Skessuhorn - 07.11.2012, Qupperneq 27
27MIÐVIKUDAGUR 7. NÓVEMBER 2012
Á með an að fólk er enn þá í bið röð um
eft ir mat ar gjöf um, ör yrkj ar og aldr að
ir á hung ur mörk um og heil brigð is kerf
ið tækja s nautt á hor reim inni, þá til
kynnti fjár mála ráð herra á dög un um að
til stæði að hækka fram lög rík is ins til
fæð ing ar or lofs um kr. 2 millj arða og að
heild ar fram lög in yrðu vel yfir 10 millj
arða króna á næsta ári. Það mætti halda
að rík is sjóð ur væri halla laus og að allt
fljóti þar í pen ing um. Á tím um þeg ar
ver ið er að leita að því hvar megi spara,
þá finnst mér að setja megi spurn ing ar
merki við svona lag að og hvort slíkt sé
skyn sam legt?
Hverj ir eru þurf andi?
Það fólk, sem ekki fær við lík an við
gjörn ing er það sem að fæddi og ól
upp börn sín án sér staks frís. Það tókst
og þótti eðli leg ur gang ur lífs ins. Þeg
ar fólk vill eign ast börn, þá er það að
sjálf sögðu á á byrgð þess sjálfs, en ekki
ann arra. Þau, sem eiga að njóta þess ara
sporslna, eru yngsta og hraustasta fólk
ið, sem flesta kost ina hef ur og minnst
þarf að stoð ar við og vant ar varla helst
af öllu langt frí vegna barn eign ar inn ar,
sem í of aná lag er borg að fyr ir af öðr um.
Þessu fyr ir komu lagi hef ur vænt an lega
ver ið kom ið á í ein hverju brí er íi eyðslu
samra stjórn mála manna, þeg ar e.t.v. var
meira um aurana, en sama fólk virð ist
ekki meta fjár mála stöðu lands ins meira
en það að það vill enn spreða harðunnu
skatt fé al menn ings í vin sælda kaup. Það
má vel vera að mörg um finn ist það gott
að njóta slíks eða jafn vel að ein hverj ir
þurfi það af ein hverj um á stæð um, en
fyrr má nú rota en dauð rota. Ef ekki
að skera burtu þessa eyðslu að fullu og
öllu leyti, þá má að ósekju iðka meiri
hóf semi og stytta slíkt or lof og spara
þannig millj arða fjöld. Er þetta virki lega
sú for gangs röð un á verk efn un um, sem
að fólk vill sjá og ég spyr hvort að stoð
in eigi ekki frek ar að fara til þeirra, sem
eru meira og eða reglu lega þurf andi?
Ég hygg að þeir, sem eldri eru, eru ör
yrkj ar eða þá heil brigð is kerf ið mundu
þiggja eitt hvað af þess um pen ing um, ef
þeir eru þá til.
Pen ing arn ir send ir
til út landa
Ég er ekki viss um hvað fer sam tals í
svo kall aða þró un ar hjálp, skilst að það
sé yfir þrír millj arð ar króna. Eins og
um of an greint má spyrja hvort við höf
um efni á þessu eins og sak ir standa? Af
nógu er að taka hvar þess ir pen ing ar
kæmu sér vel. Ég nefni t.d. lög regl una
og þá, sem standa í mat ar bið röð un um
og hygg að þau mundu vera þakk lát fyr
ir eitt hvað af þessu fé sér til handa.
XG Hægri græn ir, flokk ur fólks ins,
hef ur mark að sér stefnu um nið ur skurð
og sparn að á út gjöld um hins op in bera
við gælu verk efni og rekst ur ým iss kon
ar, sem e.t.v. gam an væri að geta haft og
sum stór lönd hafa efni á, en sem er vel
hægt að minnka eða að vera án á nú ver
andi Ís landi.
Kjart an Örn Kjart ans son,
fv. for stjóri.
Um ræð an um á lagn ingu veiði gjalda
er mjög vill andi. Al menn ingi er tal
in trú um að um ó veru lega skatt
lagn ingu sé að ræða, sem komi nán
ast ekki við neinn sem við grein
ina starfar, nema þá eig end ur fyr ir
tækj anna sem geti þá minnk að arð
greiðsl ur til sín á móti. Skatt ur inn
muni ekki hafa nein á hrif á fjölda
þeirra fyr ir tækja sem starfa í sjáv
ar út vegi og frá leitt að kalla þetta
lands byggð ar skatt. Sann leik ur inn
er hins veg ar allt ann ar.
Skatt ur inn nú tek ur ekki mið
af af komu hvers fyr ir tæk is, held
ur af komu at vinnu grein ar inn ar
eins og hún var á ár inu 2010. Í ár
leggst hann á hvert þorskígildiskíló
sem við kom andi fyr ir tæki hef ur
yfir að ráða og er al menna gjald
ið kr. 9,50 og sér staka gjald ið kr.
23,20 eða sam tals kr. 32,70 á hvert
þorskígildiskíló. Þorskígildiskíló
in hafa ekk ert með af komu veiða og
vinnslu í við kom andi teg und að gera
og eru því frá leit ur stofn og ó rétt
lát ur til út reikn ings á slík um skatti.
Svo dæmi sé tek ið þarf að greiða
rík is sjóði tæpa 81 krónu á kíló fyr
ir leyf ið til þess að veiða hvert kíló
af grá lúðu. Af koma fisk vinnslu í
land inu hef ur á hrif á fjár hæð veiði
gjalds ins, en út gerð in er lát in greiða
sama gjald óháð því hvort við kom
andi fyr ir tæki er bara í út gerð eða í
hvoru tveggja. Þeir að il ar sem ein
ung is stunda út gerð standa því mun
lak ar að vígi, sem aft ur mun leiða til
fækk un ar þeirra fyr ir tækja, sér stak
lega smærri að ila. Stærri fyr ir tæk
in geta frek ar brugð ist við hækk
andi skatta álög um t.d. með fækk un
skipa í rekstri, sem aft ur mun leiða
til fækk un ar sjó manna og þjón ustu
starfa tengd um út gerð inni.
Á síð asta fisk veiði ári greiddi FISK
um 170 millj ón ir í veiði gjöld, en
á ætl an ir þessa árs gera ráð fyr ir að
sú fjár hæð verði rúm lega 700 millj
ón ir eða um 530 millj óna hækk
un á milli ára. Þess ar 530 millj ón
ir eru að hverfa úr þessu litla sam
fé lagi og mið að við nið ur skurðar á
form stjórn valda í rekstri rík is stofn
ana í Skaga firði er ljóst að minna
en ekk ert af þess um 530 millj ón
um skila sér til baka. Við bót ar skatt
lagn ing upp á 530 millj ón ir dreg ur
úr getu fyr ir tæk is ins til fjár fest inga,
þró un ar og fram laga til ým issa sam
fé lags verk efna og auk þess munu
út svars tekj ur sveit ar fé lags ins lækka
veru lega.
Með þess ari ó rétt látu of ur skatt
lagn ingu er ver ið að merg sjúga sjáv
ar út veg inn og þar með at vinnu líf ið
á lands byggð inni. 8090% af kvót
an um er vistað ur úti á landi og því
um hrein an lands byggð ar skatt að
ræða. Skatt heimt an í formi veiði
gjalds nú er að eins for smekk ur inn
að því sem koma skal þeg ar lög
in um veiði gjöld hafa tek ið gildi að
fullu.
Ekki ein asta mun þessi galna leið
kalla á mikla upp stokk un í sjáv ar út
vegi og at vinnu lífi lands byggð ar
inn ar, held ur stór skaða sam keppn
is hæfni ís lensks sjáv ar út vegs í ná
inni fram tíð með ó fyr ir sjá an leg
um af leið ing um fyr ir þjóð ar bú ið í
heild.
Jón Eð vald Frið riks son
Höf. er fram kvæmda stjóri FISK-
Seafood ehf.
Þeg ar ég á kvað að gefa kost á mér
gerði ég það vegna þess að mig
lang ar til að eiga þátt í að breyta
lands lag inu í ís lensk um stjórn mál
um. Mér þyk ir ekki nógu spenn
andi, frek ar en svo mörg um öðr um,
að starfa í stjórn mál um í nú ver andi
um hverfi. Fyr ir því eru fjöl þætt ar
á stæð ur en eitt af því sem ég held að
verði að breyt ast er hvern ig við velj
um fólk til starfa á vett vangi stjórn
mál anna.
Ég hef áður sagt að ég lít á fram
boð til þátt töku í stjórn mál um eins
og hverja aðra starfs um sókn. Ég gef
kost á mér, skila inn um sókn, greini
frá á hersl um mín um og sýn minni
á starf ið. Í fram hald inu gefst ráðn
inga nefnd inni (flokks fé lög um) kost
ur á að hitta mig á fund um, heyra í
mér í síma eða í gegn um net ið. Það
er eðli legt og sann gjarnt ferli. Þar
sitja all ir við sama borð, eru vegn
ir og metn ir á sömu for send um af
sömu ráðn ing ar nefnd inni.
Í raun veru leik an um virð ist þetta
ferli hins veg ar ekki vera al veg
svona ein falt. Við of an greint bæt
ist eitt hvað sem stund um er kall
að „smöl un“. Það vís ar til þess þeg
ar um sækj end ur kepp ast við að
skrá fólk í flokk inn í þeim til gangi
að fjölga eig in stuðn ings mönn um
í ráðn ing ar nefnd inni. Er það eðli
legt og sann gjarnt gagn vart þeim
sem telj ast til virkra þátt tak enda
í flokks starf inu að þeirra at kvæði
hafi sama vægi og þeirra sem skrá
sig í flokk inn rétt yfir blákosn ing
arn ar í þeim til gangi ein um að hafa
á hrif á nið ur stöðu í ráðn ing ar ferl
inu? Það er auð vit að gott að eiga
marga vini og stóra fjöl skyldu (ég
tel mig eiga hvort tveggja), en það
hef ur hins veg ar ekk ert með stjórn
mál að gera.
Ég held það hljóti líka að vera
ó þægi legt að byrja í stjórn mál um á
þeim for send um að vin ir og vanda
menn hafi skráð sig í flokk inn, jafn
vel bara tíma bund ið, til að gera
manni greiða. Það geng ur bein lín
is gegn þeirri hug mynd að ráðn ing
ar ferl ið sé opið og gagn sætt, að all
ir sitji við sama borð. Ef fólki finnst
klíku skap ur og vina væð ing vera að
hrjá stjórn mál in í dag væri þá ekki
ráð að byrja á að skoða hvaða að
ferð ir við höf um kom ið okk ur upp
við val á fólki? Það er ekki hægt að
gera alltaf það sama og ætl ast til að
fá allt í einu aðra og betri út komu.
Ann að sem veld ur mér á hyggj um
er ó hóf legt á reiti á kjós end ur. Ef tíu
manns eru í fram boði og hver og
einn send ir tvö smá skila boð, hring
ir einu sinni, send ir einn tölvu póst
og eitt bréf eru þetta 50 á reiti sem
hver og einn kjós andi verð ur fyr ir
á stuttu tíma bili bara frá fram bjóð
end um. Ég ætla að gefa mér að þeir
sem sann an á huga hafa á stjórn mál
um kynni sér sjálf ir fram bjóð end ur
og kjósi í fram haldi af því.
Ég veit að það eru marg ir sem
telja hvort tveggja, smöl un og þátt
taka í á reit inu, sé eina leið in til að
hljóta kosn ingu og telja því að með
þeirri á kvörð un minni að taka þátt
í hvor ugu sé ég sjálf krafa að draga
um sókn mína til baka. Það verð
ur þá að hafa það, ég vil frek ar fara
beina leið út úr stjórn mál um haf
andi fylgt eig in sann fær ingu í stað
þess að eiga það á hættu að kom ast
inn á for send um sem mér líð ur ekki
vel með.
Ég er ein fald lega sann færð um að
fjölda skrán ing ar fólks í flokk ana eða
smá skila boð muni ekki auka á huga
fólks og til trú á stjórn mál in. Þvert
á móti held ég að hvort tveggja sé
hluti af þeirri nei kvæðu í mynd sem
stjórn mál in hafa hlot ið á und an
förn um árum og við þurf um að
vinna að því að laga færa. Það skal
tek ið fram að þess um pistli er ekki
beint gegn nein um fram bjóð enda
né held ur ein um flokki um fram
aðra. Ég velti bara fyr ir mér fram
boðs hefð inni og á hrif um henn ar.
Kæru vin ir, ætt ingj ar, kunn ingj ar,
bekkja fé lag ar og gaml ir vinnu fé lag
ar víðs veg ar í Norð vest ur kjör dæmi!
Það er því ekki af tómu metn að ar
leysi að ég hef ekki at ast í ykk ur.
Það er með vit uð á kvörð un mín að
fara þessa leið. Ef þið vilj ið kynna
ykk ur fram boð mitt þá hvet ég ykk
ur til að hafa sam band við mig með
þeim hætti sem þið kjós ið. Í mig
næst í síma 5560001 eða 8921780,
ég svara tölvu póst um sem ber ast á
net fang ið hlediss@gmail.com og ég
er á Face book.
Hlé dís Sveins dótt ir.
Höf. gef ur kost á sér í 2. sæti í
flokksvali Sam fylk ing ar inn ar í NV
kjör dæmi.
Mjög góð að sókn var að fræðslu
fundi Kelt nesks fræða set urs sem
hald inn var í Garða kaffi á Akra nesi
á laug ar dag inn. „Það var þétt set
ið og lík lega hafa ver ið þarna yfir
sex tíu manns,“ sagði Anna Leif
Elídótt ir verkefna stjóri fræða set
urs ins. Þrjú fræðslu er indi voru flutt.
Að al steinn Ás berg Sig urðs son rit
höf und ur og tón list ar mað ur fjall
aði um ljóða þýð ing ar sín ar á gel
ísk um kvæð um. Hann benti á hve
margt væri líkt með ís lensk unni og
gel ísk unni, skyld leik inn væri mik ill.
Svip að kom fram í er indi Þor vald ar
Frið riks son ar frétta manns og forn
leifa fræð ings sem hef ur rann sak að
skyld leika tungu mál anna und an far
in ár. Elín Ingi björg Eyj ólfs dótt ir
sagði frá sín um rann sókn um en hún
er kelt nesku fræð ing ur og út skrif ast
í lok þessa mán að ar með dokt ors
próf í kelt nesk um fræð um frá Glas
gowhá skóla.
Anna Leif sagði við tök ur á heyr
enda hafa ver ið mjög góð ar og al
menn ur á hugi virt ist á þessu um
fjöll un ar efni. Ekki var auð velt fyr ir
fyr ir les ar ana að kom ast til Akra ness
í fár viðr inu á laug ar dags morgn in um
og seg ist Anna Leif því hafa brugð ið
á það ráð að leita lið sinn is Björg un
ar fé lags Akra ness. „Sveit in brást vel
við og sendi bryn varða bíl inn sinn
eft ir fólk inu í Mos fells bæ og var það
mjög á nægt með ferða lag ið í þessu
níu tonna þunga far ar tæki. Veðr
ið hafði svo geng ið það mik ið nið ur
síð deg is að ég gat skutl að fólk inu til
baka,“ sagði Anna Leif. hb
Elsa Lára Arn ar dótt ir á Akra nesi
hef ur gef ið kost á sér í 3. sæti á lista
Fram sókn ar flokk inn í Norð vest ur
kjör dæmi. Elsa Lára er fædd 1975
og upp al in í Lamb haga í Hval fjarð
ar sveit og einnig á Horna firði, en
býr nú á Akra nesi. Hún er með próf
í grunn skóla kenn ara fræð um frá
Kenn ara há skóla Ís lands og kenn
ir við Brekku bæj ar skóla á Akra nesi.
Hún er gift Rún ari Geir Þor steins
syni raf iðn fræð ingi og sam an eiga
þau tvö börn. „Ég hef ver ið vara
bæj ar ful l trúi
fyr ir Fram
sókn ar flokk inn
á Akra nesi frá
2010 og m.a.
set ið í stjórn
Akra nes stofu,
af mælis nefnd
Akra nes kaups stað ar og ver ið vara
mað ur í Fjöl skyldu ráði. Einnig sat
ég um nokk urt skeið í for eldra fé lagi
grunn skól anna og hélt utan um for
eldra hóp ein hverfra barna á Akra
nesi og ná grenni. Ég hef á kveð ið að
bjóða mig fram því ég tel mig góð an
málsvara hins venju lega Ís lend ings.
Ég vil leggja mitt af mörk um við að
finna lausn ir á skulda vanda heim il
anna, efla at vinnu upp bygg ingu og
gera Ís land að betri stað til að búa
á. Ég býð mig fram fyr ir Fram sókn
ar flokk inn því stefna hans bygg ist á
sam vinnu fjöld ans og falla mark mið
mín vel að stefnu flokks ins,“ seg ir
í til kynn ingu frá Elsu Láru Arn ar
dótt ur. mm
Pennagrein
Fram boðs hug leið ing
Elsa Lára gef ur kost á sér í þriðja
sæt ið hjá Fram sókn ar flokkn um
Guð bjart ur Hann es son, Elín Ingi björg og Þor vald ur Frið riks son hlusta á er indi Að-
al steins
Fyr ir les ar ar sótt ir á björg un ar sveit ar trukki
Að al steinn Ás berg flyt ur er indi sitt.
Pennagrein
Veiði gjöld ó rétt
lát ur of ur skatt ur
Pennagrein
Er vel far ið með
skatt fé okk ar?