Skessuhorn - 21.12.2010, Qupperneq 72

72 ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER
Eymundsson óskar
Akurnesingum og
nærsveitungum
gleðilegra jóla
Hefð bund inn land bún að­
ur hef ur geng ið í gegn um mik­
ið breyt inga skeið á Ís landi síð­
ustu ára tug ina. Þrátt fyr ir að
gömlu hefð bundnu bú grein arn­
ar, sauð fjár rækt og mjólk ur fram­
leiðsla, hafi átt und ir högg að
sækja, sér stak lega sauð fjár rækt­
in, hef ur samt á mörg um sveita­
bæj um orð ið upp bygg ing seinni
árin. Einn þess ara bæja þar sem
mynd ar lega hef ur ver ið byggt
upp er í Skor holti í Mela sveit.
Þar búa hjón in Bald vin Björns­
son, sem á upp runa að rekja til
Hafn ar fjarð ar, og Helga Rúna
Þor leifs dótt ir sem ólst upp á
Litla Mel í Lamb haga torf unni og
seinna á Akra nesi. Þeirri á bend­
ingu var kom ið til Skessu horns
að þau hjón í Skor holti væru
kannski einu bænd urn ir hér um
slóð ir sem ein göngu lifa af sín­
um bú skap, en síð ustu árin hef ur
það orð ið æ al geng ara að bænd­
ur vinni með sín um búum, sér­
stak lega ef þétt býli er í grennd
og vinnu þar að fá. Af þessu til­
efni var kíkt í heim sókn í Skor­
holt á dög un um.
Í sveit á Fiski læk
„Mín skóla ganga var í Hafn ar­
firði, þang að til ég fór í bú fræði­
nám á Hvann eyri. Ég var í Lækj­
ar skóla og síð ar í Flens borg, varð
stúd ent það an vor ið 1985. Það var
á gætt að al ast upp í Hafn ar firði, en
það besta við upp eld is ár in var samt
að ég var í sveit öll sumr in frá 13 ára
aldri. Bróð ir minn hafði ver ið í sveit
á Fiski læk og ég fór þang að sum ar ið
eft ir ferm ingu. Eft ir það var ég þar
öll sum ur, meira að segja sum ar ið
eft ir að ég varð stúd ent,“ seg ir Bald­
vin. Hann seg ir að sveita störf in hafi
heill að sig svo að það var ekki nema
í viku tíma eða svo sem hann vann
í bygg ing ar vinnu í Hafn ar firði. En
fékk hann þá að keyra drátt ar vél ina
strax fyrsta sum ar ið sem hann kom
á Fiski læk?
„Já það var þannig á þeim tíma,
ann ars var ég ekk ert mik ið fyr ir það
að vera á vél um þannig að það var
eng in sér stök upp lif un fyr ir mér.
Hins veg ar kann mað ur vel að meta
þau þæg indi og vinnu sparn að sem
fylg ir vél un um.“
Kynnt ust í slát ur hús inu
Eft ir að hafa unn ið við hey skap­
inn og búið á Fiski læk sum ar ið eft ir
stúd ents próf ið fór Bald vin að vinna í
slát ur hús inu við Laxá og þar kynnt­
ist hann Helgu Rúnu. Blaða mað­
ur hef ur orð á því að svo virð ist sem
ást in blóm stri oft í slát ur hús um, þar
hafi heyrst af því að mörg sam bönd
byrji. „Já það er ekki bara dauði í
slát ur hús inu, það er líka líf,“ seg ir
Bald vin og hlær. Hann var líka um
þetta leyti að inn rit ast í bú fræði nám
á Hvann eyri og sök um þess að hann
var með stúd ents próf fór hann beint
í verk nám efir ára mót in þenn an vet­
ur. Var í verk nám inu á bæn um Víði­
gerði inn an við Ak ur eyri. Haust ið
eft ir byrj aði hann svo í bók lega hluta
bú fræði náms ins á Hvann eyri.
„Ég út skrif að ist svo sem bú fræð­
ing ur vor ið eft ir. Seinni hluta sum­
ars byrj aði ég svo að vinna í Járn­
blendi verk smiðj unni og vann þar í
13 ár, þótt hug ur inn hafi í sjálfu sér
ver ið meira við sveita störf in all an
þann tíma.“
Að spurð seg ist Helga Rúna alltaf
haft mik inn á huga fyr ir bú skap.
„Móð ir mín var frá Geld ingaá og
við vor um alltaf með kind ur og hesta
þeg ar ég ólst upp á Litla Mel. Þeg­
ar ég var um ferm ing ar ald ur inn lést
svo móð ir mín og þá fór ég í fóst­
ur til syst ur henn ar sem bjó á Akra­
nesi. Þannig að ung lings ár in átti ég
heima á Skag an um.“
Bjuggu í tjaldi
eitt sum ar
Eft ir að Bald vin byrj aði að starfa
á Grund ar tanga, sum ar ið 1987, fóru
þau Helga Rúna að búa sam an á
Skag an um og voru þar fyrsta vet ur­
inn. „Ég undi mér ekki á Akra nesi
og við vor um búin að fá vil yrði hjá
Skil manna hreppi fyr ir íbúð í Mela­
hverf inu. Þeg ar til kom þurfti í búð­
in á meiri lag fær ing um að halda
en á ætl að var þannig að það dróst
í nokkra mán uði að við fengj um
í búð ina. Á þeim tíma bjugg um við
í hús tjaldi við Narfa staði skammt frá
Fiski læk í nokkra mán uði. Í minn­
ing unni var þessi tími í tjald inu
ekki slæm ur, þótt þetta væri veðra­
samt sum ar og ekki gott að því leyti.
Ég man t.d. eft ir því að eina nótt­
ina varð okk ur ekki svefn samt vegna
hvass veð urs. Þá fór um við á rúnt inn
og sáum hey ið rúll ast upp af tún un­
um í ná grenn inu og næsta dag voru
bænd ur að hirða það upp úr skurð­
um. En það er nú samt þannig að
eft ir þetta sum ar höf um við ekki sof­
ið í tjaldi, hvort sem það hef ur eitt­
hvað með þessa reynslu að segja,“
seg ir Bald vin og hlær.
„ Þetta sum ar í tjald inu var al veg
ynd is legt. Fólk kom meira að segja
og kíkti í kaffi til okk ar,“ seg ir Helga
Rúna.
Flutt í Skor holt
Það var árið 1989 sem draum­
ur þeirra Bald vins og Helgu Rúnu
rætt ist að eign ast jörð út í sveit. „Það
var eft ir að Leir ár­ og Mela hrepp­
ur neytti for kaups rétt ar og keypti
Skor holt sem við feng um að kaupa
jörð ina með milli göngu hrepps ins.
Þá voru hér göm ul og lé leg hús á
jörð inni. Við vor um að mála hérna
í gamla hús inu um jól in og flutt­
um svo hing að í árs byrj un 1990. Við
byrj uð um bú skap hérna með um 200
kind ur og það var Helga Rúna sem
sá að al lega um að hugsa um skepn­
urn ar fyrstu árin með an ég var enn­
þá að vinna í Járn blendi verk smiðj­
unni, en þar var ég að vinna til árs­
ins 2000. Svo fór um við líka í barn­
eign ir á þess um árum,“ seg ir Bald­
vin, en þau Skor holts hjón eiga þrjá
stráka. Sá elsti Þor leif ur er 17 ára,
Jón Rún ar er 15 ára og Ás björn að
verða 12 ára.
„Við nut um þess ríku lega í bú­
skapn um að ég hafði al veg frá því
ég byrj aði í sveit hjá Jóni á Fiski­
læk, hjálp að hon um við hey skap inn
og bú skap inn þeg ar færi gafst. Við
þurft um lít ið að fjár festa í vél um
og tækj um til hey skap ar fyrstu árin,
það var að al lega hann sem fjár festi í
þeim og ég nýtti á báð um stöð um.“
Bald vin seg ir að Jón hafi líka lát­
ið þeim í té slægj ur, en Fiski læk ur
er mun land stærri jörð en Skor holt.
Tún eru um 60 hekt ar ar á Fiski læk
en um 30 í Skor holti. Rétt um alda­
mót in keyptu þau Bald vin og Helga
Rúna hluta lands á Fiski læk og það
fjár bú sem þar var. Eiga þau þann
hlut í dag.
Nám an nýtt ist við upp­
bygg ingu
Þeg ar blaða mað ur fær ir það í tal
við þau Bald vin og Helgu Rúnu að
Án góðr ar að stöðu væri þetta þræl dóm ur
Spjall að við bænd ur á Skor holti í Mela sveit
Bald vin og Helga Rúna í fjár hús un um í Skor holti.
Húsa kost ur er ný leg ur í Skor holti.