Skessuhorn - 16.12.2009, Page 45

45MIÐVIKUDAGUR 16. DESEMBER
www.lv.is
Sendum landsmönnum öllum
okkar bestu óskir um
gleðileg jól

og farsæld á komandi ári
Vís unda loð feld ur sem Guð jón
Þórð ar son frá Vega mót um og síð ar
á Ökrum á Akra nesi klædd ist þeg­
ar hann kom heim frá Kanada fyr­
ir 100 árum var af hent ur Byggða­
safn inu að Görð um til varð veislu
þann 8. des em ber á 124. af mæl­
is degi vest ur far ans. Um leið var
opn uð sýn ing í Safna skál an um til
minn ing ar um Guð jón og aðra
vest ur fara frá Akra nesi og úr nær­
sveit um. Jó hanna Fjóla Jó hann es­
dótt ir, son ar dótt ir Guð jóns, sem
unn ið hef ur að því síð ast lið in þrjú
ár að afla heim ilda um Kana da för
afa síns, af henti Jóni All ans syni for­
stöðu manni safns ins feld inn að við­
stödd um fjöl mörg um af kom end um
Guð jóns. Hún út deildi jafn framt til
ætt ingja sinna ríf lega 120 blað síðna
bók sem hún hef ur tek ið sam an á
grund velli heim ilda sinna. Jó hanna
upp lýsti jafn framt að við sam an tekt
hefði kom ið í ljós að af kom end ur
Guð jóns væru 124 á 124. af mæl is­
degi hans eða einn á ári að jafn aði.
Saga Guð jóns er merki leg og afar
sér stæð. Tólf ára gam all var hann
send ur í fóst ur til ætt ingja í Kanada
árið 1897. Ekk ert spurð ist til hans
næstu árin og á Akra nesi var hann
tal inn af. Sem dæmi um full vissu
ætt ingja hans í þeim efn um er að
tveir dreng ir voru skírð ir í höf uð ið
á hon um. Tólf árum seinna birt ist
hann öll um að ó vör um á Akra nesi
í vís unda loð feldi með byssu um öxl
og koff ort í hönd. Guð jón var alla
tíð mjög þög ull um dvöl sína vestra
og af kom end ur hans vissu lít ið um
hvað á daga hans hafði drif ið þar.
Hann kvænt ist á Akra nesi Ingiríði
Berg þórs dótt ur frá Berg þórs hvoli
og eign uð ust þau fimm börn. Guð­
jón bjó til ævi loka á Ökrum, sem
stóðu þá við Skóla braut ina. Hann
lést 56 ára gam all.
Auk upp lýs inga í bók Jó hönnu
um ferð ir Guð jóns og veru staði
vestra má sjá heim ild ir um fleiri
Ak ur nes inga og Borg firð inga sem
fóru til Vest ur heims á sama tíma.
Þá eru í bók inni mikl ar heim ild­
ir um ferða lög og það sem á daga
fólks ins dreif. Hluta þeirra upp lýs­
inga hef ur nú ver ið kom ið fyr ir á
stór um vegg spjöld um í Safna skál­
an um að Görð um þar sem loð feld­
ur Guð jóns er varð veitt ur í gler­
skáp á samt tó baks pontu og fleiri
mun um. Snjó þrúg ur og kist ill sem
Guð jón kom með frá Kanada virð­
ast hins veg ar hafa glat ast en af­
kom end urn ir von ast til að þess ir
hlut ir komi í leit irn ar.
hb
þeim sem koma hing að til að skoða
land náms hæn ur. Við höf um í stað­
inn eign ast urmul af stór kost leg­
um vin um og kunn ingj um víða um
heims byggð ina sem halda tryggð við
okk ur m.a. á net inu.“
Af kom end urn ir eru
bestu gest irn ir
„Það er mik il hvíld í því að vera
hér og slaka á í frí um. Það er ekki
ó nýtt að horfa hér yfir sjó inn í kyrrð
og friði og sjá borg ina í hæfi legri
fjar lægð,“ seg ir Sig urð ur og Jó hanna
bæt ir því við hlæj andi að það sé eig­
in lega ó mögu legt að draga karl inn í
bæ inn. „Ég er sjálf löt við að fara til
Reykja vík ur og safna sam an er ind­
um til að geta far ið sem sjaldn ast.
En það þarf veru lega að snúa upp á
hand legg inn á hon um hvort sem á
að skreppa í veisl ur eða versl an ir.“
„Okk ur líð ur ein fald lega best hér
og aldrei bet ur en þeg ar krakk arn ir
okk ar eru í heimsókn,“ segir Sig urð­
ur. „Hér eru að stæð ur mjög góð ar til
að vera með barna börn in í kring um
sig, frjáls ræð ið er svo mik ið, ná lægð­
in við nátt úr una og dýr in. Tvö þeirra
búa hér í næsta húsi sem eru auð vit­
að for rétt indi. Við eig um tvö stálp uð
barna börn í Finn landi sem koma ár­
lega og þrjú lít il kríli í Reykja vík sem
enn eru ekki far in að njóta þess að
vera úti að leika sér í nátt úr unni.“
Vilj um sjá land ið
í byggð
Jó hanna seg ir að sér hefði auð vit­
að fund ist best ef börn in byggju öll
í ná grenn inu. „En at vinnu á stand ið
á svæð inu er því mið ur ekki þannig
enn þá að ungt fólk flykk ist hing að.
Ég hefði gjarna vilj að sjá bú set una í
land inu dreifast bet ur. Ég vil eygja
þá von að ung ir Ís lend ing ar hafi
raun veru lega mögu leika á að setj­
ast að í dreifð ari byggð um lands ins
og ala þar upp kom andi kyn slóð ir.
Borg ar sam fé lög eru auð vit að góð og
gild, en þau henta ein fald lega ekki
öll um og land sem ekki helst í byggð
nema að litl um hluta er deyj andi
land. Það vilj um við ekki sjá ger ast
hér á landi.“
mm
Ís lensku fjár hund arn ir og land náms hæn urn ar lifa í sátt og sam lyndi í Hlés ey.
Helga Guð jóns dótt ir sem er ein eft ir lif andi af börn um Guð jóns á samt þeim Jó-
hönnu Fjólu Jó hann es dótt ur og Jóni All ans syni. Í baksýn sjást tvö barnabarna
Guðjóns þau Ósk Bergþórsdóttir og Smári H. Kristjánsson.
Vís unda loð feld ur Guð jóns á
Ökrum á byggða safn ið
Jó hanna lýs ir feld in um fyr ir ætt ingj un um.