Skessuhorn - 18.08.2010, Blaðsíða 24
24 MIÐVIKUDAGUR 18. ÁGÚST
„Ég sótti um fyr ir rælni þeg ar
aug lýst var eft ir sum ar manni með
Sig urði Guð jóns syni við Bif reiða
eft ir lit rík is ins hér á Akra nesi sum ar
ið 1967 og var ráð inn. Síð an var ég
beð inn um að vera á fram um haust
ið og fékk svo fast ráðn ingu árið eft
ir,“ seg ir Guð mund ur Sig urðs son
sem var bif reiða eft ir lits mað ur og
próf dóm ari á öku próf un um hátt í
fjóra ára tugi.
„Geir Bachman í Borg ar nesi
var um dæm is full trúi Bif reiða eft ir
lits rík is ins fyr ir Vest ur land og við
heyrð um und ir hann. Þeg ar Geir
hætti svo seinna tók ég við af hon um
sem um dæm is full trúi. Við skoð uð
um bíla á Akra nesi, í Borg ar firði, á
Snæ fells nesi, í Döl um og allt norð
ur á Strand ir. Þetta voru skemmti
leg ár og mik il ferða lög. Að stað an
til að skoða bíla var nú hvergi beis
in þá og eina sem við höfð um var
hjólatjakk ur. Bíl arn ir voru skoð að ir
utan dyra, bara á möl inni og í hvaða
veðri sem var. Við vor um með skrif
stofu í Skökk inni við Akra torg ið en
þar hafði Berg ur Ar in björns son ver
ið áður sem um dæm is full trúi Bif
reiða eft ir lits ins og síð an með Sjó
vá og bíla um boð. Síð an færð um við
okk ur upp í gömlu mjólk ur stöð ina
og höfð um á gæt is að stöðu þar þótt
á fram væri skoð að utan dyra. Við
vor um tveir í þessu við Siggi fram an
af og svo voru menn úr Borg ar nesi
og Stykk is hólmi með mér.“
Þurft um að horfa
fram hjá ýmsu
Guð mund ur seg ir bif reiða skoð
un ina í þá daga ekki hafa ver ið eins
mark vissa og nú enda ekki hægt að
skoða eins ít ar lega í því að stöðu leysi
sem þá var. „Mað ur horfði auð vit að
helst á ör ygg is bún að inn og at hug
aði vel hvort stýr isend ar, spindl ar og
brems ur væru í lagi. Hins veg ar var
nú oft horft fram hjá ýms um smá at
rið um,“ seg ir Guð mund ur og við ur
kenn ir að þetta hafi ekki ver ið nein
skoð un að viti. „Nei bless að ur vertu.
Mað ur fékk ekki einu sinni hlífð ar
fatn að til að vera í þótt skoð að væri
í alls kon ar veðr um. Bíl arn ir voru
eldri þá og marg ar drusl ur í hópn
um. Mað ur vand aði sig við þenn
an helsta ör ygg is bún að, eins og ég
sagði áðan. Ég man hins veg ar aldrei
eft ir að hafa feng ið í bak ið ein hver
ó höpp eða slys sem orð ið hefðu á
ný skoð uð um bíl um.“
Komdu bless að ur
frændi minn
Guð mund ur seg ir menn oft hafa
reynt ýms ar kúnst ir til að koma bíl
um í gegn um skoð un. „Ég man
nú eft ir ein um, sem var fjar skyld
ur mér, en ég hafði aldrei ver
ið í neinu sam bandi við. Hann var
alltaf á ein hverj um drusl um og það
brást aldrei að þeg ar hann kom
með bíl í skoð un á varp aði hann mig
með orð un um; „ komdu bless að
ur frændi minn.“ Þess á milli átt um
við aldrei orða skipti en ef laust hef
ur hann ætl að að liðka fyr ir skoð
un inni með því að vera kump án
leg ur við mig.“ Guð mund ur seg ir
oft hafa ver ið erfitt fyr ir fólk að ná
í vara hluti á þess um tíma. Eins hafi
bara ver ið á kveðn ir skoð un ar dag
ar á hverj um stað og fólk til sveita
hafi því oft þurft að fara langa leið
til að láta skoða bíl og hann varð
að vera í lagi þenn an til tekna dag.
„Það kom til dæm is fyr ir að menn
komu í kaup stað, náðu í vara hlut
inn sem vant aði á póst hús ið og
höfðu hann svo í fram sæt inu þeg
ar þeir komu með bíl inn til skoð
un ar í sömu ferð. Þetta lét mað ur
oft nægja ef þetta var eitt hvað sem
ekki snerti helsta ör ygg is bún að. Ég
fékk nú lít ið af skömm um þótt bíl ar
fengju ekki skoð un. Mað ur reyndi
að fara vel að mönn um.“
Stranda menn komu all ir
á skoð un ar stað
Guð mund ur seg ir marg ar ferð ir
eft ir minni leg ar, sér stak lega minn
ist hann ferð anna á Strand irn ar,
sem varla var hægt að segja að væru
í vega sam bandi fyrstu ár hans í Bif
reiða eft ir lit inu. „Þá fór sýslu mað ur
eða sýslu manns full trúi með okk ur
í ferð irn ar því í leið inni voru inn
heimt bif reiða gjöld og út varps gjöld
í bíla um tíma. Í þess um ferð um var
líka gert mann tal og hrepp stjór
inn mæti á stað inn með kaskeyt
ið í mann talið. Andr és Valdi mars
son var sýslu mað ur á Strönd un um
þá en þar var hann í 10 ár. Hann
varð svo sýslu mað ur í Stykk is hólmi
í önn ur 10 ár og end aði sýslu
manns fer il inn á Sel fossi. Við Andr
és kynnt umst vel og höf um hald
ið sam bandi alla tíð. Þetta voru
svo mik il sam skipti bif reiða eft ir
lits manna við sýslu manns emb ætt
in á þess um árum að mað ur kynnt
ist mörg um hjá emb ætt un um. Þeg
ar við kom um í Ár nes hrepp komu
all ir á skoð un ar stað, hvort sem þeir
áttu bíla eða ekki, því þetta þótti
góð til breyt ing þarna í fá menn inu
að fá þessa heim sókn. Eft ir skoð
un ina bauð svo hrepp stjór inn yf ir
leitt heim og svo þeg ar við kom um
í Norð ur fjörð var okk ur alltaf boð
ið í kjöt súpu áður en við fór um aft ur
heim. Þetta var önd veg is fólk þarna
á Strönd un um og mað ur eign að ist
marga kunn ingja þarna.“
Breyt ing ar á þess um mál um voru
mikl ar á þeim tíma sem Guð mund
ur sinnti þeim. „Til dæm is bara sam
göng urn ar. Ég var þarna fyr ir tíma
Borg ar fjarð ar brú ar og það var bara
ný bú ið að opna ak fær an veg norð
ur í Ár nes hrepp á Strönd um þeg
ar ég var að byrja í þessu. All ir vita
svo hvern ig skoð un bíla hef ur breyst
með til komu skoð un ar stöðv anna.“
Fékk heim il is bíl inn
að láni
Guð mund ur seg ir Bif reiða eft ir
lit ið hafa lagt til bíl í fyrstu en síð
an hafi hann ver ið á eig in bíl í þess
um ferð um. Ým is legt gat kom ið upp
á í þess um ferð um sem voru á öll
um árs tím um. „ Þetta slapp nú yf ir
leitt en ég man tvisvar eft ir bil un um
í bíl hjá mér. Í ann að skipt ið var ég á
Lödu Sport og hafði ný lega lát ið yf
ir fara hana í Borg ar nesi, skipta um
plat ín ur, kerti og fleira. Svo gerð ist
það að ég var á leið vest ur á Snæ
fells nes að bíll inn stopp aði í Stað ar
sveit inni. Þá kom í ljós að kveikju
ham ar inn hafði brotn að. Ég var hálf
bjarg ar laus þarna og gekk heim að
bæn um Böðv ars holti þarna rétt hjá
og sagði frá vand ræð um mín um og
að ég væri að falla á tíma með að
kom ast til Ó lafs vík ur að skoða. Hús
freyj an á bæn um sagði þetta ekk
ert mál. Ég mætti bara taka heim
il is bíl inn á bæn um og skila hon um
aft ur þeg ar ég væri bú inn í Ó lafs
vík. Þetta var ný leg ur bíll og ég fór
á hon um. Ég gat svo orð ið mér úti
um kveikju ham ar og kom ið Löd
unni í gang aft ur. Svona var þetta
oft. Það var alls stað ar hjálp legt fólk
og mað ur kynnt ist mörg um á þess
um árum.
„Ég hef á byggi lega
próf að þig vin an“
Í ann að skipti varð svo lít ið skraut
legt at vik. Þá var ég á Hólma vík og
það fór viftu reim í Cortin unni sem
ég var á. Bif reiða eft ir lit ið ætl aði að
senda mér viftu reim en það var eng
in ferð á Hólma vík. Hins veg ar var
ferð úr Reykja vík á Króks fjarð ar nes
og þang að sendu þeir reim ina með
flutn inga bíl en það var tals vert um
leikis þarna í Króks fjarð ar nesi þá.
Andr és sýslu mað ur skutl aði mér
yfir Trölla tungu heið ina til að ná í
reim ina og við náð um í hana heim
til kaup fé lags stjór ans því það var
búið að loka. Síð an ætl uð um við að
fá okk ur eitt hvað að drekka í sjopp
unni en þá var hún lok uð líka. Ég
sagði sýslu manni að ég skildi banka
upp á aft ur hjá kaup fé lags stjór an um
og fá vatn á flösku hjá hon um. Þeg
ar ég bank aði kom ung og föngu leg
stúlka til dyra, svona átján til nítján
ára. Ég rétti henni tóma kók flösku
og bað um vatn á hana og hún kom
að vörmu spori með vatn á flösk unni
og fullt vatns glas að auki. Hún hef
ur ef laust hald ið að ég væri svona
ó hemju þyrst ur. Með an ég klára úr
vatns glas inu horfi ég á stúlk una og
fannst ég kann ast við hana. Þá datt
þessi aula lega setn ing út úr mér: „Ég
hef á byggi lega próf að þig ein hvern
tím ann vin an.“ Stelp an horfði undr
andi á mig og mældi mig frá toppi
til táar. Hún hugs aði ef laust margt
þang að til ég átt aði mig á að þessi
setn ing mín gat mis skilist svo ég
bætti við: „...á bíl, meina ég.“ Þá
létti henni mik ið og sagði strax já og
að hún hefði tek ið bíl próf hjá mér í
Búð ar dal árið áður.“
Fann sig ekki
í vél stjórn inni
Að loknu gagn fræða prófi á Akra
nesi fór Guð mund ur í vél virkja nám
á véla verk stæði Þor geirs og Ell
erts í slippn um. Síð an lá leið hans
í Vél skól ann það an sem hann tók
vél stjóra próf frá raf magns deild
inni. „Ég fann mig aldrei al menni
lega í vél stjóra starf inu, ég reyndi að
fara eina ver tíð á sjó en var alltaf
sjó veik ur svo helst hefði ver ið að
fara á frakt ara eða eitt hvað slíkt
og mig lang aði til þess en í stað inn
var ég að vinna í landi. Við stofn
uð um þrír Málm iðj una á Akra
nesi, ég Bald ur Ó lafs son og Þor
steinn Jóns son á Grund. Þetta var
fyr ir tíma hita veitu og raf magns hit
un ar hér þannig að við fram leidd
um að al lega mið stöðv arkatla og
mið stöðv arofna. Þetta gekk nokk
uð vel í fyrstu og við seld um þetta
um land allt. Við byggð um hús yfir
starf sem ina á mót um Vest ur götu
og Vall holts en svo kom að því að
við Þor steinn dróg um okk ur út úr
þessu. Næstu þrjú árin héld um við
á fram að smíða mið stöðv arkatla í
bíl skúrn um hjá Steina á Grund ar
tún inu en svo var orð ið lít ið að gera
í þessu og við hætt um þessu. Það
var því svo lít ið milli bils á stand hjá
mér þeg ar ég sótti um hjá Bif reiða
eft ir lit inu.“
Þá var styrk ur af
Guð mundi
Guð mund ur þótti góð ur knatt
spyrnu mað ur og tvisvar varð hann
Ís lands meist ari með ÍA, árin 1957
og 1958, þá lið lega tví tug ur. „Ég
hætti nú snemma í fót bolt an um
eitt hvað um 1960, það minnk aði
á hug inn hjá mér þeg ar ég fór í Vél
skól ann en ég var síð an í fjöl mörg
ár í knatt spyrnu ráð inu og þá var
unn in þar mik il sjálf boða vinna eins
og reynd ar í öllu er við kom fó bolt
an um. Það voru eng ir á laun um við
eitt eða neitt, hvorki leik menn né
aðr ir.“
Sinn fyrsta leik með meist ara
flokki lék Guð mund ur korn ung
ur gegn Reykja vík ur úr vali og þótti
standa sig það vel að hann var fasta
mað ur í lið inu eft ir það. „Ég var
alltaf í stöðu hægri bak varð ar og
í þess um fyrsta leik kom ég inn á
fyr ir Benna heit inn Vest mann. Við
unn um Reykja vík ur úr val ið í þess
um leik eins og svo oft og eft ir hann
tí und aði Mogg inn getu leik manna
ÍA og fór um þá lof sam leg um orð
um. Í lok in á þess ari grein stóð svo:
„..svo var styrk ur af Guð mundi.“
Þetta varð til þess að ein hverj
ir fóru að kalla mig Gvend styrk
og ég þekkt ist varla síð an und ir
öðru en þessu við ur nefni nema þá
kannski Gvend ur Sigga Vikk og þá
af því pabbi, Sig urð ur Vig fús son,
var alltaf kall að ur Siggi Vikk.“
Voru í góðu formi
Guð mund ur seg ir tím ann í fót
bolt an um hafa ver ið skemmti leg an
enda hafi hann náð í rest ina á fyrstu
gull ald ar ár un um. „Við ferð uð umst
víða og ég fór með lið inu með
al ann ars til Nor egs og Hollands
þar sem við spil uð um í Evr ópu
keppni við Sparta Rott er dam. Þetta
voru fyrstu leik ir ís lensks fé lags
liðs í Evr ópu keppni og við stein
lág um fyr ir Hol lend ing un um. Mig
minn ir að báð ir leik irn ir hafi far ið
5 eða 6 núll fyr ir þá en báð ir leik
irn ir voru spil að ir ytra. Þetta var
skemmti leg ur hóp ur í fót bolt an
um og þeir réðu auð vit að lið inu
þeir Rík harð ur, Þórð ur Þ. og Gaui
Finn boga. Eft ir að ég hætti að spila
með meist ara flokki spil aði ég tals
Guð mund ur Sig urðs son bif reiða eft ir lits mað ur rifj ar upp liðna tíð
Þá höfðu bíla skoð un ar menn bara einn hjólatjakk
og skoð uðu bíl ana úti
Guð mund ur Sig urðs son á heim ili sínu á Jað ars braut inni.
Ís lands meist ara lið ÍA 1957. Guð mund ur er ann ar frá vinstri í fremri röð. Mynd in er tek in eft ir úr slita leik inn við Fram sem jafn-
framt var vígslu leik ur Laug ar dalsvall ar ins. Ak ur nes ing ar unnu alla leiki móts ins og marka tal an eft ir sum ar ið var sú við kunn-
an lega tala 14:2.