Skessuhorn - 21.12.2010, Page 40
40 ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER
haf ar í Uxa hryggj um átta, þ.á m. Fjár fest inga fé lag ið Stekk ur
ehf. sem er í eigu Krist ins Að al steins son ar sem á 45% hlut,
Bingó ehf. sem er í eigu Hjör leifs Jak obs son ar sem á 35%
hlut, en aðr ir hlut haf ar, þ.e. Pét ur Geirs son, Guð mund ur
Magn ús son og Eign ar halds fé lag Suð ur lands eiga þar minni
hluti á samt Blá skóga byggð, Borg ar byggð og Hruna manna
hreppi.
Erf ið leik ar í hvíta kjöt inu
Svínaflensa greind ist á svína bú um Stjörnu gríss á Hýru mel
í Hálsa sveit og Mel um í Hval fjarð ar sveit og voru búin sett í
ein angr un í lok nóv em ber sem þýð ir að að gang ur að þeim var
tak mark að ur og flutn ing ur dýra til og frá bú un um und ir eft
ir liti. Þá herj aði salmon ella ít rek að á kjúklinga bú í land inu og
nú und ir lok árs er jafn vel rætt um skort á kjúklinga kjöti.
Upp sagn ir í
Sem ents verk smiðj unni
Á fundi með starfs mönn um Sem ents verk smiðj unn ar í lok
nóv em ber var til kynnt um að gerð ir til að draga úr rekstr ar
kostn aði. Í þeim fólst með al ann ars að starfs fólki var fækk að
úr 36 í 27 og fengu því níu starfs menn upp sagn ar bréf um síð
ustu mán aða mót. Síð ustu ára tugi voru fram leidd að jafn aði
um 100 þús und tonn af sem enti á ári í verk smiðj unni. Á þessu
ári er fyr ir sjá an legt að sem ents sal an nemi rétt tæp um 40 þús
und tonn um og verð ur árið það sölu minnsta í sögu verk smiðj
unn ar frá upp hafi. Stefnt er að því að gang setja ofna Sem ents
verk miðj un ar í jan ú ar næst kom andi og fram leiða á fimm vik
um sem ent sem ætl að er að mæta þörf um bygg ing ar iðn að ar
ins fram á vor. Þess ar frétt ir af lít illi sem ents sölu end ur spegla
þó fyrst og fremst hvað stærri fram kvæmd ir voru fáar á ár
inu sem er að líða. Af þeim sök um hef ur fjöldi iðn að ar manna
víðs veg ar misst vinn una á ár inu og nú und ir lok árs ins er enn
dökkt út lit í bygg ing ar iðn aði.
Hrika leg pest í hross um
Pest in sem hóf að herja á ís lenska hrossa stofn inn í apr íl
mán uði hafði víð tæk á hrif á Vest ur landi sem ann ars stað ar á
land inu og hef ur enn. Sýndi hún glöggt hvað ís lenski stofn
inn hef ur lengi ver ið ein angr að ur frá um heim in um. Lík ur eru
til að and vara leysi eða jafn vel víta vert kæru leysi í inn flutn ingi
( smygli) á not uð um reið tygj um hafi bor ið þessa pest hing að
til lands ins. Nú í nóv em ber komst upp um slíkt smygl þeg
ar þekkt ur hesta mað ur var stöðv að ur með bíl full an af reið
tygj um sem ver ið höfðu í brúki er lend is. Rann sókn ir á ár
inu leiddu í ljós að smit andi hósti í hross um staf aði fyrst og
fremst af bakt er íu sýk ingu (Strept ococcus Zooep idem icus) í
efri hluta önd un ar fær anna, barka og jafn vel berkj um hrossa.
All ur hrossa stofn inn reynd ist næm ur fyr ir sýk ing unni og ætla
má að flest hross lands ins hafi nú þeg ar smit ast.
Sjó sund í sept em ber
Veð ur far var gott í byrj un sept em ber og ó venju hlýtt mið að
við árs tíma. Sam kvæmt hita mæli á Mjólk ur stöð inni í Búð ar
dal í Döl um var 25 stiga hiti þar í byrj un mán að ar ins. Heima
menn vilja þó meina að draga megi um 10% frá því hita stigi
sem skekkju mörk, en engu að síð ur var hit inn því yfir 20 gráð
urn ar. Þetta nýtti unga fólk ið sér óspart og voru nokkr ir sem
skelltu sér í sjó sund. Al mennt var sum ar ið mjög gott á öllu
Vest ur landi veð ur fars lega og marg ir sem nýttu sér það, bæði
heima menn og ekki síð ur ferða menn.
Kerrupúl í Stykk is hólmi
Hóp ur ný bak aðra mæðra í Stykk is hólmi stund ar sam
an heit ustu lík ams rækt ar nýj ung ina á Ís landi Kerrupúl. Þær
hitt ast tvisvar í viku og púla með börn in, kerr urn ar og vagn
ana.
Himbrima bjarg að
Bræð urn ir Hauk ur og Snorri Hauks syn ir hafa samn ing við
eig anda LitluDrageyr ar í Skorra dal um neta lögn í Skorra
dals vatni. Góð viðr is dag einn í sum ar, þeg ar þeir bræð ur
hugð ust vitja um net in, kom í ljós að himbrimi var fast ur í
net inu. Hugð ist fugl inn gæða sér á bleikju og ur riða úr net
inu, en sat sjálf ur fast ur. Himbrimi er sterk ur sund fugl, því
þó net ið lægi nokk uð djúpt tókst hon um að halda sér við yf ir
borð ið með sund tök um og vængjaslætti. Björg un fugls ins úr
net inu gekk vel.
Á nægð ur með upp sker una
„ Þetta er bara fínt,“ sagði Siggi á Steins stöð um þeg ar hann
var að taka upp kart öfl ur úr garð in um sín um við Innsta
Vog á Akra nesi í haust. Siggi, eða Sig urð ur Gunn ars son, var
lengi garð yrkju bóndi á Steins stöð um á Akra nesi, sem nú eru
komn ir inn í miðj an bæ. Þar rækt aði hann græn meti, kart öfl
ur og blóm í ára tugi og var auk þess sem með um fangs mik
ið hænsna bú um tíma, sem sá Ak ur nes ing um og fleir um fyr
ir eggj um. Nú stund ar Siggi hvers kon ar rækt un sér til á nægju
en auk kart öflu garða í InnstaVogi er hann með kál garð inn
við Hvíta nes þar sem hann seg ir góð ar að stæð ur til kál rækt
ar.
Fimm tíu ár frá vígslu
Þver ár rétt ar
Þeg ar rétt að var í Þver ár rétt í Borg ar firði þann 20. sept em
ber sl. var þess minnst um leið að rétt in var 50 ára. Í Þver ár
rétt reka bænd ur úr Hvít ár síðu, Þver ár hlíð og Staf holtstung
um fé sitt sem geng ur m.a. á Holta vörðu heiði. Gert er ráð
fyr ir að í fyrstu leit ná ist um 20 þús und fjár. Þver ár rétt hef ur í
ára tugi ver ið fjárflesta rétt lands ins, var það einnig við vígslu
henn ar fyr ir réttri hálfri öld. Í dag blað inu Tím an um sem kom
út 23. sept em ber 1960 seg ir um hina nýju Þver ár rétt:
„Í fyrra dag var rétt að í fyrsta sinn í hinni nýju Þver ár rétt í
Borg ar firði. Þver ár rétt mun vera með fjárflestu rétt um lands
ins, að hin um ó löst uð um, og er nú eft ir end ur reisn ina ein
hver mynd ar leg asta og bezta fjár rétt á land inu einnig að hin
um ó löst uð um. Hún var áður elzta stein steypta rétt lands ins,
þang að til nú í sum ar að hún var brot in nið ur og ný byggð í
stað inn, en sú gamla var byggð 1911.“ Nokkr ir sauð fjár bænd
ur voru prúð bún ir, marg ir til dæm is með bindi, í til efni af
mæl is rétt ar inn ar. Hér er Ein ar Örn ólfs son, for mað ur Fé lags
sauð fjár bænda í Borg ar firði til hægri og Eyjólf ur Magn ús son
frá Hamra end um. Fjöl menni var yf ir leitt í rétt um á Vest ur
landi og fé heimt ist vænt af fjalli en þó frem ur illa vegna góðs
á stands á haga.
Dýr bít ar valda usla
í Borg ar firði
Í haust hef ur á að minnsta kosti sex til tíu bæj um í Borg ar
firði orð ið vart við fé sem ým ist hef ur ver ið illa far ið eða dautt
af völd um refa sem lagst hafa á það. Í tveim ur til fell um urðu
sjón ar vott ar að því þeg ar tóf ur lögð ust á lömb in. Fólk sem
statt var í Odd um, í landi Húsa fells við ár mót Hvít ár og Kald
ár, varð vitni að at gang in um þeg ar tófa lagð ist á lamb hand
an Hvít ár, en gat ekk ert að hafst því Hvítá skyldi á milli. Jafn
vel þótt fólk öskr aði á tóf una og léti ó frið lega lét hún það
sem vind um eyru þjóta. Skömmu síð ar var kom ið að lamb inu
dauðu. Sam bæri legt til felli gerð ist í landi Háa fells í Skorra dal.
Þá varð mað ur sem dvaldi þar í sum ar bú stað vitni að að för
un um og jafn vel þótt hann hafi brugð ist skjótt við náði hann
ekki að bjarga lamb inu. Fjölg un tóf unn ar hef ur auk þess haft
mik il á hrif á fugla líf í lands hlut an um og víða dæmi um það að
mó fugl sé horf inn með öllu.
Her dís frá Hóli 100 ára
Her dís Guð munds dótt ir frá Hóli í Norð ur ár dal, íbúi á
Dval ar heim ili aldr aðra í Borg ar nesi, varð 100 ára 11. októ ber.
Her dís er á gæt lega ern en sjón og heyrn eru þó að eins far in
að láta und an. Þrátt fyr ir það fylgist hún vel með, er ræð in og
fróð um sig og sína og minnug at burða frá liðn um tíma. Her
Vest ur land 2010 í máli og mynd um