Frjáls verslun - 01.04.2008, Blaðsíða 52
52 F R J Á L S V E R S L U N • 4 . T B L . 2 0 0 8
k a u p þ i n g í n o r E g i
þegar Exista og Kaupþing leituðu eftir stórum hlut í Stórabrandi – en
saman eiga þau þar núna tæplega 30 prósenta hlut. Exista átti líka í
Sampo og tryggingafélagið VÍS á Íslandi.
Spurningin sem allir spurðu sig var þessi: Voru íslenskir fjármála-
menn búnir að semja nýja stórsóknaráætlun með það að markmiði
að ná undir sig norræna tryggingamarkaðnum?
Lánsfjárkreppan í vetur hefur leitt til þess að enn hefur ekkert sést
til hugsanlegrar sóknar. Fulltrúar bæði Exista og Kaupþings voru og
óþreytandi við að segja að hluturinn í Stórabrandi væri langtímafjár-
festing og ekkert annað. Ekki liður í stórum yfirtökuáætlunum. Er
einhver framtíð í þessu fyrirtæki með stóra nafnið?
Fjárfestar eru á einu máli um að fyrirtækið sé meira en bara
nafnið tómt og forn frægð. Það er sagður góður póstur að eiga hlut
í Stórabrandi. „Mikill klumpur!“ segir einn kauphallarspámaður við
Frjálsa verslun um Stórabrand. Möguleikarnir eru miklir, sérstaklega
ef yfirtakan á sænska félaginu heppnast vel og lánsfjárkreppan varir
ekki þeim mun lengur.
Lánsfjárkreppan
Áður en lánsfjárkreppan skall á var fullyrt að Stóribrandur hefði
keypt SSP of dýru verði. Sænska félagið kostaði 15 milljarða norskra
króna. Stóribrandur var þá metinn á 22 milljarða. Þetta var stór
biti að gleypa, sérstaklega þegar vitað var að
endurskipuleggja þyrfti sænska félagið. Hjá
Stórabrandi er núna sagt að sú vinna gangi
samkvæmt áætlun.
Lánsfjárkreppan hefur einnig breytt
verulega stöðu Kaupþings, stærsta ein-
staka eiganda Stórabrands. Það hefur
leitt til vangaveltna um að Kaupþing
ætli að selja hlut sinn í Stórabrandi. Það
myndi væntanlega enn rýra verðgildi
þessara bréfa.
Úr 86 krónum í 50
Bréf í Stórabrandi hafa fallið í verði undanfarna mánuði. Fjórir þættir
eru taldir valda þar mestu; lánsfjárkreppan; upphaflegt verð á SSP;
óvænt aukinn vaxtakostnaður við að fjármagna yfirtökuna á SSP og
vangaveltur um hvort Kaupþing ætli að selja bréf í fyrirtækinu.
Þegar Kaupþing keypti síðasta hlut sinn í maí árið 2007 og náði
20 prósent eignarhlut var gengi bréfanna í hámarki – 86,95 norskar
krónur. Núna ári síðan er gengið fallið um tæpan helming. Algengt
verð á bréfum í Stórabrandi á vormánuðum 2008 er um 45 til 50
norskar krónur.
Það er engu að síður helmingi hærra verð en var á Stórabrandi fyrir
fimm árum þegar félagið var hætt að sinna öðru en líftryggingum og
lífeyrissparnaði. Mat markaðarins á Stórabrandi var á þeim tíma að
þetta væri traust félag þar sem fullorðið fólk geymdi lífeyrissparn-
aðinn sinn. Hins vegar var arðurinn af rekstrinum lítill.
Svo upphófust vangaveltur um að einhverjir hygðust reyna að
yfirtaka Stórabrand. Orðrómurinn jókst þegar kom fram á árið 2006.
Líklegt þótti að einhver fjármálastofnun hygðist bæta gamla Stóra-
brandi við eignasafn sitt.
Það var í þessari stöðu sem fréttist af íslensku víkingunum. Nöfnin
Lýður og Ágúst Guðmundsynir, Exista og Kaupþing tóku að birtast í
viðskiptamiðlum. Aldrei var þó barist um Stórabrand og vangaveltum
um yfirtöku lauk endanlega á hluthafafundi í Tónlistarhúsinu í Osló
24. október 2007.
Sátt um dreift eignarhald
Niðurstaðan var sú að enginn tæki Stórabrand yfir og að eignin
dreifðist sem fyrr á fjölmarga. Hins vegar samþykkti meirihluti hlut-
hafa að Stóribrandur tæki sjálfur yfir sænska félagið SSP. Þar með
voru stærstu eigendur Stórabrands sammála um framtíð hans sem
sjálfstæðs félags. Stóribrandur yrði í framtíðinni umtalsvert félag á
sviði líftrygginga og lífeyrissparnaðar á Norðurlöndum.
Kaupþing á stærstan hlut í Stórabrandi, 20%, og Sigurður Ein-
arsson stjórnarformaður Kaupþings er í stjórn Stórabrands. Norska
tryggingafélagið Gjensidige hefur líka heimild til að kaupa allt að
20% en hlutur þeirra hefur lengst af verið 10%. Nú í vor hefur
Gjensidige þó aukið sinn hlut hægt og bítandi þrátt fyrir að við-
skiptablaðamenn vari við kaupum á bréfunum.
Annars dreifist hlutafjáreign mjög mikið og víða um lönd. Fjöl-
margir lífeyrissjóðir í Bandaríkjunum, Bretlandi og Lúxemborg eru
stórir eigendur ásamt Kaupþingi, Exista og Gjensidige. Við bætist svo
fjöldi smárra hluthafa, hinir svokölluðu smásparendur.
Enginn á ráðandi hlut í Stórabrandi en Kaupþing og Exista
geta saman stöðvað ákvarðanir sem þurfa samþykki tveggja þriðju
hlutahafa.
upphafsárið 1767
Það hafa oft logað eldar kringum Stórabrand. Upphaflega varð hann
til sem hlutafélag árið 1847 undir nafninu Christiania Almindelige
Brandforsikrings-Selskab for Varer og Effekter.
Idar Kreutzer, forstjóri Stórabrands.