Skessuhorn - 16.12.2009, Page 24

24 MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER
Vest ur land 2009 í máli og mynd um
Við ára mót er gott að staldra við, líta um öxl og horfa
yfir far inn frétta veg. Eng um blöð um er um það að fletta
að árið 2009 var frá brugð ið öðr um árum sem und ir rit­
að ur hef ur kom ið að blaða mennsku. Það ein kennd ist af
á hrif um falls ís lensku bank anna haust ið 2008 og víð tæk­
um af leið ing um þess fyr ir land og þjóð. Þessi á hrif teygja
sig víða; í efna hag heim ila, fyr ir tækja, sveit ar fé laga og
rík is ins og eðli lega set ur á stand ið mark sitt á frétta skrif
árs ins. Árið ein kennd ist því af krepputali og þá eink um í
stærri fjöl miðl um. Segja má að lands menn hafi þrátt fyr ir
allt tek ið á stand inu með ein stöku æðru leysi og nú þeg ar
árið 2009 er brátt úti eygja menn von um að um ræða um
fram tíð ina fari að verða fyr ir ferð ar meiri en allt talið um
kreppu og mis gjörð ir út rás ar vík inga. Við ætl um jú flest
að lifa hér á fram og þá þýð ir ekk ert ann að en að horfa til
sókn ar fær anna og að laga okk ur þeim að stæð um sem til
stað ar eru.
Í frétta skrif um árs ins höf um við lagt á herslu á að leita
uppi já kvæð ar hlið ar mann lífs ins og gera hátt und ir höfði
frum kvæði ein stak lings ins; hins al menna borg ara, fé lags­
starfi og starf semi í fyr ir tækj um.
Erfitt ár
Sam hliða þreng ing um í efna hags lífi verða sum ar at vinnu­
grein ar verr úti en aðr ar. Þess hef ur gætt á ár inu og mun á fram
gæta næstu miss er in. Í bygg inga iðn aði og mann virkja gerð al­
mennt er erfitt á stand. Of fram boð hús næðis er nú á mark aði
og í sam göngu mann virkja gerð eru afar fá verk efni í und ir bún­
ingi á lands vísu og raun ar ekk ert stærra verk efni í öllu Norð­
vest ur kjör dæmi. Nokk ur sveit ar fé lög hafa átt í basli með fjár­
hag sinn, sum vegna of fjár fest ing ar á þenslu tím um en önn ur
vegna tekju falls á ár inu. Í ein staka til fell um koma báð ir þess­
ir þætt ir sam an. Mörg sveit ar fé lög hafa af þeim sök um skor ið
nið ur í þjón ustu. Þá hef ur orð ið sam drátt ur í banka starf semi
sem nú er far inn að leiða til fækk un ar úti búa, eink um á lands­
byggð inni. Fyr ir sjá an leg er einnig fækk un ým issa op in berra
stofn ana á lands byggð inni. Þar má nefna hér aðs dóma, sýslu­
manns emb ætti, Rann sókn ar nefnd sjó slysa og á fram mætti
telja. All ur slík ur sam drátt ur hef ur á hrif í smærri byggð um
þar sem veru lega mun ar um hvert og eitt ein asta starf. Í bú­
ar lands byggð ar inn ar þurfa nú all ir sem einn að standa vörð
um störf in og verja þá fyr ir ætl an stjórn valda að flytja op in bera
þjón ustu nauð ung ar flutn ing um á höf uð borg ar svæð ið.
Ým is legt hag fellt í um hverf inu
Sam hliða veiku gengi krón unn ar eru aðr ar at vinnu grein­
ar sem hafa eflst á ár inu og gild ir í þessu efni að eins dauði er
ann ars brauð. Þar má nefna ferða þjón ustu sem nú er ört vax­
andi at vinnu grein á Vest ur landi. Lágt gengi krón unn ar bæt­
ir stöðu ann arra út flutn ings greina, svo sem fisk vinnslu og út­
gerð ar, grunn stoða sjáv ar byggða lands hlut ans. Ágæt af koma
hef ur einnig ver ið í stjór iðju og ýms um smærri grein um sem
áttu í vök að verj ast þeg ar gengi krón unn ar var sterkara.
Þrátt fyr ir allt bera Vest lend ing ar sig því vel og ým is legt
hef ur á unn ist á ár inu. Menn ing hef ur til dæm is blómstr að og
já kvæð á hrif verk efna á borð við Menn ing ar ráð Vest ur lands
og Vaxt ar samn ing hafa bet ur ver ið að koma í ljós.
Veðr átt an var góð á ár inu og eng in stór á föll urðu. Sum­
ar ið var mjög hlýtt og júlí til að mynda sá heit asti í meira en
öld. Hey feng ur bænda sem og korn upp skera var ágæt eft ir
góða sprettu tíð í vor og fyrri hluta sum ars. Lax veiði sum ar­
ið reynd ist gott, þótt langt sé frá að það hafi topp að met sum­
ar ið 2008.
Hér á eft ir verð ur drep ið á nokkrum mál um sem settu svip
sinn á árið. Blaða menn Skessu horns hafa á ár inu haft í mörg
horn að líta og efn is tök ver ið fjöl breytt, enda er alltaf ver ið að
fjalla um kröft ugt og lífs glatt fólk sem bygg ir Vest ur land. Við­
tök ur les enda við miðl um Skessu horns voru á fram mjög góð­
ar og vilj um við þakka fyr ir þær. Vef ur inn nýt ur vax andi vin­
sælda og blað ið okk ar hef ur auk ið út breiðslu sína enn eitt árið
í röð. Í bú ar á Vest ur landi hafa með stuðn ingi sín um sýnt það
í verki að þeir vilja hafa öfl uga frétta veitu starf andi á Vest ur­
landi.

Erla Björk Vest lend ing ur árs ins
Vest lend ing ur árs ins var í árs byrj un val inn. Nið ur staða
kosn ing ar á veg um Skessu horns var sú að Erla Björk Örn­
ólfs dótt ir, líf fræð ing ur og for stöðu mað ur Var ar ­ Sjáv ar rann­
sókn ar set urs við Breiða fjörð hlaut þetta sæmd ar heiti fyr ir
ó eig in gjarnt og kraft mik ið frum kvöðla starf við upp bygg ingu
set urs ins.
Í bú um fjölg aði
Sam kvæmt í búa skrá Hag stof unn ar 1. des em ber 2008 fjölg­
aði í bú um á Vest ur landi um 1,74% frá sama tíma 2007. Þeir
voru um síð ustu ára mót 15.707. Í flest um sveit ar fé lög um
lands hlut ans varð lít il breyt ing á tíma bil inu. Mest fjölg aði þó
í bú um á Akra nesi, eða um 4,5% á ár inu 2008 og töld ust þeir
vera 6.609 um lið in ára mót. Þeim fækk aði svo lít il lega á ný nú
und ir lok árs. Í búa fjölg un á Vest ur landi var rétt und ir lands­
með al tali á ár inu sem leið.
Strætó kom og fór!
Um síð ustu ára mót hóf Strætó bs. reglu bund inn akst ur
sam kvæmt nýj um samn ingi við sveit ar fé lög in Akra nes kaup­
stað, Hval fjarð ar sveit og Borg ar byggð. Ekn ar voru marg ar
ferð ir á dag í Borg ar nes með við komu við Haga mel og þá
var hald ið á fram ferð um á Akra nes. Í upp hafi árs voru sveit­
ar stjórn ir full viss ar um að stræt ó ferð ir myndu auka sam skipti
milli íbúa inn an sveit ar fé lag anna og að strætó yrði mik ið not­
að ur til ferða til og frá höf uð borg ar svæð is ins. Sú varð ekki
raun in. Notk un íbúa í Hval fjarð ar sveit og Borg ar byggð var
lít il á vögn un um og voru ferð ir end an lega aflagð ar í haust.
Til raun in gekk þannig ekki upp. Á fram ekur Strætó þó reglu­
lega á Akra nes, en hóp ferða fyr ir tæk ið Trex tók við sér leyf­
isakstri í Borg ar nes og ekur raun ar um allt Vest ur land.
Heil brigð is stofn un Vest ur lands
Á ár inu var sleg ið úr og í með sam ein ingu fjölda heil brigð­
is stofn ana á norð vest an verðu land inu. Í upp hafi árs kynnti
Guð laug ur Þór Þórð ar son þá ver andi heil brigð is ráð herra um­
fangs mikl ar skipu lags breyt ing ar á heil brigð is þjón ustu í land­
inu. Áttu breyt ing arn ar að taka gildi 1. mars sl. Mark mið hans
var að hag ræða í rekstri heil brigð is stofn ana á lands byggð inni
með skipu lags breyt ing um um 550 millj ón ir króna á ári. Þess­
um til lög um var frestað en hald ið á fram síð ar á ár inu með að­
komu tveggja ann arra ráð herra. Verð ur því um næstu ára mót
geng ið til sam ein ing ar Sjúkra húss ins og heilsu gæslu stöðv ar­
inn ar á Akra nesi og heilsu gæslu stöðv anna í Ó lafs vík, Grund­
ar firði, Stykk is hólmi, Búð ar dal og Borg ar nesi auk heilsu­
gæslu stöðv anna á Hólma vík, Hvamms tanga og á Reyk hól um.
Nafn sam einaðr ar stofn un ar verð ur Heil brigð is stofn un Vest­
ur lands. Fram kvæmda stjóri verð ur Guð jón Brjáns son.
Iðn að ar svæði í vexti
Met varð í skipa kom um á Grund ar tanga árið 2008 og á fram
á þessu ári var mik il um ferð skipa þang að. Ljóst er að iðn að ar­
svæð ið sem heild mun stækka og um ferð aukast um höfn ina.
El kem Ís landi hef ur m.a. ver ið að breyta fram leiðslu sinni sem
kall að hef ur á meiri um svif en einnig hef ur fram leiðsla Norð­
ur áls auk ist á síð ustu árum. Sveit ar stjórn Hval fjarð ar sveit ar
sam þykkti á ár inu nýtt deiliskipu lag fyr ir vest ur svæði Grund­
ar tanga og á ár inu hafa frum byggj ar hins nýja svæð is ver ið að
koma sér þar fyr ir, svo sem Líf land og Héð inn. Nýja skipu­
lags svæð ið er mun stærra en það sem fyr ir var, alls tæp lega
153 hekt ar ar í stað 27 ha áður. Á því eru 104 mis stór ar lóð­
ir allt frá fjórð ungi úr hekt ara upp í átta hekt ara. Ýms ir gjóa
aug um til stað ar ins og má í því sam hengi nefna hug mynd­
ir um net þjóna bú, sól ar kís il verk smiðju og fleira. Ó tví rætt eru
því mik il sókn ar færi á Grund ar tanga verði skattaum hverfi og
aðr ir þætt ir hag stæð ir slík um fyr ir tækj um.
Átt haga stofa í Snæ fells bæ
Á ár inu var unn ið að stand setn ingu neðri hæð ar Kirkju­
braut ar 2 í Ó lafs vík fyr ir Átt haga stofu sem var síðan opnuð
á ár inu. Átt haga stof an er að skoskri fyr ir mynd en mark mið­
ið með henni er að skapa að stöðu þar sem fólk get ur kom­
ið og unn ið að því sem orð ið get ur til að efla sam fé lag ið, svo
sem með virku tengsla neti, gagn virku upp lýs inga streymi og
hvatn ingu.
Kafla skil í klaustr inu
„Það er alltaf erfitt að breyta til en það hjálp ar okk ur mik ið
þeg ar við för um, að vita af því að það koma aðr ar syst ur í okk­
ar stað og halda á fram því starfi sem við höf um sinnt. Þótt það
verði kannski ekki al veg það sama erum við ham ingju sam ar
með að kaþ ólska kirkj an verði á fram í Stykk is hólmi,“ sagði
syst ir Czeslawa, sem var pri or inna regl unn ar í Stykk is hólmi
og ein systr anna fjög urra í St.Franciskusklaustrinu sem héldu
af landi brott um miðj an á gúst í sum ar. Þá urðu þau þátta skil
í sögu klaust urs ins að St.Franciskusreglan, sem starf að hef ur
þar frá því klaustr ið tók til starfa 1935, hætti þjón ustu og við
tóku Mar íu syst ur frá Argent ínu.
Þorsk kvót inn auk inn
Ein ar K. Guð finns son þá ver andi sjáv ar út vegs­ og land bún­
að ar ráð herra gaf í jan ú ar út reglu gerð um að auka há marks­
afla þorsks um 30 þús und tonn. Heild ar afla mark var því 160
þús und tonn á síð asta fisk veiði ári í stað 130 þús und tonna árið