Fréttablaðið - 18.08.2015, Blaðsíða 2

RANNSÓKNIR  Aldrei hefur veður
verið eins óhagstætt vísindamönn-
um við hvalatalningar frá því að
þær hófust árið 1987. Þess vegna er
þegar fyrirséð að ekki næst mark-
tæk talning á hrefnu við landið
og mælst er til þess að framhalds-
rannsókn verði gerð.   
Víðtækum hvalatalningum á
vegum Hafrannsóknastofnun-
ar er nýlokið, en þær fóru fram í
samstarfi við nágrannaþjóðir við
Norður-Atlantshaf og var skipu-
lagning þeirra á vettvangi Norður-
Atlantshafssjávarspendýraráðsins
(NAMMCO). Talningar sem þess-
ar fóru fyrst fram árið 1987 og
voru síðan endurteknar árin 1989,
1995, 2001 og 2007. Þær hafa sýnt
talsverðar breytingar í fjölda og
útbreiðslu hvala við landið síðast-
liðin 20 ár.
Gísli A. Víkingsson, hvalasér-
fræðingur hjá Hafrannsókna-
stofnun, segir að niðurstöðu taln-
inganna sé ekki að vænta fyrr en
eftir nokkra mánuði; gögnin séu að
koma í hús og úrvinnsla þeirra að
hefjast. Gísli segir að í síðustu taln-
ingu, árið 2007, hafi komið fram að
hrefnu hafði fækkað mjög á land-
grunninu við Ísland, úr um 40.000
dýrum í 20.000 dýr. Þó sé land-
grunnið við Ísland aðeins lítill hluti
af stofnsvæði hrefnunnar og fjöldi
þeirra hér við land segi aðeins hluta
sögunnar.
Ástæður þessarar fækkunar við
Ísland í talningunni 2007 telja sér-
fræðingar Hafrannsóknastofnunar
tengjast hinum miklu breytingum
í hafinu með þeirri miklu hlýnun
sem orðið hefur frá því fyrir alda-
mót. „Hlýnunin hefur haft áhrif á
mikilvægar fæðutegundir hrefnu,
einkum sandsíli og loðnu. Sandsílið
hrundi um 2005 eins og afleiðingar
á sjófuglastofna bera með sér. Sand-
sílið var ein aðalfæðutegund hrefnu
fyrir sunnan og vestan land – og var
um 80% af fæðu hrefnunnar árið
2003 en var aðeins lítill hluti ætis
hennar fjórum árum síðar,“ segir
Gísli og bætir við að þess vegna
hafi hrefnan fært sig yfir í að éta
þorskfiska og síld. Hitt er að hún
gæti hafa elt loðnu til Grænlands
en það hefur það ekki verið staðfest
með talningum. Hins vegar hefur
hnúfubak og langreyði fjölgað.
„Við erum því mjög spennt fyrir
að sjá niðurstöður talninganna. Hins
vegar var veður afar óhagstætt í
talningunum núna – sérstaklega á
landgrunninu þar sem flugtalningin
fór fram. Við náðum ekkert að telja
fyrir Norður- og Austurlandi og því
þegar ljóst að við munum ekki fá
raunhæft mat á hrefnustofninum
fyrir allt landgrunnið. Það er mjög
miður og við náðum aðeins að telja
á 38% af því svæði sem við ætluð-
um að skoða,“ segir Gísli en nefnir
að lagt verði til að gerð verði loft-
talning aftur sem fyrst. Það sé hins
vegar háð því að fjárveiting fáist í
það verkefni hvort af verður.
Gísli segir ljóst að hvalveiðar
Íslendinga hafi engin áhrif á stofn-
stærð þeirra hvala sem veiddir eru;
hrefnu og langreyði. Hrefnuveiðar
hafi í fyrra t.d. aðeins verið lítill
hluti þess kvóta sem gefinn var út.
svavar@frettabladid.is
Vont veður skemmdi
fyrir hvalatalningu
Þegar liggur fyrir að raunhæft mat á hrefnustofninum á landgrunni Íslands náðist
ekki í víðtækri hvalatalningu sem nýlega lauk. Veður var mjög óhagstætt og
talning fórst því fyrir á stórum svæðum. Úrvinnsla gagna er að hefjast.
Á VEIÐUM Veiðar á hrefnu eru svo litlar við Ísland að þær hafa engin áhrif á stofn-
stærð. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Við náðum
ekkert að
telja fyrir
Norður- og
Austurlandi
og því er
þegar ljóst að
við munum ekki fá raun-
hæft mat á hrefnustofnin-
um fyrir allt landgrunnið.
Gísli A. Víkingsson, sérfræðingur á Haf-
rannsóknastofnun
Að mestu hæg austlæg átt í dag og
víða bjart fyrir norðan, en rigning
um sunnanvert landið með austan
strekkingi við suðurströndina. Þykknar
upp norðvestan til í kvöld með smávegis
rigningu. Hiti 9 til 16 stig, hlýjast á
Norðausturlandi.
VEÐUR
SJÁ SÍÐU 18
TAÍLAND Mikil sprenging varð í Bangkok um
kvöldmatarleytið í gær, að staðartíma, en þá
var klukkan að nálgast hádegi hér á landi.
Sprengju hafði verið komið fyrir undir bekk
við Erawan-hofið, sem er vinsæll viðkomustað-
ur hjá ferðamönnum.
Um tuttugu manns létu lífið og meira en 80
urðu fyrir misalvarlegum meiðslum. Margir
hinna látnu eru sagðir vera útlendingar.
Prawit Wongsuwan forsætisráðherra sagði
augljóst að þetta voðaverk hefði verið framið
til þess að koma höggi á ferðaþjónustu landsins
og þar með efnahag Taílands.
Í framhaldinu var ákveðið að herða mjög
öryggisgæslu á vinsælum ferðamannastöðum.
Sprengjuárásir eru afar sjaldgæfar í Bang-
kok, þrátt fyrir að oft hafi þar komið til harðvít-
ugra óeirða í tengslum við pólitísk innanlands-
átök undanfarin ár.
Serawan-hofið er hindúahof, tileinkað guð-
inum Brahma. Kínverskir ferðamenn hafa sér-
staklega verið áhugasamir um að heimsækja
þetta hof þegar þeir koma til borgarinnar.
- gb
Um 20 manns létu lífið og hátt í hundrað særðust í sprengingu í hofi hindúa í Taílandi:
Margir útlendingar meðal hinna látnu
EYÐILEGGING Nokkur vélhjól liggja skemmd á götunni
eftir sprenginguna við Erawan-hofið í Bangkok. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA
SAMFÉLAG „Ég er búinn að vera að
vinna í því að fá gögn vegna sím-
hlerana hjá Pálma Haraldssyni
og Embætti sérstaks saksóknara
hefur barist gegn því. Nú hefur
ríkissaksóknari þó lagt fyrir sér-
stakan saksóknara að láta mig fá
gögnin,“ segir Sigurður G. Guð-
jónsson, lögmaður Pálma Har-
aldssonar athafnamanns, en sími
Pálma var hleraður frá og með
11. maí til loka maí 2010 eftir að
slitastjórn Glitnis stefndi Pálma
ásamt sex öðrum stjórnendum
bankans fyrir að hafa brotið gegn
lögum í viðskiptum bankans.
Sigurður krafðist þess að fá
afhent gögn í tengslum við sím-
hlerunina frá sérstökum saksókn-
ara árið 2012
sem neitaði að
afhenda þau.
N ú h e f u r
Embætti rík-
issaksóknara
snúið við þeirri
ákvörðun sér-
staks saksókn-
ara, en embættið
hefur frá árinu
2012 haft eftirlit með símhlustun-
um sérstaks saksóknara.
„Átján mánuðum eftir að hætt
var að hlera síma Pálma fékk
hann upplýsingar um það. Það á
að láta vita eins fljótt og hægt er
svo framarlega sem rannsóknar-
hagsmunir eru ekki í húfi,“ segir
Sigurður og bætir við að engir
hagsmunir hafi verið í húfi allan
þennan tíma.
Sigurður segir að nú bíði hann
eftir því að fá gögnin afhent til
þess að kanna á hvaða forsend-
um héraðsdómari hafi kveðið upp
úrskurð sem heimilaði símhleranir.
„Til þess að hlera síma þarf að vera
um að ræða brot sem varðað getur
átta ára fangelsi. Þegar hleranirn-
ar hófust lá ekki fyrir neitt um það
að Pálmi hefði gerst brotlegur um
eitthvað sem varðar átta ára fang-
elsi,“ segir Sigurður sem bætir við
að símhlerun sé gríðarlegt inngrip
í friðhelgi einkalífs einstaklings og
að engin skilyrði heimildarákvæði-
sins hafi verið til staðar. - ngy
Ríkissaksóknari snéri við ákvörðun sérstaks saksóknara um afhendingu gagna:
Fá gögn vegna símhlerunar afhent
SIGURÐUR G.
GUÐJÓNSSON
BANGLADESS Þrettán menn hafa verið ákærðir í Bangladess fyrir hrotta-
legt morð á Samiul Alam Rajon, þrettán ára gömlum dreng.
Drengurinn var barinn til bana eftir að hafa verið sakaður um að
hafa stolið hjóli þann 8. júlí síðastliðinn. Hann var bundinn við staur á
meðan mennirnir börðu hann. Mikil reiði braust út eftir að myndskeið
sem sýnir menn ganga í skrokk á drengnum var birt á netinu. Í mynd-
bandinu má heyra drenginn grátbiðja mennina um að þyrma lífi sínu.
Við rétt ar mein a rann sókn fund ust 64 áverk ar á lík ama hans. - ngy
Unglingsdrengur var myrtur á hrottalegan hátt:
Þrettán ákærðir fyrir morðið
MÓTMÆLI Myndbandið rataði víða en þar sjást árásarmennirnir hæðast að
drengnum, binda hann við staur og berja hann með stöng. NORDICPHOTOS/GETTY
SLYS Arngrímur Jóhannsson
flugstjóri hefur verið útskrif-
aður af gjörgæsludeild Land-
spítalans. Hann liggur nú á lýta-
lækningadeild spítalans en hann
hlaut alvarleg brunasár á öðrum
handlegg og báðum fótleggjum.
RÚV greinir frá og vísar í upp-
lýsingar af Landspítalanum.
Arngrímur lenti sem kunnugt er
í flugslysi á Tröllaskaga í síðustu
viku þegar lítil flugvél brotlenti
skömmu eftir flugtak frá Akur-
eyri. Félagi Arngríms í fluginu,
Arthur Grant Wagstaff frá Kan-
ada, lést. - ktd
Lenti í flugslysi á Tröllaskaga:
Útskrifaður af
gjörgæslu
BANDARÍKIN  Jarðskjálfti, 4,1 að
styrkleika, vakti íbúa San Franc-
isco í gærmorgun.
Skjálftinn varð rétt fyrir klukk-
an sjö í gærmorgun að staðartíma
og var miðja hans skammt frá
Berkley og Oakland. Upptök hans
voru á um fimm kílómetra dýpi.
Jarðskjálftar eru tíðir á svæðinu
en Kaliforníuríki liggur á skilum
Kyrrahafs- og Norður-Ameríku-
flekans. Árið 1906 varð til að
mynda stór skjálfti sem nánast
eyddi San Francisco. Engar fregn-
ir hafa borist af tjóni eða meiðslum
í kjölfar skjálftans. - jóe
Óvíst um tjón eða meiðsl:
Jarðskjálfti í
San Francisco
H E I L S U R Ú M
Útsalan
í fullum
gangi!
FARIN PLUSH
Queen Size rú
m (153x203 c
m)
FULLT VERÐ 2
78.710 kr.
ÚTSÖLUVERÐ
139.355 kr.
= 50% AFSLÁ
TTUR!
AFSLÁTTUR
50%
18. ágúst 2015 ÞRIÐJUDAGUR| FRÉTTIR | 2
1
7
-0
8
-2
0
1
5

2
2
:3
9
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
5
C
C
-0
1
B
4
1
5
C
C
-0
0
7
8
1
5
C
B
-F
F
3
C
1
5
C
B
-F
E
0
0
2
7
5
X
4
0
0
1
B

F
B
0
4
0
s
C
M
Y
K