Skessuhorn - 21.12.2010, Page 92

92 ÞRIÐJUDAGUR 21. DESEMBER
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
-Sólskálar-
-Stofnað 1984-
Smiðsbúð 10, 210 Garðabæ
Sími: 554 4300
www.solskalar.is
Nýlagnir – breytingar
– viðhald

Kristján Baldvinsson pípulagningameistari
Elmar B. Einarsson pípulagninga- og vélvirkjameistari
Nýtt á Hamri
Jólahlaðborð
með rauðkáli
Bókaðu núna
www.hotelhamar.is
Sími: 433 6600
Öll almenn
málningarvinna
Garðar Jónsson
málarameistari
S: 896-2356
Parketlist sf.
Höfðaholti 5
310 Borgarnesi
GSM 699 7566
Sími 567 1270
parketlist@simnet.is
P A R K E T S L Í P U N O G L Ö K K U N
PARKETLIST
Vélabær ehf.
Bæ í Bæjarsveit

Alhliða bíla, búvéla- og
vinnuvélaviðgerðir.
Smurþjónusta fyrir allar gerðir bíla
og dráttarvéla.
Hjólbarðaþjónusta

S: 435-1252
velabaer@vesturland.is
Alhliða rafverktaki
TAXI
Nýr taxi á Akranesi,
sjö manna, sama verð
Sími 899-2940
Íslensk hönnun
í úrvali
Dýrfinna gullsmiður
Stillholti 14 | Akranesi | Sími 464-3460
Nótt in var sú ágæt ein,
í allri ver öld ljós ið skein...
Ein ar Sig urðs son prest ur í
Eydöl um í Breið dal (1539­1626)
var ekki bara eitt fremsta sálma­
skáld sinn ar tíð ar held ur skín frægð
hans allt inn í okk ar daga. Enn
syngj um við á að vent unni jóla­
sálm inn sem hann kall aði „ Kvæði
af stall in um Kristí.“ Í kvæði sínu
dreg ur þessi ís lenski sveita prest­
ur fram mynd af fæð ingu Krists í
Bet lehem í fáum en skýr um orð­
um þannig að sá sem les er líkt og
stadd ur þar. En um leið erum við
stödd inni í ís lenskri 16. ald ar ver­
öld þar sem fá tæk ur barna mað ur
syng ur barni sínu í svefn.
Með vísna söng ég
vögg una þína hræri
Í upp hafs hend ingu yrk ir skáld­
ið um ljós ið sem hlotn að ist heim­
in um. Í skamm degi norð ur slóða
horf um við til ljóss ins. Lækk andi
sól hef ur um ár þús und kall að á
þau við brögð manns ins að hann
tendri þau ljós sem til tæk eru og
taki hönd um sam an. Með ljós ið á
aðra hlið og sam heldn ina á hina
eru mann in um all ir veg ir fær ir.
Í raf væddu sam fé lagi nú tím ans
er eig in legt myrk ur ekki sú ógn
sem áður var. En ljós leys ið get ur
ver ið af öðr um toga. Þeg ar Ís lend­
ing ar hófu sjálf stæð is bar áttu sína
fyr ir hart nær tveim ur öld um var
um ræða um hag lands ins öll hul in
þoku og villu ljós in mörg. Ís lensk ar
stjórn mála hetj ur 19. ald ar brugðu
ljósi á hags muni lands ins og not­
uðu upp lýs ing ar mátt orð anna til
að breyta gangi sög unn ar.
Þá var því gjarn an hald ið fram
að við vær um of fá tæk og fá menn
til að standa á eig in fót um og eðli­
leg ar efa semd irn ar komu víða að.
Við stig um samt okk ar stóru skref
í átt að sjálf stæði 1874, 1904 og
1918 sem ein fá tæk asta þjóð allr­
ar Evr ópu. Nú hund rað árum síð­
ar heyr ast sömu efa semd aradd ir í
kjöl far tíma bund inna erf ið leika í
þjóð ar bú skap okk ar.
Hand an við þá þoku sem reynt
er að sveipa um ræð una þykj ast
sum ir sjá ljós. Slík ar sýn ir voru al­
geng ar fyrr á tíð þeg ar menn fóru
vill ur vega í dimm um mýr ar sorta
eða í heið ar karga. Það hétu þá
villu ljós og gat orð ið vara samt að
fylgja slík um í mynd un um.
Vissu lega stend ur ís lensk þjóð
frammi fyr ir erf ið leik um en á
einnig glæsta kosti. Sem sam taka,
sjálf stæð og full valda þjóð með
opin sam skipti til allra átta get­
um við geng ið hnar reist inn í nýja
tíma, rík af mannauði og nátt úru­
leg um auð lind um.
Enn eru jól og enn er mátt ur
ljóss ins hinn sami. Með þeim orð­
um óska ég les end um Skessu horns
nær og fjær gleði legra jóla og far­
sæld ar á kom andi ári.
Jón Bjarna son, sjáv ar út vegs­ og
land bún að ar ráð herra.
Ís lensk stjórn mála menn ing er
mér hug leik in þessi dægrin. Menn­
ing þessi er líkt og tré. Hef ur fjöl­
marg ar grein ar og ó telj andi ræt­
ur. Ræt urn ar liggja í nú tíð og for­
tíð. Eru nýj ar og gaml ar. Stund­
um nær ist tréð jafnt í gegn um í all­
ar ræt urn ar. Það er gott að mín um
dómi. Gömlu ræt urn ar eiga það þó
til að taka yfir hlut verk þeirra nýju
(og öf ugt ­ stund um). Það er slæmt.
Ein grein á hinu stóra tréi ís lenskr­
ar stjórn mála menn ing ar er um ræð­
an um stöðu Ís lands með al þjóða
heims ins sem mér finnst oft vera
á villi göt um. Ég vil reyna að laga
það.
Það má heita glópa lán að Ís­
land var og er við ur kennt sem sjálf­
stætt og full valda ríki á plánet unni
Jörð. Slík við ur kenn ing hlotn að ist
fyrst og fremst vegna hags muna­
mats stór velda er ráð ið hafa ríkj um
á okk ar helm ingi jarð kringl unn ar,
Norð ur­Atl ants hafi. Þess ari stað­
reynd vilja sum ir ís lensk ir stjórn­
mála menn og op in ber ir á lits gjaf ar
gleyma. Það er vont því þeir eiga
svið fjöl miðl anna yf ir leitt. Ör sök
þess ar ar gleymsku er sú að um ræð­
an um stöðu Ís lands í heim in um
fer í skötu líki ­ end ar í öng stræt um
mis skiln ings. Til hneig in ing in verð­
ur oft sú að líta á Ís land, með mikl­
um öfga kennd um for merkj um, sem
ein stakt land í heim in um. EIN­
GÖNGU, vegna ár verkni, kænsku,
þrótt ar og krafta sem með fædd­
ir voru í eðli ís lensku þjóð ar inn ar
varð Ís land full valda og að lok um
sjálf stætt lýð veldi. Út lönd höfðu
ekki neitt með sjálf stæð is bar átt­
una að gera að mati þess ara sjón­
ar miða.
Þeg ar grannt er skoð að má sjá
hversu vit laus þessi hugs un er.
Vissu lega var það lán Ís lend inga
að hafa fram sýna for göngu menn
(sem all ir höfðu dug leg ar og um­
hyggju sam ar kon ur að baki) í stafni
sjálf stæð is bar átt unn ar. Menn sem
töl uðu fyr ir á gæti þess að fólk­
ið sem Ís land byggði fengi sjálf­
ræði yfir eig in sam fé lagi og við ur­
kenn ingu á þeim á kvörð un ar rétti
hvern ig skyldi standa að upp bygg­
ingu þessa sam fé lags. Fram lag för­
göngu manna hjálp aði til, vissu lega,
en réði ekki úr slit um. Dan mörk var
að gliðna hægt og bít andi í sund ur
sök um út þenslu Prúss lands og loks
Þýsklands á 19. öld og kom ís lenskt
sjálf ræði til skjal ana í réttu hlut falli
við þá þró un. Að sama skapi fengu
Ís lend ing ar full veldi 1918 vegna
á hrifa svo nefndr ar „14 punkta
ræðu“ Woodrow Wil sons Banda­
ríkja for seta sem gaf ó frjáls um þjóð­
um fyr ir heit um eig in sjálf stjórn.
Loks á skotn uð ust Ís lend ing um
sjálf stæði 1944 í skjóli Band manna­
herja Banda ríkja manna og Breta.
Svona mætti lengi halda á fram.
Stóra verk efni þess ar ar hlið ar ís­
lenskr ar stjórn mála menn ing ar, sem
hér hef ur ver ið rak in, er að fá við­
ur kenn ingu á þessu at riði: Ís lenskt
full veldi og þar með sjálf stæði er
upp á náð og miskun al þjóða sam­
fé lags ins kom inn í eig in lega öll­
um at rið um. Öðru vísi kemst um­
ræð an um stöðu Ís lands í sam fé lagi
þjóð anna ekki á skyn sam legt plan.
Með skarp skyggni og ráð snilli get­
ur hið fá menna land þó fund ið góð­
an og heilla drjúg an sama stað með al
þjóða heims ins, en á vallt og nauð­
syn lega í sátt við Ís lend inga sjálfa
og um heim inn. Hvort sem það er
inn an eða utan ESB skal ó sagt lát ið
að þessu sinni. Að al verk efn ið er þó
að tala um hlut ina eins og þeir eru.
Heið ar Lind Hans son
Fram halds nemi í al þjóð sögu við
London School of Economics.
Pennagrein Pennagrein
Af jóla ljósi
Hvern ig má laga um ræð una
um Ís land og um heim inn?
www.skessuhorn.is
Fylgist þú með? S: 433 5500