Morgunblaðið - 14.05.2015, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. MAÍ 2015
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
„Á virkum dögum milli klukkan átta og fjögur, þegar
við erum í verkfalli, er um 35% mönnun geislafræð-
inga á LSH. Á öðrum tímum sólarhrings og um helg-
ar er full mönnun. Heildarvinnuálagið í verkfallinu á
hvern geislafræðing er 67% að meðaltali,“ segir
Katrín Sigurðardóttir, formaður félags geislafræð-
inga, en félagið hefur verið í verkfalli frá 7. apríl.
Við vaktaskipti klukkan fjögur hinn 11. maí höfðu
146 undanþágubeiðnir fyrir geislafræðinga verið
samþykktar á LSH. Af þessum undanþágum hafði
einhverjum áður verið hafnað vegna útfærslu
undanþágubeiðna en þær síðar samþykktar þegar
þær höfðu verið útfærðar á annan hátt.
Þá hafði 62 beiðnum um undanþágu vegna tölvu-
sneiðmynda og segulómunar verið beint í annan far-
veg, meðal annars með því að rannsóknir yrðu unnar
á kvöldin og um helgar þegar full mönnun er á rönt-
gendeildum. Voru þessar rannsóknir því unnar sam-
kvæmt því verklagi.
Í heild hafði fimm undanþágubeiðnum verið hafn-
að. Þar af var fjórum hafnað á grundvelli þess að
þegar sótt var um undanþágu voru á sama tíma
starfandi á undanþágulistum geislafræðingar með
sérfræðiþekkingu til að vinna viðkomandi rannsókn-
ir.
Fólk mætir eftir klukkan fjögur
„Umræðan hefur verið þannig að það er eins og
geislafræðingar hafi farið og lokað á eftir sér þegar
við fórum í verkfall en það er ekki raunin. Við erum í
vinnunni og vinnum vel og mikið. Við höfum ítrekað
bent LSH á það að það megi nýta tímann betur þeg-
ar er full mönnun. Fólk kemur í rannsókn hvort sem
klukkan er orðin fjögur eða ekki. Það hentar mörg-
um jafnvel betur,“ segir Katrín.
Pistill Páls
Ekki náðist í Pál Matthíasson í gær en hann var
harðorður í garð geislafræðinga í pistli sínum sem
hann skrifaði á föstudag. Þar kemur fram að róð-
urinn sé farinn að þyngjast allverulega á sjúkrahús-
inu og verkfall af þessu tagi hafi veruleg áhrif á
starfsemina.
„Ljóst þykir að áhrifin eru umtalsvert meiri og al-
varlegri en af nýyfirstöðnu læknaverkfalli. Yfir-
standandi verkfall, sérstaklega geislafræðinga sem
eru í ótímabundnu verkfalli, hefur valdið verulegum
áhrifum á meðferð sjúklinga.“
KG
VERKFÖLL Í MAÍ
Bandalag háskólamanna (BHM)
Íslenska
ríkið
Samtök
atvinnu-
lifsins
Sameiginlegar aðgerðir 17 félaga.
Viðsemjandi
Viðsemjandi
Íslenska
ríkið
Afleiðingar
Kjötskortur, skert þjónusta á Landspítala, skert
þjónusta Sýslumanns á höfuðborgarsvæðinu.
Verkfall
Hófst 7., 9. og 20. apríl.
Fjöldi
Tæplega3.000 eru í verkfalli
Afleiðingar
Mun hafa áhrif á allar heilbrigðisstofnanir sem
eru í rekstri ríkisins auk annarra vinnustaða
hjúkrunarfræðinga hjá hinu opinbera.
Verkfall
Allsherjarverkfall hefst 27. maí náist ekki að semja.
Fjöldi
Í verkfall fara2.146 hjúkrunarfræðingar, þar af 1.400 á LSH.
Hluti þeirra verður áfram í vinnu til að tryggja öryggi
sjúklinga samkvæmt undanþágulistum sem liggja fyrir.
Starfsgreinasambandið
Nær til launafólks á almennum vinnumarkaði
utan höfuðborgarsvæðisins. Sameiginlegar
aðgerðir 16 aðildarfélaga.
Afleiðingar
Starfsemi fisk- og kjötvinnslu á landsbyggðinni
skerðist verulega, sama með ræstingar á hótelum
og framleiðslu matar, Strætó fellir niður fjölmargar
ferðir á landsbyggðinni.
Verkfall
30. apríl, 6. maí og 7 maí.
Næsta verkfall
19. og 20. maí.
Fjöldi
Meira en10.000 taka þátt í verkfallsaðgerðum
Samtök
atvinnu-
lifsins
Viðsemjandi
Viðsemjandi
Verslunarmannafélag Reykjavíkur
Landssamband verslunarmanna
Efling
Verkalýðsfélagið Hlíf
Verkalýðs- og sjómannafélag
Keflavíkur og nágrennis
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
Ef ekki næst að semja hefjast tímabundnar
aðgerðir 28. maí en allsherjarverkfall 6. júní.
Afleiðingar
Hópbifreiðafyrirtæki, hótel, baðstaðir,
flugvallastarfsmenn, skerðing á ferðum Strætó.
Tímabundnar aðgerðir
28. og 29. maí: Hópbifreiðafyrirtæki
frá kl. 00:00 28. maí til kl. 24:00 29. maí
30. og 31. maí: Hótel, gististaðir og baðstaðir
frá kl. 00:00 30. maí til kl. 24:00 31. maí
31. maí og 1. júní: Flugafgreiðsla
frá kl. 00:00 31. maí til kl. 24:00 1. júní
2. og 3. júní: Skipafélög og matvöruverslanir
frá kl. 00:00 2. júní til kl. 24:00 3. júní
4. og 5. júní: Olíufélög
frá kl. 00:00 4. júní til kl. 24:00 5. júní
Fjöldi
Upp undir60.000 taka þátt í verkfallsaðgerðum
F
L
Ó
A
B
A
N
D
A
L
A
G
IÐ
Hafa hafnað fimm
undanþágubeiðnum
 Með fulla mönnun eftir klukkan fjögur og um helgar
Morgunblaðið/Rósa Braga
Geislafræðingur Við vaktaskipti 11. maí höfðu
146 undanþágubeiðnir verið samþykktar á LSH.
Sunna Sæmundsdóttir
Björn Jóhann Björnsson
„Trúir fólk því í alvöru að verð-
bólga verði 2,5% til lengdar
þegar laun eru að hækka um
tugi prósenta?“ spurði Þórarinn
G. Pétursson, aðalhagfræðingur
Seðlabankans, við kynningu á
vaxtaákvörðun peningastefnu-
nefndar í gær.
Þar varð bæði honum og Má
Guðmundssyni seðlabankastjóra
tíðrætt um áhrif mikilla launa-
hækkana á verðbólgu á næstu
þremur árum. Ef gengið yrði að
kröfum um 30% launahækkun á
tímabilinu sagði Þórarinn að
hinir láglaunuðu myndu koma
verst út úr þessu, þeir yrðu
fyrstir til að missa vinnuna.
Hætta væri á því að launahækk-
anir, sem væru langt umfram
framleiðnivöxt, myndu valda því
að fyrirtæki leituðu leiða til að
draga úr launakostnaði, t.d. með
því að hægja á ráðningum eða
grípa til uppsagna. „Ég skil
ekki hvaða hagsmuni er verið að
verja í þessari baráttu.“
Þórarinn sagði 30% launa-
hækkun á næstu þremur árum
geta valdið því að verðbólga
yrði u.þ.b. einu prósentustigi
meiri í ár en í grunnspá bank-
ans, því sem næst þremur pró-
sentustigum meiri á næsta ári
og hátt í fjórum stigum meiri
árið 2017.
Of seint í rassinn gripið
Gylfi Arnbjörnsson, forseti
ASÍ, vísar gagnrýni Seðlabank-
ans á launakröfur vinnumark-
aðarins á bug. Hún sé ekki ný
af nálinni.
„Það er dálítið skrítið að
heyra þetta núna. Þetta hefur
verið í gangi síðan í mars í
fyrra. Ekki heyrðist mikið í
Seðlabankanum á meðan ríki og
sveitarfélög sömdu við hluta
sinna starfsmanna um svona
hækkanir. Það er of seint í rass-
inn gripið hjá bankanum að fara
að vekja þetta mál upp núna,“
segir hann.
Gylfi segir Seðlabankann ekki
hafa verið samkvæman sjálfum
sér í mati á því hvernig laun
hafa hækkað á undanförnum
mánuðum. „Bankinn hefur alltaf
sagt að ef allir sitji hjá þá sé
það allt í lagi. Það er veruleiki
sem hann getur talið sér trú um
að sé til einhvers staðar, ég
þekki ekki þann veruleika.
Þetta er þá einhver staða sem
stjórnvöld hafa komið okkur í.
Almennt launafólk er ekki tilbú-
ið til að axla þennan kaleik eitt.
Hafi Seðlabankinn haft af þessu
áhyggjur þá finnst mér það
heldur seint fram komið,“ segir
Gylfi.
Hann segist ekki vita hvaða
forsendur bankinn gefi sér í út-
reikningum á verðbólguáhrifum
af 30% launahækkunum á
þremur árum. Bendir hann á að
laun hafi hækkað um 7,5% á síð-
asta ári og á þeim tíma hafi
Seðlabankinn ekki gert annað
en að lækka vexti. „Ef bankinn
ætlar að verða trúverðugur þá
væri mjög gott ef hann væri
samkvæmur sjálfum sér. Það
hefur hann ekki verið á und-
anförnum árum. Ég sé ekki
neina breytingu á því,“ segir
Gylfi
Föst skot frá
Seðlabanka
 Seðlabankinn varar við áhrifum mikilla hækkana
 Verðbólga aukist og hætta á að fólk missi vinnuna
Már
Guðmundsson
Gylfi
Arnbjörnsson
Már Guðmundsson sagði að
engum ætti að dyljast skila-
boð bankans til vinnumark-
aðarins.
„Við erum að senda sterk
skilaboð um að við munum
bregðast við,“ sagði Már.
„Það er ekki öll nótt úti enn
varðandi þetta. Það er ekki
búið að semja,“ sagði hann.
Már sagði að Íslendingar
væru ekki staddir á níunda
áratugnum og gengið yrði
ekki bara fellt ef í óefni
stefndi þar sem hagkerfið
og fjármálakerfið hefði
breyst á árunum eftir hrun.
Sagði hann að sumir myndu
vissulega njóta töluverðra
raunlaunahækkana, ef
gengið yrði að núverandi
kröfum vinnumarkaðarins,
en hins vegar myndu aðrir
missa vinnuna.
Sterk skila-
boð send
SEÐLABANKASTJÓRI