Morgunblaðið - 17.12.2014, Blaðsíða 19

FRÉTTIR 19Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. DESEMBER 2014
Þýskar hágæða pönnur frá
Allt fyrir eldhúsið
Verð fr
á:
13.500
kr.
Allir velkomnir
Progastro | Ögurhvarfi 2, Kópavogi | Sími 540 3550 | progastro.is
Opið alla virka daga frá 09:00 – 17:00.
Við óskum íslenska kokkalandsliðinu til
hamingju með frábæran árangur á
heimsmeistaramótinu í Lúxemborg, og erum
stolt af því að vera samstarfsaðilar þeirra með
AMT pönnurnar okkar.
• AMT eru hágæða pönnur úr 9mm þykku áli.
• Allar pönnur mega fara inn í ofn við allt að 240° hita.
• 25 ára ábyrgð á verpingu.
• Ný byltingakennd viðloðunarfrí húð sem er sterkari en
Teflon og án eiturefna.
• Nothæf fyrir allar eldavélar.
• Má setja í uppþvottavél. KOKKALANDSLIÐIÐ NÁÐI 5. SÆTINU Á
HEIMSMEISTARAMÓTINU Í LÚXEMBORG
MEÐ GULL Í BÁÐUM KEPPNISGREINUM
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Annaðhvort þarf að hækka lægstu laun á Ís-
landi verulega til að þau dugi fyrir almennri
framfærslu eða að ríkisstjórnin verður að nið-
urgreiða vexti til uppbyggingar á félagslegu
húsnæði til að tryggja þessum sama hópi
öruggt húsnæði. Að öðrum kosti mun verka-
lýðshreyfingin láta sverfa til stáls með vorinu
og verður verkfallsvopnið þá rifjað upp.
Þetta segir Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ,
í tilefni af nýsamþykktum fjárlögum sem hann
telur sýna að stjórnvöld vilji lítið sem ekkert
aðhafast í húsnæðismálum lágtekjufólks.
Tilefnið er einnig umfjöllun í Morgun-
blaðinu í gær um þá staðreynd að meirihluti
umsækjenda um greiðsluaðlögun hjá umboðs-
manni skuldara er nú fólk sem er ekki með
fasteignalán en er í skuldavanda vegna ann-
arra lána. Tekjur þessa fólks duga ekki fyrir
almennri framfærslu.
Miðstjórn ASÍ mun funda um stöðu leigj-
enda og félagslega húsnæðiskerfið í dag.
Hlutur félagslegs húsnæðis mjög lítill
Gylfi segir mikinn skort á félagslegu hús-
næði alvarlegt vandamál í íslensku samfélagi
sem verði að takast á við.
„Framboð félagslegs húsnæðis er mjög lítið
á Íslandi, aðeins tæplega 5% af íbúðamagninu.
Það veldur því að æði margir af þeim sem
þyrftu að fá aðstoð hins opinbera eru ýmist að
kaupa húsnæði eða leigja við aðstæður sem
þeir ráða ekkert við. Sumir þeirra eru búnir að
fara í gegnum greiðsluaðlögun hjá umboðs-
manni skuldara vegna fasteignalána eða ann-
arra skulda. En þessi hópur sem er á leigu-
markaði var skilinn eftir. Við sjáum til dæmis
afleiðingar þess í því að þeim fjölgar verulega
sem eru að sækja um formlega aðstoð vegna
lausaskulda, endar ná ekki saman,“ segir Gylfi
og rifjar upp neysluviðmið síðustu ríkis-
stjórnar. Það sé ljóst að þegar búið er að
greiða reikninga og fyrir almenn útgjöld sé lít-
ið sem ekkert eftir hjá þeim tekjulægstu til að
standa straum af kostnaði við húsnæði.
„Þetta er fólk á vinnumarkaði sem er í
neðsta tekjufjórðungi. Það getur ekki fram-
fleytt sér á þeim tekjum. Það kom fram í könn-
un Eflingar að ríflega helmingur félagsmanna
er á leigumarkaði og er í verulegum vandræð-
um við að ná endum saman. Ríkisstjórnin vill
ekki tryggja öruggt húsnæði fyrir þetta fólk.
Það vantar tekjur. Ein leið er því að hækka
launin.“
Skoði stofnun húsnæðistofnunar ASÍ
– Það verða sem sagt gerðar meiri launa-
kröfur fyrir þennan hóp en nokkurra prósenta
raunhækkanir?
„Það eru tvær leiðir. Annaðhvort leggur rík-
ið fram fjármuni til að niðurgreiða húsnæði
fyrir tekjulágt fólk þannig að það geti búið við
öryggi í húsnæðismálum. Það er okkar tillaga.
Það er ekki hljómgrunnur fyrir þeirri tillögu af
hálfu þessarar ríkisstjórnar. Hún vildi ekki að
skuldaleiðréttingin næði til félagslega kerf-
isins. Þá hefur verkalýðshreyfingin ekki annan
kost en að bæta við sig kaupið. Það þarf sem
sagt annaðhvort að hækka grunnkaupið mjög
mikið hjá þeim sem lægst hafa launin eða að
fara fram með sameiginlega kröfu um að aðild-
arfélög ASÍ stofni húsnæðisstofnun.“
– Verða verkföll í vor ef stjórnvöld koma
ekki til móts við kröfur ykkar?
„Ég hef sagt að í það minnsta hafi líkurnar á
að átök á vinnumarkaði aukist verulega vegna
framgöngu ríkisstjórnarinnar. Það mat mitt
hefur ekki breyst eftir að fjárlögin voru sett
fram, hvað þá þegar þau hafa verið afgreidd
nánast óbreytt.“
– Hvað telur ASÍ að beri að gera?
„Okkar tillaga var sú að það yrði tekið upp
félagslegt leigukerfi í ætt við dansk/sænska
húsnæðiskerfið. Það felst í því að ríkið aðstoði
við að niðurgreiða fjármagnskostnað vegna
kaupa eða byggingar á félagslegum íbúðum,
meira heldur en gert er.“
– Hvernig munið þið tengja þessa kröfu við
kjarasamningana?
„Það er verið að afgreiða fjárlög í dag [í
gær] og þar er ekki gert ráð fyrir því af hálfu
stjórnvalda að leggja neitt aukið fé til þess að
aðstoða þennan hóp. Um 400 milljónir eiga að
fara aukalega í húsaleigubætur til mótvægis
við hækkun á matarskatti. Það eru svo sem
ekki stórar fjárhæðir. Varðandi félagslega
húsnæðiskerfið er Reykjavíkurborg með til-
lögu um að byggja fleiri félagslegar íbúðir og
hyggst þá vinna út frá stofnkostnaðar-
styrkjum sem nefnd á vegum Eyglóar Harð-
ardóttur, félags- og húsnæðismálaráðherra,
komst að niðurstöðu um. Það eru engir fjár-
munir á fjárlögum til þess að veita slíka styrki.
Þannig að það er niðurstaða ríkisstjórnarinnar
að það eigi ekkert að gera fyrir þennan hóp.
Hvernig það birtist í kröfugerð stéttarfélag-
anna veit ég ekki. Það er verið að móta þá
kröfugerð hjá aðildarfélögunum. Það er hins
vegar ljóst að lítið er hægt að treysta á stjórn-
völd.“
Húsnæðismálaráðherra einangraður
– Eygló Harðardóttir hefur vísað til þeirrar
samstöðu sem skapaðist um að byggja hús-
næði fyrir verkafólk í Breiðholtinu á 7. ára-
tugnum. Er ekkert sem bendir til þess að slík
samstaða sé nú að skapast um þetta verkefni?
„Ráðherra hefur ekki fengið neinn hljóm-
grunn hjá ríkisstjórninni eða meirihlutanum á
Alþingi fyrir þessum hugmyndum sínum og
þar af leiðandi ekki neitt fé til þessa verkefnis.
Ráðherra getur því ekki komið inn á vinnu-
markaðinn og sagst hafa fengið heimild ríkis-
stjórnarinnar til að leggja verulega fjármuni í
niðurgreiðslu vaxta eins og var gert 1964. Það
er einfaldlega ekki þannig. Það var ekki þann-
ig að stéttarfélögin legðu fram þessa peninga
heldur lagði ríkisstjórn Bjarna Benedikts-
sonar árið 1964 til verulega fjármuni til niður-
greiðslu á kostnaði við að byggja verka-
mannabústaði. Bjarni Benediktsson dagsins í
dag hefur engan áhuga á því. Ég á því ekki von
á því að þetta verði gert,“ segir Gylfi.
ASÍ tilbúið að láta sverfa til stáls
 ASÍ mun draga fram verkfallsvopnið í vor ef hinir lægst launuðu fá ekki verulega kjarabót
 Annaðhvort þurfi lægstu laun að hækka mikið eða stjórnvöld að tryggja láglaunafólki húsnæði
Morgunblaðið/Eggert
Gylfi í ræðustól Forseti ASÍ segir brýnt að
leysa húsnæðisvanda hinna tekjulægstu.