Skessuhorn


Skessuhorn - 04.11.2009, Blaðsíða 14

Skessuhorn - 04.11.2009, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER Þeg ar blaða mað ur Skessu horns leit í heim sókn í Fisk iðj una Bylgju í Ó lafs vík á dög un um varð fyr ir sögn­ in á grein inni eig in lega til um leið og hann kom inn á kaffi stofu fyr ir­ tæks ins og hitti þar einn starfs mann­ inn: „Við stát um gjarn an af því fyr ir hönd fyr ir tæk is ins að hér hef ur ekki fall ið nið ur vinna einn dag til fjölda ára.“ Bald vin Leif ur Ívars son fram­ kvæmda stjóri Bylgju stað festi þetta við blaða mann. „Það er al veg frá ár­ inu 1991 eða í 18 ár, nema á þeim tím um sem við höf um á kveð ið að fara í frí og tek ið hlé frá vinnslu, svo sem yfir sum ar leyf is tím ann.“ Bald­ vin Leif ur seg ir að vissu lega hafi þó geng ið á ýmsu í rekstri fyr ir tæk is­ ins. „Við þekkj um all an pakk ann. Þetta hef ur geng ið í sveifl um eins og gjarn an í sjáv ar út veg in um. Það hafa ver ið góð ir tím ar og svo tím­ ar inn á milli þar sem hætt an hef ur ver ið á að maga sár og við líka kvill­ ar gerðu vart við sig,“ seg ir Bald vin Leif ur sem stýrt hef ur Fisk iðj unni Bylgju í rúm 20 ár. Frá þeim tíma hef ur fyr ir tæk ið ein vörð ungu treyst á hrá efni af fisk mörk uð um. Og það er ekki yf ir bygg ing in sem er að sliga Bylgju. Þar vinna rúm lega 45 manns á gólf inu og að eins tveir á skrif stof­ unni, þar með tal inn fram kvæmda­ stjór inn. Oft ekki ver ið spáð vel Bylgja er rót gró ið fjöl skyldu fyr­ ir tæki í Ó lafs vík. Það var Ívar Bald­ vins son fað ir Bald vins Leifs sem var að al eig andi til að byrja með og hófst starf sem in seint á ár inu 1976. Gerð­ ir voru út tveir bát ar sem sáu vinnsl­ unni fyr ir hrá efni. „Það voru erf ið ir tím ar í fisk­ vinnslu á þess um árum. Við lent um í rekstr ar erf ið leik um með vinnsl­ una og út gerð ina og fyr ir tæk ið lenti í greiðslu stöðv un. Þetta var árið 1988 og þá var stofn að hluta­ fé lag um vinnsl una. Um þetta leyti kom ég inn sem eigandi, reynd ar með lít inn eign ar hlut í fyrstu. Við urð um að selja bát ana og kvót ann til að skapa rekstr ar grund völl fyr­ ir fyr ir tæk ið,“ seg ir Bald vin Leif ur. Nokkrum árum seinna keypti hann síð an hlut föð ur síns í fyr ir tæk inu. Skömmu áður höfðu einnig kom ið inn sem eig end ur 25% hlut ar í fé­ lag inu belgísk ir kaup end ur af urða frá Bylgj unni. „Það hef ur ver ið mjög gott að starfa með Belg un um, sem komu inn í fé lag ið strax og það var leyfi­ legt sam kvæmt ís lensk um lög um að út lend ing ar fjár festu í fisk vinnslu hér á landi. Þeir hafa tek ið virk an þátt í rekstr in um hjá okk ur og að stoð að fjár hags lega í erf ið ustu sveifl un um, þótt við höf um alltaf borg að það til baka með full um vöxt um.“ Bald vin Leif ur seg ir að trú lega hafi það oft ver ið þannig að fyr ir­ tæk inu hafi ekki ver ið spáð langri fram tíð, sér stak lega eft ir að það lenti í greiðslu stövð un. „En okk ur hef ur samt tek ist að standa við okk ar.“ Fjöl breytn in skap ar meira svig rúm Að spurð ur hvort ekki sér erfitt að reka vinnslu sem ein vörð ungu treysti á hrá efni af mörk uð um, seg ir Bald vin Leif ur að það sé fjöl breytn­ in í vinnslu teg unda sem geri þetta kleift. „Við erum að vinna úr nán ast öll um teg und um og get um því stýrt vinnsl unni eft ir því hvern ig verð ið er á mörk uð un um. Erum því ekki bundn ir við hæsta verð dags ins.“ Nem end ur fyrsta bekkj ar Grunda skóla á Akra nesi af hentu síð ast lið inn föstu dag yf ir lög­ reglu þjón in um og bæj ar stjór an­ um á Akra nesi um ferð ar skilti með varn ar orð um til bíl stjóra. Skilt­ in á að setja upp við akst ursleið­ ir að Grunda skóla og Brekku bæj­ ar skóla. Skilt in eru skreytt með ljós mynd um af nem end um fyrsta bekkj ar Grunda skóla sem tekn ar voru við komu þeirra í skól ann á fyrsta skóla degi í haust. Grunda skóli hef ur ver ið móð ur­ skóli um ferð ar fræðslu hér á landi síð an árið 2005 og er í nánu sam­ starfi við Um ferð ar stofu. Um sjón með um ferð ar fræðsl unni hafa þau Sig urð ur Þór El ís son og Magnea Guð laugs dótt ir. „Okk ur lang aði til að gera okk ur sýni legri hér og vekja at hygli öku manna á krökk­ un um. Það er nú þannig að þó búið sé að lækka há marks hrað ann nið ur í 30 km á klukku stund þá eru marg ir að flýta sér rétt fyr ir átta á morgn ana og gleyma þá þess um litlu greyj um sem eru á ferð inni á sama tíma. Við feng um nokk­ ur fyr ir tæki til að styðja okk ur í að út búa þessi skilti. Þau eru 16 tals­ ins og verða sett á akst ursleið ir við skól ana,“ seg ir Sig urð ur Þór. Sig urð ur seg ir að upp setn ing skilt anna sé í ferli hjá bygg inga­ nefnd bæjarins. „Við höf um svona hug mynd ir um hvar þau eiga að vera og svo er þetta líka spurn ing um að ljósastaur arn ir sem þau fara á henti fyr ir skilt in. Bæj ar yf ir völd hafa svo lof að að setja upp skilt in fyr ir okk ur. Plöt urn ar á skilt un um eru úr þykku efni og þau eru á ber­ andi.“ Sig urð ur Þór er nú á leið norð ur í land til að kynna um ferð ar fræðslu fyr ir kenn ur um þar. „Ég fer í 16 skóla á Norð ur landi á fimm dög­ um, hitti þar skóla stjóra eða deild­ ar stjóra. Í námskrá grunn skóla er gert ráð fyr ir um ferð ar fræðslu inn an lífs leikni náms en við reyn­ um að sam þætta um ferð ar fræðsl­ una með fleir um grein um, eins og til dæm is stærð fræði.“ Grunda­ skóli hef ur ný lega gef ið út hand­ bók um um ferð ar fræðslu fyr ir kenn ara. Sú bók er gef in út í sam­ vinnu við Um ferð ar stofu og verð­ ur dreift til grunn skóla kenn ara um land allt. hb Nem end ur fyrsta bekkj ar Grunda skóla á samt kenn ur um, skóla stjóra, bæj ar stjóra og yf ir lög reglu þjóni. Af hentu við vör un ar skilti Ekki fall ið nið ur dag ur vegna hrá efn is skorts í 18 ár Fisk iðj an Bylgja í Ó lafs vík er með tæp lega 50 manns í vinnu og treyst ir ein göngu á fisk af mörk uð um Sam kvæmt frétt um núna und­ an far ið, sér stak lega síð ustu daga og vik ur, er verð á leigu kvóta og þar með verð á fisk mörk uð um sagt í toppi. Bald vin seg ir að ef mið að er við geng ið þá sé hrá efn is verð á mörk uð um við ráð an legra en það var t.d. á ár inu 2007. „Þá var geng inu hald ið svo uppi með sterkri krónu að rekstr ar um hverf ið hjá okk ur var hræði legt. Á þeim tíma löpt um við fisk verk end ur dauð ann úr skel eins og stund um hef ur nú vilj að ger ast hjá okk ur.“ Hvern ig er þá rekstr ar um hver­ ið í dag? „Það hef ur ver ið svona þokka­ legt síð asta árið. Um fram hald ið vit­ um við ekk ert frek ar en aðr ir lands­ menn. Það er ó mögu legt að segja hvað get ur gerst á næstu mán uð­ um.“ Allt unn ið í fryst ingu Bylgj an er að vinna yfir árið úr 2500 tonn um hrá efn is. Af urð irn­ ar eru 750­800 tonn, en nýt ing in er ekki mik il úr mörg um teg und un um sem unn ið er úr. Allt nið ur í 30%, en meðl nýt ing rúm lega 40%. Fyr ir­ tæk ið hef ur lít ið ver ið í út flutn ingi á fersk um af urð um. Síð ustu miss er­ in hafa all ar af urð ir far ið í fryst ingu, í pakkn ing ar allt frá þeim gróf ustu nið ur í neyt enda pakkn ing ar. Bald vin Leif ur er stúd ent og renni smið ur að mennt, en hef­ ur hvorki mennt un í fisk vinnslu né rekstri. Hann seg ist í sín um störf um hafa leit að á lits ýmsra og lært mik­ ið af því. En hvern ig líst hon um á vænt an lega um sókn og inn göngu í Evr ópu sam band ið? „Ég hef eig in lega enga skoð un á því. Þeg ar samn ing ur ligg ur fyr­ ir mun ég eins og aðr ir lands menn meta kost ina, hvort að þeir gefi til­ efni til að sam þykkja samn ing inn. Að öðru leyti hef ég hvorki ver­ ið andsnú inn að ild að Evr ópu sam­ band inu eða séð nokkra sér staka þörf á að við göng um þar inn,“ seg­ ir Bald vin Leif ur Ívars son fram­ kvæmda stjóri Fisk iðj unn ar Bylgju í Ó lafs vík. Kom beint úr bú skapn um Þor gerð ur Jóns dótt ir býr á bæn­ um Tungu rétt við Ó lafs vík. Hún byrj aði að vinna í Bylgju árið 2000, eft ir að bú skap ur inn hafði dreg ist sam an. „Það var ekki um ann að að ræða en að fara að vinna með heim il inu, þar sem búið var of lít ið til að við gæt um lif að af því. Auð vit að voru við brigði að byrja í fisk in um en ég hef samt kunn að á gæt lega við mig. Þetta er krefj andi vinna og get ur ver ið svo lít ið erf ið sér stak lega þeg­ ar koma tarn ir. Eins og t.d. núna í haust þeg ar við unn um tíu tíma alla vinnu vik una og síð an frá sex til tólf á laug ar dög um. Þannig var það fjór ar vik ur í röð og stund um koma svona tíma bil hjá okk ur.“ Þor gerð ur seg ir að svo sé það ró­ legra inni á milli og hún geti ekki sagt ann að en gott sé að vinna hjá Bylgju. „Ég vil endi lega koma því á fram færi að stjórn un fyr ir tæk is­ ins er al veg til fyr ir mynd ar. Bald­ vin Leif ur Ívars son fram kvæmda­ stjóri hugs ar vel um að láta starfs­ fólk ið njóta þess þeg ar vel geng ur,“ seg ir Þor gerð ur Jóns dótt ir. Þá Þor gerð ur Jóns dótt ir kom úr bú skapn­ um og er bú inn að vinna í Bylgju í níu ár. Besti vinnu stað ur inn minn á Ís landi „Ég er búin að vera tíu ár á Ís­ landi. Fyrstu tvö árin var ég á Ó lafs firði hjá Sæ unni Ax els, þang­ að til það fyr ir tæki fór á haus inn. Ég kom síð an hing að í Snæ fells­ bæ og vann í fjög ur og hálft ár inn í Rifi. Svo kom ég hing að í Bylgju og ég er ekki í nokkrum vafa um að þetta er besti stað ur inn sem ég hef unn ið á síð an ég kom til Ís lands,“ seg ir Fehrida Crnac frá Bosn íu, en fjöldi út lend inga er hjá Bylgju eins og hjá öll um fjöl menn ari vinnsl um í land inu. „Það koma skorp ur hérna þeg ar mik ið er að gera, en ann ars er þetta bara gott. Það eru svona ró leg­ heit hérna yfir öllu, þannig lag að, aldrei neinn æs ing ur. Ég held það sé eng inn vafi á því að þessu fyr ir­ tæki er vel stjórn að og þess vegna líð ur fólki hér vel,“ seg ir Fehrida sem reynd ar hafði aldrei unn ið í fiski áður en hún kom hing að til lands. Hún stendur sigsamt greini­ lega vel í fisk vinnsl unni og geisl­ aði af á nægju þeg ar hún ræddi við blaða mann Skessu horns. Fehrida Crnac frá Bosn íu. Bald vin Leif ur Ívars son fram kvæmda­ stjóri Fisk iðj unn ar All ar af urð ir Bylgju fara í fryst ingu. Það er greini lega ekk ert leið in legt að vinna í fiski.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.