn an lífs leikni náms en við reyn
um að sam þætta um ferð ar fræðsl
una með fleir um grein um, eins og
til dæm is stærð fræði.“ Grunda
skóli hef ur ný lega gef ið út hand
bók um um ferð ar fræðslu fyr ir
kenn ara. Sú bók er gef in út í sam
vinnu við Um ferð ar stofu og verð
ur dreift til grunn skóla kenn ara um
land allt.
hb
Nem end ur fyrsta bekkj ar Grunda skóla á samt kenn ur um, skóla stjóra, bæj ar stjóra og yf ir lög reglu þjóni.
Af hentu við vör un ar skilti
Ekki fall ið nið ur dag ur vegna hrá efn is skorts í 18 ár
Fisk iðj an Bylgja í Ó lafs vík er með tæp lega 50 manns í vinnu og treyst ir ein göngu á fisk af mörk uð um
Sam kvæmt frétt um núna und
an far ið, sér stak lega síð ustu daga
og vik ur, er verð á leigu kvóta og
þar með verð á fisk mörk uð um sagt
í toppi. Bald vin seg ir að ef mið að
er við geng ið þá sé hrá efn is verð á
mörk uð um við ráð an legra en það var
t.d. á ár inu 2007. „Þá var geng inu
hald ið svo uppi með sterkri krónu
að rekstr ar um hverf ið hjá okk ur var
hræði legt. Á þeim tíma löpt um við
fisk verk end ur dauð ann úr skel eins
og stund um hef ur nú vilj að ger ast
hjá okk ur.“
Hvern ig er þá rekstr ar um hver
ið í dag?
„Það hef ur ver ið svona þokka
legt síð asta árið. Um fram hald ið vit
um við ekk ert frek ar en aðr ir lands
menn. Það er ó mögu legt að segja
hvað get ur gerst á næstu mán uð
um.“
Allt unn ið í fryst ingu
Bylgj an er að vinna yfir árið úr
2500 tonn um hrá efn is. Af urð irn
ar eru 750800 tonn, en nýt ing in er
ekki mik il úr mörg um teg und un um
sem unn ið er úr. Allt nið ur í 30%,
en meðl nýt ing rúm lega 40%. Fyr ir
tæk ið hef ur lít ið ver ið í út flutn ingi
á fersk um af urð um. Síð ustu miss er
in hafa all ar af urð ir far ið í fryst ingu,
í pakkn ing ar allt frá þeim gróf ustu
nið ur í neyt enda pakkn ing ar.
Bald vin Leif ur er stúd ent og
renni smið ur að mennt, en hef
ur hvorki mennt un í fisk vinnslu né
rekstri. Hann seg ist í sín um störf um
hafa leit að á lits ýmsra og lært mik
ið af því. En hvern ig líst hon um á
vænt an lega um sókn og inn göngu í
Evr ópu sam band ið?
„Ég hef eig in lega enga skoð un
á því. Þeg ar samn ing ur ligg ur fyr
ir mun ég eins og aðr ir lands menn
meta kost ina, hvort að þeir gefi til
efni til að sam þykkja samn ing inn.
Að öðru leyti hef ég hvorki ver
ið andsnú inn að ild að Evr ópu sam
band inu eða séð nokkra sér staka
þörf á að við göng um þar inn,“ seg
ir Bald vin Leif ur Ívars son fram
kvæmda stjóri Fisk iðj unn ar Bylgju í
Ó lafs vík.
Kom beint úr bú skapn um
Þor gerð ur Jóns dótt ir býr á bæn
um Tungu rétt við Ó lafs vík. Hún
byrj aði að vinna í Bylgju árið 2000,
eft ir að bú skap ur inn hafði dreg ist
sam an.
„Það var ekki um ann að að ræða
en að fara að vinna með heim il inu,
þar sem búið var of lít ið til að við
gæt um lif að af því. Auð vit að voru
við brigði að byrja í fisk in um en ég
hef samt kunn að á gæt lega við mig.
Þetta er krefj andi vinna og get ur
ver ið svo lít ið erf ið sér stak lega þeg
ar koma tarn ir. Eins og t.d. núna
í haust þeg ar við unn um tíu tíma
alla vinnu vik una og síð an frá sex til
tólf á laug ar dög um. Þannig var það
fjór ar vik ur í röð og stund um koma
svona tíma bil hjá okk ur.“
Þor gerð ur seg ir að svo sé það ró
legra inni á milli og hún geti ekki
sagt ann að en gott sé að vinna hjá
Bylgju. „Ég vil endi lega koma því
á fram færi að stjórn un fyr ir tæk is
ins er al veg til fyr ir mynd ar. Bald
vin Leif ur Ívars son fram kvæmda
stjóri hugs ar vel um að láta starfs
fólk ið njóta þess þeg ar vel geng ur,“
seg ir Þor gerð ur Jóns dótt ir.
Þá
Þor gerð ur Jóns dótt ir kom úr bú skapn
um og er bú inn að vinna í Bylgju í níu
ár.
Besti vinnu stað ur inn minn á Ís landi
„Ég er búin að vera tíu ár á Ís
landi. Fyrstu tvö árin var ég á
Ó lafs firði hjá Sæ unni Ax els, þang
að til það fyr ir tæki fór á haus inn.
Ég kom síð an hing að í Snæ fells
bæ og vann í fjög ur og hálft ár inn
í Rifi. Svo kom ég hing að í Bylgju
og ég er ekki í nokkrum vafa um að
þetta er besti stað ur inn sem ég hef
unn ið á síð an ég kom til Ís lands,“
seg ir Fehrida Crnac frá Bosn íu, en
fjöldi út lend inga er hjá Bylgju eins
og hjá öll um fjöl menn ari vinnsl um
í land inu.
„Það koma skorp ur hérna þeg ar
mik ið er að gera, en ann ars er þetta
bara gott. Það eru svona ró leg
heit hérna yfir öllu, þannig lag að,
aldrei neinn æs ing ur. Ég held það
sé eng inn vafi á því að þessu fyr ir
tæki er vel stjórn að og þess vegna
líð ur fólki hér vel,“ seg ir Fehrida
sem reynd ar hafði aldrei unn ið í
fiski áður en hún kom hing að til
lands. Hún stendur sigsamt greini
lega vel í fisk vinnsl unni og geisl
aði af á nægju þeg ar hún ræddi við
blaða mann Skessu horns.
Fehrida Crnac frá Bosn íu.
Bald vin Leif ur Ívars son fram kvæmda
stjóri Fisk iðj unn ar
All ar af urð ir Bylgju fara í fryst ingu.
Það er greini lega ekk ert leið in legt að vinna í fiski.