Skessuhorn - 22.02.2012, Blaðsíða 4
4 MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi Sími: 433 5500
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á
þriðjudögum. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega.
Skilafrestur smáauglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.600 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.070 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar
greiða kr. 1.800. Verð í lausasölu er 600 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 ALLA VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. - 433 5500 skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Þórhallur Ásmundsson, blaðamaður th@skessuhorn.is
Heiðar Lind Hansson, blaðamaður hlh@skessuhorn.is
Haraldur Bjarnason, ýmis sérverkefni hallibjarna@simnet.is
Auglýsingar og dreifing:
Pálína Alfreðsdóttir palina@skessuhorn.is
Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is
Umbrot:
Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun:
Landsprent ehf.
Koggi Ekta von
Þeg ar for eldr ar mín ir á kváðu end an lega nafn á dreng inn, fyr ir hart nær
hálfri öld, varð nið ur stað an sú að ég skyldi fá nafn ald ins, fjar skylds ætt
ingja. Sá hafði skömmu áður lent í vinnu slysi, starf aði sem götu sóp ari, varð
fyr ir bíl og dó. Kom Magn ús þessi til móð ur minn ar í draumi og bað um að
barn ið fengi að bera nafn hans. For eldr ar mín ir urðu strax sam mála um að
verða við beiðni gamla manns ins því bless un ar lega hét hann hvorki Amír
né Koggi. Sam bæri legt at vik hafði reynd ar einnig hent ömmu mína þeg
ar hún ætl aði að gefa móð ur minni nafn á sín um tíma. Hana hafði dreymt
ungt par sem dó í veiki sem gekk yfir vest ur á fjörð um og var því á kveð ið að
til við bót ar við þau tvö nöfn sem þeg ar höfðu ver ið á kveð in var bætt öðr um
tveim ur við og fékk stúlk an því fjög ur veg leg, ís lensk nöfn sem hún bar eft
ir það. Þá voru eng in lög til um manna nöfn né fjölda nafna og þá var eng in
manna nafna nefnd til þótt síð ar væri illu heilli tal in á stæða til að fóðra slíka
nefnd á rík is spen an um.
Í stað þess að semja ein föld lög sem kveða á um hvaða nöfn megi gefa
ís lensk um hvít voð ung um þurfa ís lensk ir skatt borg ar ar nú að halda uppi á
laun um svo kall aðri manna nafna nefnd. Nefnd in legg ur bless un sína yfir ís
lensk manna nöfn sem for eldr ar sækja um þeg ar finna skal ó venju leg nöfn á
ís lenskt ung viði. Nefnd in hitt ist reglu lega til að gefa vil yrði fyr ir, og í und
an tekn ing ar til fell um hafna, þeim nöfn um sem sótt er um að nota. Þau nöfn
sem manna nafna nefnd sam þykk ir verða að lúta ís lensk um mál fræði regl um
um staf setn ingu, end ingu og kyn. Hvergi er get ið um neitt sem líkja mætti
við fag ur fræði eða al mennt sið gæði og svo virð ist sem vís vit andi sé ekki
horft til þess. Þó heim il ar nefnd in notk un nafna vegna hefð ar inn ar, sbr. að
ný lega var sam þykkt kven manns nafn ið Siv, sem ég hélt sann ast sagna að
þyrfti ekki að sækja um leyfi fyr ir þótt það endi á vi en ekki fi. Úr skurð um
nefnd ar inn ar er ekki hægt að skjóta til æðra stjórn valds sama hversu und ar
lega ný yrð in ann ars kunna að hljóma.
Ný ver ið bætti manna nafna nefnd nokkrum fjöðr um í ann ars drekk hlað
inn skraut hatt sinn. Oft hef ég áður furð að mig á nið ur stöð um vinnu þess
ar ar nefnd ar. Nú er til dæm is leyfi legt að nota nafn ið Ekta von sem milli
nafn á drengi. Nefnd in út skýr ir í löngu og ill skilj an legu máli ein hvers
kon ar rök stuðn ing fyr ir leyf is veit ing unni fyr ir nafni á lít inn varn ar laus an
dreng; Ekta von. Hvers á litli dreng ur inn að gjalda? Þá má nefna að ný ver ið
féllst nefnd in á nöfn in Koggi, Fjarki, Trú og Þeó dís. Svo ekki sé tal að um
nöfn in Ermenga, Úlf týr eða Amír. Þeg ar hér er kom ið sögu er staf setn ing
ar for rit ið í tölv unni minni far ið að hrópa af reiði, því öll þessi nöfn sem ég
hef talið upp, að und an skild um Fjarka og Trú, finn ast að sjálf sögðu ekki í
ís lensku máli. Meira að segja nafn ið Koggi, sem löng um hef ur ver ið not að
sem slang ur yrði fyr ir gör ótta drykki, er ekki við ur kennt af villu púk an um.
Varð andi nöfn á ís lensk börn ætla ég sem sagt að leyfa mér að hafa af
skap lega í halds sama skoð un. Mér finnst það hrein og klár sjálfselska sem
hvet ur for eldra til að sækja um leyfi til að gefa börn um sín um nöfn sem
fyr ir fram er vit að að kváð verð ur þeg ar þau heyr ast. Þannig finnst mér til
dæm is nafn ið Ermenga vera ó nefni svo ég tali nú ekki um karl manns nafn
ið Ekta von eða Amír. Það að banna for eldr um að láta skíra slík um nöfn
um eru nefni lega mann rétt indi. Það eru mann rétt indi þess ara litlu ein stak
linga sem geta ekki veitt nokkra mót spyrnu en þurfa þvert á móti að bera
þessi nöfn það sem eft ir lif ir. Það er ekki í þessu til felli ver ið að ganga á
mann rétt indi for eldr anna sem kjósa af ein hverj um á stæð um að velja nöfn
sem á eng an hátt eiga sam leið með ís lensku máli. Þeirra mann rétt indi, og
barna þeirra, eru best var in með að hafa vit fyr ir þeim. Nei, það á um svifa
laust að segja upp þeim sem starfa í manna nafna nefnd, við kom andi hafa
sýnt með ó tví ræð um hætti að þeir eru ein ung is þarna til að þiggja laun fyr
ir lé lega vinnu.
Magn ús Magn ús son.
Leiðari
Hæsta rétt ar dæmdi síð ast lið inn
mið viku dag end ur út reikn ing vaxta
geng is tryggðra lána aft ur í tím
ann ó lög leg an. Með dómn um voru
lög frá Al þingi nr. 151/2010 dæmd
ó lög mæt þar sem þau eru tal
in stang ast á við á kvæði stjórn
ar skrár. Dóm ur inn nú mun að
lík ind um hafa mik il á hrif fyr ir
ein stak linga jafnt sem fyr ir tæki
sem tek ið höfðu geng is tryggð
lán fyr ir banka hrun ið 2008.
Bank ar og fjár mála stofn an
ir hafa síð an laga setn ing
in var gerð árið 2010 unn ið
að end ur reikn ingi geng is
tryggðra lána í sam ræmi við
lög nr. 38/2001, um vexti og
verð trygg ingu með breyt ing
unni sem gerð var með lög um nr.
151/2010.
Við brögð bank anna voru þrátt
fyr ir dóms orð nokk uð mis jöfn. Í til
kynn ingu frá Arion banka sama dag
sagði að bank inn hafi lok ið frum
at hug un á ný fölln um dómi Hæsta
rétt ar. „Að svo stöddu ligg ur ekki
fyr ir hvert for dæm is gildi dóms ins
er gagn vart þeim geng is tryggðu
lán um sem Arion banki hef ur end
ur reikn að. Mun bank inn upp lýsa
v i ð skipta
vini sína um leið og at
hug un á á hrif um og þýð ingu dóms
ins ligg ur fyr ir.“ Sam bæri leg yf ir
lýs ing barst síð an frá Ís lands banka
sama dag þar sem sagði að ljóst væri
að tölu verð ó vissa ríkti um túlk un
dóms ins og leit aði Ís lands banki því
á lits sér fræð inga á dómn um. „Ís
lands banki mun halda við skipta vin
um sín um vel upp lýst um þeg ar sú
nið ur staða ligg ur fyr ir.“
Í til kynn ingu Lands bank ans var
þó held ur fast ar kveð ið að orði, þar
sagði m.a.: „Nú fer í hönd vinna
við að meta for dæm is gildi dóms
ins. Dóm ur inn hef ur vænt an lega
í för með sér að end ur reikna þarf
á ný fjölda lána. Um er að ræða
í búða lán ein stak linga, lán til fyr
ir tækja og lán sem Lands bank
inn tók yfir við sam runa bank ans
við Spkef, SPFjár mögn un og
Avant. Ekki er þó hægt að full
yrða að nið ur stað an hafi á hrif á
öll lán sem hafa ver ið end ur reikn uð
eða á eft ir að end ur reikna,“ seg ir í
til kynn ingu Lands bank ans.
mm
Heild ar afli ís lenskra skipa í jan ú
ar mán uði, met inn á föstu verði, var
41,9% meiri en í jan ú ar 2011. Nam
afl inn alls 193.811 tonn um nú sam
an bor ið við 119.669 tonn í jan ú ar
2011. Botn fisks afli jókst um rúm
5.300 tonn og var nú 30.600 tonn.
Þar af var þorskafl inn rúm 16.600
tonn, sem er aukn ing um tæp 3.300
tonn frá fyrra ári. Ýsu afl inn nam
rúm um 5.800 tonn um sem er um
2.100 tonn um meiri afli en í jan ú
ar 2011. Karfa afl inn jókst um 260
tonn sam an bor ið við jan ú ar 2011
og nam tæp um 3.100 tonn um. Um
2.600 tonn veidd ust af ufsa sem er
um 400 tonn um meiri afli en í jan
ú ar 2011. Afli upp sjáv ar teg unda
nam tæp um 162.000 tonn um, sem
er tæp lega 68.400 tonn um meiri
afli en í jan ú ar 2011. Aukn ingu í
upp sjáv ar afla má rekja til tæp lega
161.000 tonna loðnu afla í jan ú ar
sam an bor ið við 82.500 tonna afla
í sama mán uði í fyrra. Kolmunna
afl inn nam 903 tonn um en var 15
tonn árið áður. Nær eng inn ann ar
upp sjáv ar afli var veidd ur í jan ú ar
2012 sam an bor ið við 10.600 tonn
af síld og gull deplu árið áður. Flat
fisks afl inn var rúm 1.200 tonn í jan
ú ar 2012 og jókst um tæp 300 tonn
frá fyrra ári. Skel og krabba dýra
afli nam 401 tonni sam an bor ið við
um 212 tonna afla í jan ú ar 2011.
Afli á föstu verði er reikn að ur út
til þess að finna breyt ingu á verð
mæti heild ar afl ans að gef inni þeirri
for sendu að verð hlut föll milli ein
stakra fisk teg unda séu þau sömu og
á á kveðnu við mið un ar ári sem hér
er árið 2010. Hér er því um að ræða
hlið stæðu við um reikn ing á afla yfir
í þorskígildi. Afl inn í tonn um sýn ir
hins veg ar magn afl ans án til lits til
þess að fisk teg und ir eru mis jafn lega
verð mæt ar.
mm
Á fundi sín um í síð ustu viku sam
þykkti sveit ar stjórn Borg ar byggð
ar að bíða með hækk un fast eigna
skatts á hest hús í þétt býli sveit ar fé
lags ins. Seg ir í bók un Björns Bjarka
Þor steins son ar for manns byggð
ar ráðs að frestað verði gjald dög
um skatts ins með an beð ið er við
bragða efna hags og við skipta
nefnd ar Al þing is sem fjall ar um
þessi mál. Helgi Hjörv ar, for mað
ur nefnd ar inn ar, sagði til dæm is í
frétt um í lið inni viku að hækk un
fast eigna skatts á hest húsa eig end ur,
sem fram kvæmd hef ur ver ið víða
um land frá ára mót um, sé ó sann
gjörn fyr ir fólk sem stundi hesta
mennsku sem tóm stundagam an.
Með an nefnd Al þing is hef ur mál ið
til um fjöll un ar frest ast gjald dag ar í
Borg ar byggð.
Sveit ar fé lög in grund völl uðu
hækk un sína á nið ur stöðu yf ir fast
eigna mats nefnd ar frá því í fyrra um
skatt lagn ingu á um 400 m2 hest
húsi í Ár borg. Borg ar byggð hækk
aði á þess um for send um fast eigna
skatts pró sent una á hest húsa eig
end ur í sveit ar fé lag inu úr 0,36% í
1,5% sam kvæmt til mæl um Sam
bands ís lenskra sveit ar fé laga. Hest
húsa eig end ur í Borg ar nesi höfðu
áður mót mælt hækk un un um harð
lega og lögðu með al ann ars fram
und ir skrifta lista á fundi byggð ar
ráðs í síð ustu viku þar sem skor að
var á sveit ar stjórn að end ur skoða
á kvörð un sína. hlh
Konný Breið fjörð með væn an afla á Arn ar stapa. Mynd úr safni Skessu horns.
Fisk afli í jan ú ar yfir fjöru tíu
pró sent um meiri en í fyrra
Frestað hef ur ver ið gjald dög um fast eigna skatts á hest hús í þétt býli þar til mál
skýr ast fyr ir efna hags- og við skipta nefnd Al þing is. Mynd úr safni Skessu horns.
Borg ar byggð frest ar inn heimtu
skatts á hest húsa eig end ur
Fjár mála stofn an ir þurfa að lík ind um
að end ur reikna geng is tryggð lán