Morgunblaðið - 20.04.2015, Blaðsíða 18

18 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. APRÍL 2015
✝ Valdimar Lár-us Guðmunds-
son fæddist 16.
mars 1958 í eld-
húsinu hjá Láru
ömmu sinni á
Skagaströnd.
Hann lést 4. apríl
2015.
Foreldrar hans
voru Erla Valdi-
marsdóttir, f. 8.
júní 1934, d. 29.
sept. 2008, og Guðmundur
Lárusson, f. 5. júní 1929, d.
15. okt. 2002. Systkini Valdi-
mars eru Sigríður Þórunn, f.
1954, Lára Bylgja, f. 1955,
Guðmundur Viðar, f. 1957,
Kristinn Reynir, f. 1960, Sig-
urður Brynjar, f.
1960, Þórdís Elva,
f. 1961, Hjörtur
Sævar, f. 1963,
Soffía Kristbjörg,
f. 1964, og Sigur-
björg Stella, f.
1971.
Fyrri kona
Valdimars var
Ástríður Helga
Erlendsdóttir, f.
1959. Börn þeirra
eru 1) Erla, f. 1977. Hennar
maður er Atli Gilbert Sigurðs-
son, f. 1975. Börn þeirra eru
Ívar Hrafn, f. 2006, og Þórar-
inn Aske, f. 2008. 2) Erlendur
Guðlaugur, f. 1980. Börn hans
eru Dagur, f. 2009, og Esja, f.
2010. Móðir þeirra er Lind
Hilmarsdóttir, f. 1979.
Seinni kona Valdimars var
Ólöf Óskarsdóttir, f. 1964.
Börn þeirra eru 1) Óskar, f.
1991. Unnusta hans er Unnur
Margrét Unnarsdóttir, f. 1990.
2) Silja Þorbjörg, f. 1996.
Kærasti hennar er Viktor Jó-
hann Hafþórsson, f. 1994.
Valdimar fluttist til Skaga-
strandar með foreldrum sínum
og systkinum árið 1961 og ólst
þar upp. Hann var lærður
skipa- og húsasmíðameistari
og fyrstu árin starfaði hann
hjá föður sínum í skipa-
smíðastöð Guðmundar Lárus-
sonar á Skagaströnd. Um
nokkurra ára bil vann hann í
Slippstöð Akureyrar og stund-
aði sjómennsku. Lengst af
vann hann sem sjálfstæður
verktaki við smíðar.
Útför Valdimars fer fram
frá Grafarvogskirkju í dag,
20. apríl 2015, kl. 13.
Valdi bróðir er látinn aðeins
57 ára að aldri. Hann er búinn
að kveðja okkur og eftir standa
hugsanir um góðan dreng sem
átti fjölbreytt lífshlaup sem var
að mörgu leyti markað af þeim
erfiða sjúkdómi sem hann
glímdi við og fylgdi honum
lengst af á lífsleiðinni.
Á sínum yngri árum var hann
efnilegur íþróttamaður en gerði
lítið af því að nýta þá hæfileika.
En þegar við hugsum til baka
minnumst við Valda, eins og
hann var oftast kallaður sem
smátöffara. Hann átti flotta am-
eríska bíla sem við yngri bræð-
urnir fengum oft að keyra þeg-
ar vantaði bílstjóra þegar farið
var á dansleiki eða á rúntinn
sem oft enduðu á Sauðárkróki
eða Akureyri. Enda var hann
hrókur alls fagnaðar og hafði
gaman að því að skemmta sér.
Valdi lærði skipasmíði í
skipasmíðastöðinni hjá föður
okkar á sínum yngri árum og
var með meistararéttindi í
þeirri iðn og síðar fékk hann
sömu réttindi í húsasmíði. Þeg-
ar Valdi var að læra skipasmíð-
ina vann hann mikið í innrétt-
ingum á stýrishúsum og
lúkörum, það gerði Valda að
mjög vandvirkum smið sem
nýttist honum vel síðar á lífs-
leiðinni. Eftir að hann lauk
námi flutti hann til Akureyrar
þar sem hann vann í Slippstöð-
inni ásamt því að vera með
hausaverkun um tíma. Eftir
dvöl sína á Akureyri flutti Valdi
til Reykjavíkur þar sem hann
fór á sjó fyrst á Örn KE, loðnu-
bát úr Keflavík og síðar á Frera
RE og Sjóla HF þar sem hann
var í nærri 4 ár ásamt Guð-
mundi bróður, Jóa mági okkar
og Bödda frá Löngumýri en
þeir voru miklir félagar og réðu
sig síðar saman á Gugguna frá
Ísafirði.
Valdi reyndi fyrir sér í trillu-
útgerð um tíma og gerði trillu
út frá Þórshöfn hluta ársins.
Það var gaman að fylgjast með
hvað hann lifði sig inn í líf
trillusjómannsins.
Valdi varð fyrir því að slasast
illa þegar ekið var á hann á
gangbraut. Eftir það þurfti
hann að hætta til sjós og fara
að vinna í landi. Þá gerðist
hann sjálfstæður verktaki í
smíðum og stundaði hann þá
vinnu lengst af. Valdimar kom
víða við í smíðabransanum m.a.
að smíði einangrunarstöðvar
fyrir kjúklingabændur í Skorra-
dal í Borgarfirði og uppbygg-
ingu tónlistarskóla í Mos-
fellsbæ. Valdi vann þó lengst af
sem undirverktaki hjá Eykt
byggingarfélagi, þar sem hann
kom m.a. að smíði Grafarvogs-
kirkju, skrifstofum Alþingis í
Austurstræti, brú yfir Kol-
grafafjörð og fleiri stórum verk-
efnum.
Valdimar var sérstaklega
vandvirkur og úrræðagóður
smiður. Hann var oftar en ekki
fenginn af eigendum Eyktar til
að laga það sem betur mátti
fara áður en verk voru tekin út
og þeim skilað af sér. Valdimar
var hörkuduglegur og góður
stjórnandi á vinnustað enda var
hann oft fenginn til að stjórna
verkum þar sem hann átti gott
með að segja til og leiðbeina
öðrum til verka.
Vegna heilsubrests þurfti
Valdi að draga sig í hlé frá
vinnu smátt og smátt þar til
hann hætti störfum fyrir nokkr-
um árum.
Elsku Erla, Elli, Óskar, Silja
og fjölskyldur, vottum ykkur
okkar innilega samúð og megi
góður guð fylgja ykkur.
Sigríður, Lára,
Guðmundur, Sigurður,
Kristinn, Þórdís, Hjörtur,
Soffía og Sigurbjörg.
Hann kemur keyrandi á móti
mér á Skania-vörubílnum, bílr-
úðan skrúfuð niður til hálfs.
Skælbrosandi í bláköflóttu
vinnuskyrtunni sinni með ca-
melinn í annarri. Svona er ein
af mínum síðustu minningum
um Valdimar Lárus Guðmunds-
son sem nú er fallinn frá. Þessi
góða minning er vitnisburður
um tímabil í lífi Valdimars þeg-
ar hann reyndi sem best hann
gat að rjúfa vinskap sinn við
Bakkus, þann harða húsbónda
sem snemma hafði tekið við
stjórnartaumunum. Þetta tíma-
bil var öllum gleði og dró fram
allt það besta í fari Valdimars
og samskiptum hans við sína
nánustu. En þrátt fyrir bænir
og ýmsar tilraunir tókst honum
ekki að rjúfa vinskapinn sem
hélst allt þar til yfir lauk.
Eftir situr minning um hóg-
væran, ljúfan og dagfarsprúðan
mann sem vildi allt fyrir alla
gera. Hann var einstaklega
handlaginn og í allri vinnu var
hann bæði útsjónarsamur og
vandvirkur. Valdimar var afar
stoltur af börnunum sínum og
barnabörnum og það skipti
hann miklu máli að vera í góðu
sambandi við þau og fólkið sitt.
Við þessi leiðarlok er mér
efst í huga þakklæti fyrir að
hafa fengið að kynnast þessum
ljúfa og góða manni og fyrir þá
miklu lífsreynslu sem fylgdi
samskiptum okkar. Hvíl í friði,
kæri Valdi.
Ástríður Helga
Erlendsdóttir.
Valdimar Lárus
Guðmundsson
✝ Stefán Skafta-son fæddist á
Siglufirði 18. febr-
úar 1928. Hann
lést á heimili sínu í
Garðabæ 9. apríl
2015.
Foreldrar hans
voru Skafti Stef-
ánsson, f. 6.3.
1894, d. 27.7. 1979,
útgerðarmaður,
skipstjóri og
síldarsaltandi á Siglufirði, og
Helga Sigurlína Jónsdóttir hús-
freyja, f. 16.10. 1895, d. 11.6.
1988. Systkini Stefáns eru Jón,
fv. sýslumaður, f. 1926, Gunn-
laugur Tryggvi, fv. skrif-
stofumaður, f. 1930, og Jó-
hanna, bókasafnsfræðingur, f.
1933.
Fyrri kona Stefáns var Ingi-
björg Alda Bjarnadóttir, f. 2.5.
1929, d. 1.8. 2009, þau skildu.
Dóttir þeirra er Hauður Helga,
f. 10.6. 1958, rekstrarfræð-
ingur í Reykjavík, sambýlis-
maður Hafberg Þórisson garð-
yrkjufræðingur. Börn Hauðar
Helgu; Edda María Vignis-
dóttir, f. 1975, byggingar- og
tölvunarfræðingur, og Helga
Sigrún Hermannsdóttir, f.
1997.
Hinn 2.9. 1961 kvæntist Stef-
án eftirlifandi eiginkonu sinni,
Maj Vivi-Anne Skaftason, f. Iv-
landi, Svíþjóð og Danmörku.
Stefán starfaði sem læknir í
Þýskalandi, Svíþjóð og Dan-
mörku á árunum 1956 til 1969,
er hann tók við nýstofnaðri
háls-, nef- og eyrnadeild á
Borgarspítalanum sem yfir-
læknir og starfaði þar til loka
starfsferils síns árið 1996. Sam-
hliða starfrækti Stefán ásamt
konu sinni, Maj, lækningastofu
og heyrnarrannsóknarstöð í
Kópavogi. Þá tók hann þátt í
stofnun Heyrnar- og talmeina-
stöðvar Íslands. Stefán stund-
aði kennslu í háls-, nef- og
eyrnalækningum í Kalmar í
Svíþjóð á árunum 1963-1967 og
við Háskóla Íslands 1976-1997.
Árið 1993 var hann skipaður
prófessor við læknadeild. Dokt-
orsritgerð hans fjallaði um
1.001 eyrnaaðgerð (skurð-
aðgerðir í smásjá) sem hann
framkvæmdi á árunum 1970 til
1980 og varði ritgerðina við
Háskóla Íslands 1987.
Hann gegndi fjölmörgum fé-
lags- og trúnaðarstörfum fyrir
lækna og Lions á Íslandi, var
m.a. formaður í norrænum
samtökum háls-, nef- og eyrna-
lækna og fékk æðstu viður-
kenningu Lionshreyfingar-
innar. Eftir Stefán liggur fjöldi
greina í erlendum og inn-
lendum læknaritum, ásamt
blaðagreinum, um málefni
heyrnarskertra.
Útför Stefáns fer fram frá
Digraneskirkju í dag, 20. apríl
2015, kl. 13.
arsson, f. 2.3. 1933,
skurðhjúkrunar-
fræðingi. For-
eldrar: Ivar Nils-
son, kaupmaður og
framkvæmdastjóri
í Bäckebo í Sví-
þjóð, f. 28.3. 1901,
d. 14.2. 1977, og
kona hans Marga-
reta (Greta) Nils-
son, f. Anderson,
mjólkurfræðingur,
f. 24.5. 1905, d. 14.2. 2001.
Börn Stefáns og Maj eru 1)
Anna Marie Ingeborg, f. 19.7.
1962, geislafræðingur og leið-
sögumaður í Kópavogi. Maki:
Guðni Ragnar Björnsson, f.
29.6. 1959, menntunarfræð-
ingur. Börn þeirra eru Katrín,
f. 1998, Sara, f. 2001, og Stef-
án, f. 2004. Fyrir átti Guðni
Margréti Björgu, f. 1983, arki-
tekt Árósum. 2) Ívar Jóhann
Skafti, f. 19.11. 1966, arkitekt í
Stokkhólmi. Maki: Hanna-
Maria Kauppi, f. 7.1. 1966, raf-
magnsverkfræðingur. Börn
þeirra eru Daniel Alexander, f.
1999, og Silja Maria, f. 2001.
Stefán ólst upp á Siglufirði
og varð stúdent frá Mennta-
skólanum á Akureyri árið
1948. Hann útskrifaðist frá
læknadeild HÍ 1956 og stund-
aði framhaldsnám í háls-, nef-
og eyrnalækningum í Þýska-
Elskulegur pabbi minn,
tengdapabbi og afi er horfinn af
sjónarsviðinu. Það er sárt til
þess að hugsa að geta ekki
lengur hringt í hann, spurt
frétta eða leitað góðra ráða.
Samtímis er svo margs að
minnast af langri ævi hans.
Pabbi var læknir af lífi og sál
og hélt ungur út í lönd til að
sérhæfa sig í háls-, nef- og
eyrnalækningum. Hann vildi að
mölbúinn beindi sjónum sínum
út á við og tileinkaði sér lækn-
isfræðikunnáttu annarra þjóða
eins og Þjóðverja, Dana og
Svía. Ákvörðunin að snúa aftur
heim til Íslands að sérhæfingu
lokinni og taka við háls-, nef-
og eyrnadeildinni á Borgarspít-
alanum var hlutur í því ferli.
Pabbi ferðaðist víða um lönd
bæði í námi og í starfi. Hann
var vel að sér í tungumálum,
talaði sænsku, dönsku, þýsku
auk ensku. Hann var ætíð mik-
ill Norðurlanda- og Evrópu-
sinni og vel að sér í sagnfræði.
Kunni kóngaættir Svíþjóðar og
Danmerkur jafn vel og nöfn
síldarbátanna á æskuslóðunum
á Siglufirði. Á ferðalögum sín-
um gafst honum tilefni að
kynnast matar- og kökumenn-
ingu mismunandi landa, sem
hann nýtti sér óspart. Hann
glímdi við ófáar Sacher-,
hnetu-, Esterhazsy-, Napóle-
ons- og prinsessutertur á meg-
inlandi Evrópu, svo nokkrar
tegundir séu nefndar. Á ferða-
lögunum birgði hann sig einnig
upp af bæklingum hjá mismun-
andi ferðaskrifstofum, svo hann
ætti nægt lesefni yfir veturinn.
Pabbi var mikill söng- og óp-
eruunnandi, en jazz og rokk átti
ekki upp á pallborðið hjá hon-
um. Á námsárunum var hann
með í MA-kvartettinum á Ak-
ureyri. Ég man þegar við feðg-
ar fórum til Vestur- og Austur-
Berlínar á tímum kalda stríðs-
ins og fórum í óperurnar
beggja vegna múrsins. Í
Deutsche Oper í Austur-Berlín
varð pabba á að rífa niður
býsnin öll af kampavínsglösum
fyrir framan liðsforingja í al-
þýðuhernum. Varð þá undirrit-
uðum nóg um!
Pabbi var rausnarlegur og
gjafmildur. Ég get ekki minnst
þess að hafa nokkurn tímann
þurft að tuða í honum útaf pen-
ingum sem unglingur. Síðar
meir þegar ég var orðinn full-
orðinn gat það verið skömminni
erfiðara að fá að borga fyrir
hann og mömmu og beita varð
klækjum til að ná því fram.
Pabbi var ævifélagi í Lions-
klúbbnum Nirði. Sem strákpolli
tók ég margsinnis þátt í að
selja jólapappír í anddyri Borg-
arspítalans með honum. Salan
gekk yfirleitt vonum framar
enda sölumaðurinn glaðbeittur
og traustvekjandi. Ágóðinn
rann til tækjakaupa fyrir Borg-
arspítalann/HNE og var góð
búbót fyrir spítalann. Pabbi var
einnig meðlimur í öllu óvenju-
legri klúbbum eins og Dein-
hard-klúbbnum sáluga. Megin-
markmið þess félagsskapar var
að dreypa á eðalvínum frá Mo-
sel- og Rínarhéruðum í góðra
vina hópi. Þá hélt hann alla tíð
tryggð við Skötuklúbbinn sem
hittist á Þorláksmessu ár
hvert.
Pabbi var barngóður og vin-
sæll afi. Barnabörnunum þótti
m.a. spennandi að sjá hvernig
hann breyttist í Júrí Gargarín
þegar hann fór að sofa. Hellti
fyrst vatni í kæfisvefnsvélina,
fór í næturgallann, silkihettu
sem og vettlinga og setti að
lokum upp grímuna.
Pabbi/afi hefur nú haldið
áfram för og við skiljum við
hann í sárum söknuði.
Jóhann, Hanna-Maria,
Daníel og Silja.
Í dag kveð ég með söknuði
góðan tengdapabba og vin.
Stefán var mikill lífskúnst-
ner sem hafði einlægan áhuga
á fólki, sögu, menningu og list-
um, auk þess sem læknisfræði
átti hug hans allan. Alla tíð
fylgdist hann með því nýjasta í
greiningu sjúkdóma, sótti ráð-
stefnur og las læknarit, ekki
aðeins í háls-, nef- og eyrna-
lækningum heldur náði innsýn
hans og þekking yfir flest varð-
andi líkama og sál. Stefán hafði
sterka nærveru, var sagnagl-
aður, mann- og ættglöggur með
afbrigðum – náði vel til fólks.
Æskuheimilið varð einn æv-
intýraheimur þegar fram liðu
stundir enda mikið líf og fjör í
síldinni á Siglufirði og margar
sögur urðu til og Stefáni tamt
frá fyrstu tíð að segja frá. Sem
barn og unglingur drakk hann í
sig litríkt mannlífið sem fylgdi
síldinni, verkafólkið, útlending-
arnir, skipin og bæjarbragur-
inn var ein heljarinnar hringiða
sem mótaði líf ungs spjátrungs.
Glettni og glaðværð á uppvaxt-
arárunum fylgdi alla tíð sem
rauður þráður og sögurnar
héldu ferskleika ævintýranna
ljóslifandi.
Nálægð við hafið hafði mót-
andi áhrif í æsku og siglingar
föður Stefáns við ysta haf á
milli Siglufjarðar og Skaga-
fjarðar voru fyrstu utanlands-
ferðirnar. Siglingar á þessum
árum voru hættulegar en ávallt
skiluðu bátar Skafta á Nöf
þeim að landi og stundum með
ævintýralegum hætti. Siglinga-
leiðin var eini vegurinn til og
frá Siglufirði og til náms sigldi
Stefán inn Eyjafjörðinn í
Menntaskólann á Akureyri.
Sjómennska átti þó ekki við
unga manninn, sjóveikin kom í
veg fyrir slík áform.
Stefán vann á síldarplaninu,
lék sér í bryggjufótbolta, var á
skíðum og öðru sem ungir
drengir tóku sér fyrir hendur á
Siglufirði, lærði aflatölur utan-
að, nöfnum bátanna og fólksins
gleymdi hann aldrei, og tók
þátt í lífi stórfjölskyldunnar á
Nöf. Heimilið, eða Nöfin, stóð
við bryggjuendann og breyttist
í verstöð í hvert sinn sem síldin
kom að landi. Meðfram síld-
aratinu á Sigló lærði Stefán um
gang heimsstríðsins og var æ
síðan að velta fyrir sér ýmsum
hliðum þess hildarleiks sem
gjörbreytti heiminum á
skömmum tíma. Pólitíkin var
aldrei langt undan og unga
fólkið kallaði á breytingar sem
gætu leitt til víðsýnni og frið-
samlegri heims. Stefán tók af-
stöðu til málanna og var alla tíð
Norðurlanda- og Evrópusinni.
Stefán menntaði sig og tók
læknisfræðina utanskóla að
hluta til og náði góðum tökum
á efninu. Ungur sigldi hann til
náms í Þýskalandi, kynntist
þar nýrri menningu og tungu-
máli auk þess að nema hjá fær-
ustu læknum Þjóðverja í eyrna-
lækningum. Þessi kynni hans
af þýskri menningu fylgdu hon-
um allar götur og við samferða-
fólk sitt á þeim árum myndaði
hann sterk vinabönd sem héld-
ust alla ævi. Óbilandi áhugi
Stefáns á fræðunum og með-
fæddur hæfileiki til að læra
tungumál, hugtök og ný vinnu-
brögð í lækningum skiluðu sér
í skjótum frama og velgengni í
faginu, fyrst í Svíþjóð og Dan-
mörku og árið 1969 tók hann
við nýrri háls-, nef- og eyrna-
deild á Borgarspítalanum sem
yfirlæknir. Því starfi gegndi
Stefán á meðan starfskraftar
leyfðu.
Vertu sæll, félagi og vinur.
Guðni Ragnar Björnsson.
Elsku Stefán afi er dáinn.
Hann sem alltaf var skemmti-
legur, hress og kátur, mikill
húmoristi og uppfinningasamur
grallari. Það var alltaf svo
gaman að spjalla við hann,
hann fræddi okkur og sagði
sögur og kom manni oft til þess
að hlæja.
Það var gaman að hlusta á
afa segja sögur frá Siglufirði
þar sem hann ólst upp. Ein
sagan var um hann og Jón
bróður þegar þeir hringdu
stóru kirkjuklukkunni á að-
fangadagskvöldi, að hans mati
hafði klukknahljómurinn aldrei
varað svo hátt og lengi.
Afi hafði gaman af að segja
sögur af prakkarastrikunum og
oft sömu söguna aftur og aftur,
með smá breytingum þó, eins
og þegar þeir horfðu í gegnum
skráargat í bíóhúsinu til að sjá
bíómyndir, sem síðan voru
bannaðar bíómyndir. Ein uppá-
haldssagan var um Grýlu sem
stal saltkjötinu frá fólkinu á
Nöf, æskuheimili afa. Félagar
þeirra skutu þá rakettu í rass-
inn á Grýlu svo hún kæmist
ekki upp með þetta. Þá var sko
mikið hlegið.
Ég á góðar minningar af því
þegar hann skutlaði mér í tón-
fræðitíma og við töldum á leið-
inni götuljósin í Kópavogi og
hraðahindranir sem urðu á vegi
okkar, það var enginn smá-
fjöldi. Að ég tali nú ekki um
sjálfstýrða bílinn þeirra ömmu
og afa, bíllinn hafði ekið svo oft
þessa leið að afi þurfti ekki að
stýra lengur, bíllinn rataði al-
veg sjálfur, eða það sagði afi.
Og ég man eftir svo mörgu;
hversu hátt afi hnerraði, maður
fékk nánast hjartaáfall í hvert
sinn, þegar afi raddaði alltaf af-
mælissönginn og þegar hann
var að raka sig og söng óperur
fullum hálsi á sama tíma, eða
þegar við fórum í úlfaleikinn
þar sem hann elti okkur með
úlfagrímu og við krakkarnir
hlupum í felur, brugðum okkur
í dulargervi og hann þóttist
ekki þekkja okkur. Við krakk-
arnir byggðum hótel úr sófap-
úðum og kom hann reglulega
til okkar og spurði hvernig hót-
elreksturinn gengi.
Hann fylgdist vel með tón-
listarnáminu mínu, spurði mig
oft um hvort mér fyndist
skemmtilegra að spila á píanó
eða horn (get ekki ennþá svar-
að því). Og hann fræddi mig oft
um hin og þessi tónskáld, sem
hann vissi mikið um. Hann var
líka duglegur að mæta á tón-
leikana í SK, lét sig aldrei
vanta á stóru tónleikana þótt
hann væri ekki alltaf í góðu
ásigkomulagi.
Nú er hann afi farinn en
minning um frábæran afa lifir
með okkur áfram.
Katrín, Sara og Stefán.
Stefán Skaftason
 Fleiri minningargreinar
um Stefán Skaftason bíða
birtingar og munu birtast í
blaðinu næstu daga.