Skessuhorn - 20.02.2013, Blaðsíða 40

40 MIÐVIKUDAGUR 20. FEBRÚAR 2013
Marz Sjáv ar af urð ir er fyr ir tæki sem
sér hæf ir sig í mark aðs setn ingu og
sölu á fiski. Fyr ir tæk ið var stofn að
árið 2003 í Stykk is hólmi þar sem
það er rek ið enn í dag. „Starf semi
okk ar geng ur út á að kaupa og selja
fisk frá fisk vinnsl um og út gerð um
til kaup enda á borð við full vinnsl ur,
heild sala og smá sölu að ila víðs veg ar
um heim. Flest ir af okk ar við skipta­
vin um hafa ver ið með okk ur í lang­
an tíma en í gegn um ýmis vöru þró­
un ar verk efni höf um við vax ið sam­
hliða þeim. Fram til þessa hafa ein­
vörð ungu kon ur unn ið hjá Marz og
ó neit an lega hef ur það skap að okk ur
sér stöðu í þess um geira sem hing­
að til hef ur ver ið mjög karllæg­
ur. Ég hef ver ið af skap lega hepp in
með starfs fólk en stelp urn ar í Marz
eru all ar hörku dug leg ar og það er
á kveð inn hluti af góð um ár angri
okk ar. Við stönd um fyr ir öguð og
skipu lögð vinnu brögð, sem fram­
leið end ur og við skipta vin ir kunna
vel að meta. Ekki síst vegna þess að
við segj um ekki meira en við get um
stað ið við," seg ir Erla Björg Guð­
rún ar dótt ir eig andi Marz Sjáv ar af­
urða í sam tali við Skessu horn.
Gæða orð spor mik il vægt
Fram leið end ur og við skipta vin­
ir Marz koma víða að úr heim in­
um. „Í upp hafi seldi fé lag ið ein­
vörð ungu fisk frá Ís landi, en fljót­
lega byrj uð um við að færa út kví­
arn ar og í dag kaup um við t.d.
fisk frá Rúss landi, Alaska, Kína og
Nýja­Sjá landi. Þrátt fyr ir að Ís land
sé til tölu lega lít ill hluti af heild ar­
kök unni, þeg ar kem ur að fisk fram­
boði í heim in um, tróna sjáv ar af­
urð ir okk ar á toppn um þeg ar kem­
ur að gæð um og verði. Þetta orð­
spor er okk ur mik il vægt enda mik­
ið starf sem hef ur á unn ist við mark­
aðs setn ingu á okk ar af urð um. Marz
gef ur sig út fyr ir að selja fyrsta
flokks sjáv ar af urð ir sem við skipta­
vin ir okk ar end ur gjalda með tryggð
sinni," seg ir Erla.
Hólm ur inn er
ynd is leg ur
Erla seg ir að það, að reka al þjóð­
legt fisk sölu fyr ir tæki í Stykk­
is hólmi, sé ekki erf ið ara en að
reka slíkt fyr ir tæki á höf uð borg­
ar svæð inu. „Að á kveðnu leyti
get ur það ver ið hamlandi en þó
koma aldrei upp vanda mál sem
ekki er hægt að leysa. Það að
vera í Hólm in um er ynd is legt
og ég gæti ekki hugs að mér betri
stað fyr ir starf semi okk ar. Stað­
setn ing in fær ir okk ur nær þeim
sem við eig um við skipti við, svo
sem fram leið end ur, sjó menn ina
og nátt úr una. Þeg ar við erum
að selja Marz, selj um við Stykk­
is hólm í leið inni. Að taka við­
skipta vini hing að heim til okk­
ar á skrif stof una og fara til dæm­
is með þá í sigl ingu um eyj arn­
ar, er eitt hvað sem sel ur og fólk
hef ur gam an af slík um æv in týr­
um og við not um það óspart,"
seg ir Erla.
Nú í haust og vet ur hef ur ver­
ið mik ið síldar æv in týri í Stykk is­
hólmi og Marz hef ur tek ið þátt
í því með að selja þá síld sem
unn in hef ur ver ið í Hólm in­
um. „Síld in hef ur skap að mörg­
um vinnu við veið ar og vinnslu.
Stemn ing in við höfn ina á kvöld­
in hef ur ver ið töfr andi þar sem
bát ar bíða lönd un ar og sjó menn­
irn ir landa síld inni silfrað ir frá
toppi til táar,"segir Erla að end­
ingu. sko
Til marks um kraft inn í menn ing­
ar lífi íbúa á Vest ur landi er fjöldi
fé lags heim ila sem finna má um
gjörvall an lands hlut ann. Lang flest
þeirra eru nýtt að stærst um hluta
sem menn ing ar­ og fé lags að staða
fyr ir gras rót ar fé lög á borð við ung­
menna fé lög, í þrótta fé lög, kven fé­
lög eða bún að ar fé lög. Hús in þjóna
nú, sem fyrr, því veiga mesta hlut­
verki að vera stað ur manna móta.
Öll þessi hús bjóða upp á marg vís­
lega nýt inga mögu leika. Til dæm is
eru nokk ur fé lags heim ili sem hafa
feng ið at hygl is vert við bót ar hlut­
verk á síð ustu árum.
Nefna má að hið rúm lega ald­
ar gamla sam komu hús í Stykk is­
hólmi þjón ar nú sem heim ili Eld­
fjalla safns ins, sem jarð fræð ing ur inn
góð kunni Har ald ur Sig urðs son, á
veg og vanda að. Hús ið var byggt
árið 1901 af Góð templ ara regl­
unni Auðnu vegi og Bind ind is fé lag­
inu Vilj an um og þjón aði sem sam­
komu stað ur fé lag anna með an þau
störf uðu. Alla síð ustu öld gegndi
hús ið hlut verki í menn ingu, list um
og af þr ey ingu bæj ar búa, til dæm is
sem bíó hús. Nú er það safn at hygl­
is verðra muna og minja til eink að
eld fjöll um, eld gos um og jarð hrær­
ing um úr safni Har ald ar sem feng­
ist hef ur við eld fjalla rann sókn ir um
all an heim síð ustu fjöru tíu ár.
Þá má nefna fé lags heim il­
ið Breiða blik á sunn an verðu Snæ­
fells nesi í sveit ar fé lag inu Eyja­ og
Mikla holts hreppi, sem nú hýs­
ir heim il is iðn að ar eld hús. Eld hús­
ið var tek ið í notk un í lok síð asta
árs en það er hugs að fyr ir heima­
vinnslu á mat væl um sem boð in eru
til sölu „ beint frá býli." Í eld hús inu
er mætt öll um kröf um um vinnu að­
stöðu og heil brigð is hætti og má þar
fram leiða og þróa mat vör ur. Land­
bún að ur er helsta at vinnu grein
heima manna á sunn an verðu Snæ­
fells nesi, sem og víða ann ars stað ar,
í dreif býli Vest ur lands og því hef­
ur mögu leiki íbúa til heima vinnslu
batn að til muna. Vöru þró un við
fram leiðslu mat væla á Vest ur landi
hef ur því feng ið verð ugt heim ili í
Breiða bliki.
Þriðja til vik nýs hlut verks fé lags­
heim il is er að Hlöð um á Hval fjarð­
ar strönd. Þar hef ur Guð jón nokk­
ur Sig munds son, víð kunn ur und ir
gælu nafni sínu Gaui litli, stofn sett
Her náms set ur til minn ing ar um
her nám Hval fjarð ar í heims styrj­
öld inni síð ari. Her seta Breta og
síð ar Banda ríkja manna setti sterk­
an svip á líf ið í firð in um og má enn
sjá bragga og önn ur mann virki frá
her set unni á þeim slóð um. Gaui
litli ger ir þess ari sögu skil í setri
sínu en jafn framt rek ur hann ferða­
þjón ustu á staðn um.
Þetta eru ein ung is örfá dæmi
hvern ig fé lags heim ili á Vest ur landi
hafa feng ið ný hlut verk til við bót ar
því að vera sam komu hús. Mörg fé­
lags heim ili standa lít ið not uð stór­
an hluta árs ins og því leyn ast þar
víða tæki færi til auk inn ar nýt ing ar
fyr ir á huga sama.
hlh
Sam tök sveit ar fé laga á Vest ur landi
(SSV) halda úti öfl ugu ráð gjafa­ og
þró un ar sviði sem hef ur það hlut­
verk að vera ein stak ling um, fyr ir­
tækj um og sveit ar stjórn um til að­
stoð ar á sviði at vinnu mála. Með al
Vest lend inga geng ur svið ið und­
ir heit inu SSV ­ þró un og ráð­
gjöf. For stöðu mað ur þess er Ó laf­
ur Sveins son hag verk fræð ing ur og
leið ir hann vaska sveit at vinnu ráð­
gjafa sem með hon um starfa. Að
sögn Ó lafs eru at vinnu ráð gjaf ar
SSV á vallt til þjón ustu reiðu bún­
ir. Hafi ein hver frum kvöð ull hug­
mynd að nýrri starf semi á Vest­
ur landi býðst hon um að leita sér
ráð gjaf ar og lið sinn is við að stíga
fyrstu skref in með at vinnu ráð gjöf­
um SSV. „Ráð gjöf okk ar get ur ver­
ið af ýms um toga," seg ir Ó laf ur.
„Hún get ur ver ið allt frá því að að­
stoða við að greina vanda mál, leið­
beina frum kvöðli um hvar tækni­
lega og fjár hags lega að stoð sé að
finna, veita að stoð við gerð um­
sókna í fjár fest inga sjóði og lið­
sinna við gerð rekstr ar­ og kostn­
að ar á ætl ana. Þá stend ur svið ið fyr­
ir reglu leg um hag rann sókn um um
Vest ur land sem birt ast reglu lega í
Hag vís um sem við gef um út."
Ó laf ur seg ir marga að ila hafa
mjög góð ar hug mynd ir um ný­
sköp un at vinnu lífs ins og þekk ingu
til að bera sem hag nýta megi á
ýms an máta. Oft get ur ver ið erfitt
að byrja en þó sann ast hið forn­
kveðna að hálfn að verk þá haf ið
er. „Í raun má segja að okk ar hlut­
verk sé að að stoða ein stak linga til
sjálfs hjálp ar. Þannig á stoð kerfi at­
vinnu lífs ins að virka. Meg in mark­
mið ið er að taka þátt í að efla at­
vinnu líf í lands hlut an um með
bein um og ó bein um hætti," bæt ir
Ó laf ur við.
Skrif stofa SSV­þró un ar og ráð­
gjaf ar er til húsa að Bjarn ar braut
8 í Borg ar nesi en at vinnu ráð gjaf ar
eru einnig með reglu lega við veru
á helstu þétt býl is kjörn um lands­
hlut ans. Nálg ast má frek ari upp­
lýs ing ar um SSV­þró un og ráð gjöf
á heima síðu SSV, www.ssv.is.
hlh
Ertu þú með við-
skipta hug mynd sem
teng ist Vest ur landi?
Ó laf ur Sveins son hag verk fræð ing ur
veit ir SSV ­ þró un og ráð gjöf for stöðu.
Guð jón Sig munds son, stofn aði og rek ur nú Her náms set ur, í fé lags heim il inu Hlöð­
um á Hval fjarð ar strönd.
Fé lags heim ili með nýtt hlut verk
Eld fjalla safn ið í Stykk is hólmi er dæmi um nýtt hlut verk sem fé lags heim ili hef ur
feng ið.
Hér er Erla á samt nokkrum starfs mönn um sín um í Stykk is hólmi. Frá vinstri: Ás laug Krist jáns dótt ir, Erla Björg Guð rún ar dótt ir,
Sig ríð ur El ísa bet El ís dótt ir og Íris Huld Sig ur björns dótt ir.
Leggja heim inn að fót um sér við sölu sjáv ar af urða