Skessuhorn - 21.12.2010, Síða 67

67ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER
Eg ils hús ið sem var afar illa far ið.
Þar voru marg ir eig end ur sem við
keypt um af og sömd um við tvenn
ung hjón að sjá um end ur bygg ing­
una. Bær inn borg aði allt efni en
þau sáu um end ur gerð ina og höfðu
síð an for kaups rétt að hús inu. Þetta
virk aði sem vítamín sprauta þeg­
ar fólk sá hversu glæsi legt þetta
gamla hús var orð ið. Við héld um
uppi stans laus um á róðri fyr ir end­
ur bót um og upp bygg ingu, það skil­
aði sér einnig. Norska hús ið þekkja
marg ir, það er í dag byggða safn og
gert upp sem slíkt. Gamla kaup fé­
lags hús ið er mjög glæsi leg bygg ing
og er nú ráð hús Stykk is hólms bæj­
ar. Bær inn keypti hús ið þeg ar kaup­
fé lag ið hætti starf semi og var sett í
þrot. Rakel Ol sen stjórn ar for mað­
ur Agust son og henn ar fjöl skylda
hef ur einnig kom ið mynd ar lega að
því að gera upp þau gömlu hús sem
fjöl skyld an á og hýs ir þeirra starf­
semi. Vand að hef ur ver ið til þeirr ar
vinnu og er gam an að sjá hversu vel
hef ur til tek ist.
Þeg ar Hörð ur Á gústs son hætti
í Húsa frið un ar nefnd inni tók ég
sæti hans. Það var kannski sjálf sagt
fram hald í ljósi þeirr ar vinnu sem
unn in hafði ver ið í Stykk is hólmi.
Þar reyndi ég að benda á verk­
efni sem eðli legt væri að nefnd in
kæmi að eða skoð aði. Má nefna að
eitt sinn var ég á ferða lagi vest ur á
Bíldu dal. Þar sá ég hús sem var al­
veg eins og gamli skól inn sem rif­
inn hafði ver ið í Ó lafs vík. Hús ið var
not að sem beitn ing ar skúr og var
sann ar lega kom ið af fót um fram.
Til vilj un réði því að ég hitti prest­
inn að máli og stakk upp á því við
hann að þeir gerðu hús ið upp og
nýttu það sem safn að ar heim ili þar
sem það stend ur rétt við kirkj una.
Benti ég hon um á að Húsa frið un­
ar sjóð ur veitti styrki til slíkra verk­
efna. Á næsta fundi í Húsa frið un ar­
nefnd sagði ég frá þessu merki lega
litla skóla húsi. Það hef ur nú ver­
ið gert upp og er mik il bæj ar prýði
og til sóma fyr ir íbúa Bíldu dals.
Til gam ans má geta þess að nokk­
ur svona skóla hús voru reist í upp­
hafi síð ustu ald ar. Þau voru glæsi leg
á sinni tíð. Hús ið á Bíldu dal er held
ég það eina sem er til í dag en það
var reist árið 1902.
Martröð að reka sveit­
ar fé lag á þess um árum
Eins og fram hef ur kom ið var
Sturla bæj ar stjóri á ár un um 1974 til
1991. Hann seg ir tím ann frá 1975
til 1985 hafa ver ið al gjöra martröð
í því að reka sveit ar fé lög og mik inn
slag. „Við vor um sí fellt að sækja um
lán og styrki til kerf is ins í höf uð­
borg inni, flengd ust um á aló nýt­
um veg um. Þetta var al veg hryll­
ing ur. Þótt erfitt sé í dag er margt
sem ger ir þessa vinnu auð veld ari,
bara ef við skoð um sam göngu bæt­
urn ar, þá hef ur orð ið bylt ing þar á
þótt ég segi sjálf ur frá sem fyrr ver­
andi sam göngu ráð herra.“
Sturla fór í fram boð til Al þing­
is fyrst 1983. „Ég var hvatt ur til
þess að fara í próf kjör árið 1982.
Það voru mikl ar deil ur inn an Sjálf­
stæð is flokks ins vegna setu Frið jóns
Þórð ar son ar í rík is stjórn Gunn­
ars Thorodd sen í and stöðu við for­
mann flokks ins. Fram boð mitt var
talið heppi legt til að lægja öld urn ar
og tefla fram ung um fram bjóð enda
sem hefði sterka stöðu í kjör dæm­
inu, svo ég noti orð eins vin ar míns
í Borg ar nesi. Það var mik il ó færð
þenn an vet ur en ekki um ann að að
ræða en fara víða, kynna sig og þau
mál efni sem ég stóð fyr ir. Ég fór á
snjó sleða á milli bæja á Snæ fells nesi
því ekki var hægt að kom ast um á
ann an hátt. Þetta var kannski ekki
gáfu legt hjá mér því í febr ú ar árið
1982 hafði ég far ið í að gerð vegna
brjóskloss í baki og kvitta kannski
fyr ir það í dag. En þarna kom sér
vel að þekkja vel til í sjáv ar byggð­
un um, hafa ver ið al inn upp við fjár­
bú skap, geta rætt við bænd ur um
bú skap inn og við hesta menn um
hrossa rækt ina og við unn um stór­
sig ur þarna.“
Björn Ara son í Borg ar nesi, sem
nú er lát inn, vildi að Sturla biði sig
fram til Al þing is árið 1987, í ör uggt
sæti, en Sturla vildi bíða í eitt kjör­
tíma bil. Klára fleiri verk efni í Stykk­
is hólmi áður en hann færi fram til
Al þing is. „Ég er á því að menn eigi
ekki að sitja of lengi í þeim emb ætt­
um sem þeir taka að sér í stjórn sýsl­
unni. Hins veg ar á ekki held ur að
hlaupa frá ó klár uðu verki og sann­
ar lega er skemmti legt að vera bæj­
ar stjóri þeg ar mörg verk efni þarf að
vinna. Ég var því til bú inn í fram­
boð til Al þing is árið 1991. Þá stóð
heil her sveit að baki mér í Borg­
ar firði með Björn Ara son og fleiri
vini mína í broddi fylk ing ar. Þetta
var skemmti leg ur tími.“
Hef rík an vilja til að
hafa á hrif
Fólk býð ur ekki fram krafta sína í
póli tík til að vera á hrifa laust. Sturla
seg ir að þeir sem taki að sér störf á
hin um póli tíska vett vangi verði að
hafa rík an vilja til að hafa á hrif og
hug sjón ir til að berj ast fyr ir. „Ég
á lasa eng um sem er dug leg ur að
koma sér á fram færi. Það er nauð­
syn legt í þess ari vinnu sem stjórn­
mál in eru. Á þann hátt sýn ir við­
kom andi líka að hann vilji hafa völd,
koma góð um mál um til leið ar, enda
ætti eng inn að fara i póli tík sem
ætl ar sér það ekki. Árin 1991­1995
voru erf ið í lands mál un um. Ég er
ekki að gera lít ið úr því á standi sem
er núna, lang ur veg ur frá, hins veg ar
þá var rík is sjóð ur ekki tóm ur og allt
í skuld, eins og var þeg ar ég sett ist á
þing. All ir sjóð ir rík is ins voru tóm­
ir, stór mál voru ó leyst og for tíð ar­
vand inn mik ill því öllu hafði ver ið
sóp að und ir tepp ið. Það hafa orð­
ið gíf ur leg ar fram far ir á öll um svið­
um þjóð fé lags ins, síð ustu tutt ugu
árin. Því get ur eng inn á móti mælt.
Ég var kos inn í fjár laga nefnd þeg ar
ég sett ist á þing, kannski vegna þess
að þar hafði ég ver ið eins og grár
kött ur á með an ég var bæj ar stjóri.
Frið rik Sóf us son varð fjár mála ráð­
herra á þess um tíma og við unn um
þétt sam an. Hann sem ráð herra og
ég sem tals mað ur flokks ins í rík is­
fjár mál um inni í þing inu og fjár­
laga nefnd inni. Þetta sam starf tókst
feikna vel. Ég þekkti þeg ar til starfa
þings ins, hafði kom ið inn sem vara­
þing mað ur.“
Fyr ir hyggja í fjár mál um
nauð syn leg
Sturla varð sam göngu ráð herra
árið 1999 og gegndi því starfi til
maíloka árið 2007. Hann seg­
ist á nægð ur með margt er hann
líti yfir svið ið þótt sann ar lega hafi
hann vilj að gera meira, ljúka fleiri
verk efn um, en fjár mun ir tak marka
það sem hægt er að gera. Mikl­
ar breyt ing ar urðu í mála flokk um
ráðu neyt is ins þau átta ár sem hann
sat þar. Þar má nefnda mikl ar hafn­
ar fram kvæmd ir og átak í ör ygg­
is mál um sjó manna, upp bygg ingu
flug valla og fjar skipta kerf anna um
allt land. Mik ið mark aðs starf í þágu
ferða þjón ust unn ar og mörg stór­
verk efni í vega mál um. Með al þeirra
verk efna í vega gerð sem hann vann
að í gamla Vest ur lands kjör dæmi
var end ur bygg ing Borg ar fjarð ar­
braut ar og veg ar allt upp í Húsa fell,
end ur bygg ing veg ar um Norð ur ár­
dal, lagn ingu nýs veg ar um Bröttu­
brekku og Svína dal, nýr veg ur um
Vatna leið og brú yfir Kolgraf ar­
fjörð, svo það helsta sé nefnt. „Árið
2008 var rík is sjóð ur nærri því að
vera skuld laus. Sú staða var til kom­
in vegna fyr ir hyggju í fjár mál um.
Ég hefði al veg vilj að fá fé í fleiri og
meiri verk efni en það er ekki hægt
að rasa um ráð fram í þessu frem ur
en öðru og allt hef ur sinn tíma. En
einmitt vegna þess ar ar stöðu rík is­
sjóðs var auð veld ara að takast á við
hrun ið. Ef stað an hefði ver ið með
lík um hætti og blasti við árið 1991
þá hefði vand inn ver ið mun meiri
en hann er í dag. Þrátt fyr ir rík an
vilja til fram kvæmda sýnd um við
fyr ir hyggju og það er að skila sér
núna þeg ar þjóð in þarf að takast á
við end ur reisn eft ir banka hrun ið.
En starf ið í sam göngu ráðu neyt inu
var ein stak lega á nægju legt og þar
var gott starfs fólk sem og í stofn un­
um ráðu neyt is ins. Mennt un mín og
reynsla sem bæj ar stóra nýtt ist mér
vel í því starfi. Bæði við að end ur­
skipu leggja alla verk ferla ráðu neyt­
is ins og einnig við að leggja upp
alla vinnu á grund velli vand aðr ar
á ætl ana gerð ar með skýr lang tíma
mark mið. Í dag finnst mér skorta
mik ið á fram tíð ar sýn og vand aða
á ætl ana gerð hjá stjórn völd um. Það
dug ar ekki að skjóta sér á bak við
hrun bank anna enda laust. Vönd uð
vinnu brögð eiga alltaf við.“
Þörf á meiri sátt
í þjóð fé lag inu
Sturla var um lang an tíma fyrsti
þing mað ur Vest ur lands kjör dæm­
is og síð ar Norð vest ur kjör dæm is.
Hann seg ir nauð syn legt fyr ir hverja
kyn slóð að bæta við og styrkja stoð­
irn ar í sam fé lag inu, ann ars verði
eng ar fram far ir. „Auð vit að þurf um
við að kom ast upp úr öldu daln um
en við þurf um einnig að horfa til
fram tíð ar og ná sátt milli þjóð ar og
stjórn valda al mennt. Það má ekki
halda á fram að tala nið ur stjórn­
mála menn og þeirra störf, það leið­
ir ekki til neins góðs. Því mið ur
hef ur ekki náðst nógu góð ur takt­
ur inni á þing inu og það smit ast út
um sam fé lag ið og eitr ar sam skipti á
mörg um víg stöðv um.“
Vest ur land hef ur
mikla mögu leika
Hver er fram tíð ar sýn Sturlu þeg­
ar lit ið er á stöð una eins og hún
blas ir við í dag?
„Nú ætla ég alls ekki að fara að
hljóma eins og ein hver öld ung ur.
Hins veg ar þurf um við að hugsa
okk ar gang og gaum gæfa hvað við
get um gert til að efla Vest ur land. Í
hverju erum við best? Hvern ig nýt­
ist mannauð ur inn og hvern ig nýt­
um við auð lind ir okk ar til lands
og sjáv ar? Snæ fells nes ið ligg ur vel
við bestu fiski mið um lands ins, þar
er ein stök nátt úra sem dreg ur til
sín ferða menn og um hverf is vott að
svæð ið gef ur mik il fyr ir heit. Dal­
irn ir með allt sitt sögu svið, mikla
mögu leika til land bún að ar og nærri
virkj an leg um sjáv ar föll um og jarð­
hita, gefa fyr ir heit um verð mæta
auð linda nýt ingu. Borg ar fjörð ur er
og hef ur ver ið „ Mekka“ í mennta­
og menn ing ar mál um á Ís landi. Það
má alls ekki dofna fyr ir þeim geira.
Há skól inn á Bif röst er sú mennta­
stofn un á lands byggð inni sem hef­
ur dreg ið til sín verð skuld aða at­
hygli og ætti að efla frem ur en að
veikja, eins og hætta er á ef varð­
stað an er ekki til stað ar. Bænda­
skól inn á Hvann eyri og síð ar Land­
bún að ar há skól inn hafa haft gíf ur leg
á hrif á fram far ir í sveit um lands­
ins. Mennt un bænda á Hvann eyri í
nærri heila öld á samt frum kvöðla­
starfi og ný sköp un í bú vís ind um
hef ur skil að sér til bænda stétt ar­
inn ar í fram för um, bæði vél væð ing,
fóðr un og fóð ur öfl un. Vörn þess ara
mennta stofn anna þarf að breyt ast í
sókn. Þjóð in þarf á því að halda.
Að vera mið svæð is eins og Borg ar­
fjörð ur inn, Akra nes og gamla Vest­
ur lands kjör dæm ið er gef ur gíf ur­
lega mögu leika, bæði vegna auð­
linda til lands og sjáv ar, ná lægð ar
við Reykja vík en einnig vegna ná­
grenn is við Vest firð ina. Vest fjarð­
ar kjálk inn er að verða mesti seg ull
ferða þjón ustu á land inu. Allt Vest­
ur land get ur not ið góðs af því, ef rétt
er á mál um hald ið. Það er brýnt að
skoða þá mögu leika sem ferða þjón­
ust an, þessi til tölu lega unga grein,
er að bjóða upp á. Vanda verð ur
til verka og ekki kasta til hönd un­
um. Ekki á held ur að van virða það
sem þeg ar hef ur ver ið gert, þótt
hægt sé að bæta við. Ekki tala nið ur
það sem aðr ir hafa unn ið og virða
vel verk þeirra sem á und an okk ur
hafa starf að. Þessi regla á alls stað­
ar við. Ef við byggj um á þekk ingu
og reynslu for feðr anna, hvetj um til
mennt un ar unga fólks ins, bæt um
ofan á hana tækninýj ung um nú tím­
ans, sýn um fyr ir hyggju í fjár mál um
og beit um hyggju viti okk ar, þá rís­
um við upp úr þess um öldu dal, fyrr
en var ir, sterk ari en nokkurn tím­
ann fyrr. Allt verð ur að byggj ast á
innri styrk þjóð ar inn ar. Virð ing
fyr ir verk um ann arra, sam staða og
sátt verð ur að ríkja. Þá mun okk ur
Ís lend ing um vel farn ast.“
bgk/ Ljósm: Þor kell Þor kels son
Römm er sú taug. Móð ir Sturlu er frá Máva hlíð á Snæ fells nesi. Þang að ráku þau
mæðgin fé á hverju vori og því kynnt ist Sturla fjár bú skap sem ung ur dreng ur í
for eldra hús um á samt því að taka end ur mennt un ar nám skeið hjá Hall gerði konu
sinni.
„Við þurf um að hugsa okk ar gang og gaum gæfa hvað við get um gert til að efla
Vest ur land. Í hverju erum við best? Hvern ig nýt ist mannauð ur inn og hvern ig nýt­
um við auð lind ir okk ar til lands og sjáv ar? Stað setn ing Vest ur lands gef ur gíf ur­
lega mögu leika.“
Hér er minn is varð inn um leið ina yfir Vatna leið á Snæ fells nesi. Veg ur inn er mik il
sam göngu bót og var opn að ur 2001. Í góðu skyggni er gíf ur lega fal legt út sýni af
þess um stað, gefi veg far end ur sér tíma til að stoppa.