Morgunblaðið - 11.06.2015, Side 15

FRÉTTIR 15Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. JÚNÍ 2015
Hermenn kúrdíska Peshmerga-hersins taka af
sér sjálfsmynd á þriðjudag í Arbil, höfuðborg
Írakska Kúrdistan í Norður-Írak. Írakska hern-
um er bannað með lögum að fara inn á land
Kúrda og eru þeir því sjálfir ábyrgir fyrir öryggi
svæðisins. Meirihluti hermanna er karlmenn en í
hernum eru þó um 600 konur. Írakska Kúrdistan
þekur tæplega 80 þúsund ferkílómetra og telur
um tíu milljónir íbúa. Kúrdar telja það jafnan
vera einn fjögurra hluta af Stóra-Kúrdistan, en
til þess teljast þá einnig Suðaustur-Tyrkland,
Norður-Sýrland og Vestur-Íran.
AFP
Stund milli stríða í grimmri baráttu gegn Ríki íslams
Í kringum 600 konur eru í kúrdíska Peshmerga-hernum
Belgísk yfirvöld hafa ákveðið að
gefa út mynt í tilefni af 200 ára af-
mæli Waterloo-orrustunnar. Verð-
ur myntin 2,5 evrur að verðmæti en
aðeins verður hægt að nota hana í
Belgíu. Frönsk stjórnvöld hafa mót-
mælt útgáfu peningsins og segja að
hlökkun Belga yfir ósigri Frakka
grafi undan samstöðu landanna
innan ESB. Sjötíu þúsund peningar
hafa þegar verið slegnir og sýna
þeir minnismerki með ljóni á hæð-
inni þar sem Frakkar biðu ósigur,
ásamt línum sem eiga að merkja
stöðu hersveitanna fyrir orrustuna.
Slá nýja mynt til að
minnast Waterloo
Nýslegin Myntin verður 2,5 evra virði.
BELGÍA
Mál innflytjenda
eru í brennidepli
þegar aðeins er
vika í að þing-
kosningar fari
fram í Dan-
mörku. Lars
Løkke Rasmus-
sen, leiðtogi
Vinstriflokksins
og fyrrverandi
forsætisráð-
herra, kynnti í vikunni þær endur-
bætur sem flokkurinn vill gera á
málaflokknum, komist hann í ríkis-
stjórn. Í könnunum eru Vinstri-
flokkurinn og stjórnarandstaðan
með nauman meirihluta, 50,8%
gegn 49,2% ríkisstjórnar og
stuðningsflokka hennar.
Innflytjendur í kast-
ljósi fyrir kosningar
Lars Løkke
Rasmussen
DANMÖRK
Barack Obama
Bandaríkja-
forseti er sagður
undirbúa ákvörð-
un um að senda
fleiri hermenn til
Íraks. Íhugar
hann að senda
allt að 500 her-
menn til viðbótar
auk þess að
byggja nýja
þjálfunarmiðstöð, að því er heim-
ildir breska ríkisútvarpsins herma.
Munu þeir þjálfa hermenn Íraka til
að búa þá betur undir átökin við
samtökin Ríki íslams. Samtökin
hafa undanfarið náð sér á nokkurt
strik þrátt fyrir loftárásir Banda-
ríkjanna og bandamanna þeirra.
Sendir Obama meira
herlið til Íraks?
Barack Obama
Bandaríkjaforseti
BANDARÍKIN
Skúli Halldórsson
sh@mbl.is
Samtökin Ríki íslams hafa komist yfir nægilegt
magn af geislavirku efni til að búa til svokall-
aða „skítuga sprengju“, samkvæmt upplýsing-
um frá áströlsku leyniþjónustunni. „Skítug
sprengja“ er heiti yfir sprengju sem inniheldur
geislavirk efni og hefðbundin sprengiefni. Til-
gangur slíkrar sprengju er að menga svæðið
umhverfis sprenginguna með geislavirku efni
en sprengjan sjálf býr ekki yfir sama krafti og
kjarnorkusprengja.
Samtökin lýstu metnaði sínum til að fram-
leiða gjöreyðingarvopn í nýjustu útgáfu
áróðurstímarits síns, Dabiq. Þá hafa yfirvöld í
Indlandi varað við möguleikanum á því að sam-
tökin gætu útvegað kjarnorkuvopn frá
Pakistan. Utanríkisráðherra Ástralíu, Julie
Bishop, segir að NATO hafi látið í ljós veru-
legar áhyggjur af því efni sem samtökin gætu
hafa náð frá rannsóknarstöðvum og sjúkrahús-
um, sem jafnan er eingöngu aðgengilegt ríkis-
stjórnum, að því er segir í umfjöllun breska
dagblaðsins The Independent um málið.
Funduðu sérstaklega um áhættuna
Ógnin þykir svo veruleg að Ástralíuhópur-
inn, óformlegt samstarf 40 ríkja sem leitast við
að koma í veg fyrir útbreiðslu efnavopna,
fundaði sérstaklega um málið í síðustu viku.
„Þetta veldur þeim miklum áhyggjum,“ seg-
ir Bishop í viðtali í ástralska dagblaðinu The
Australian. „Á meðan þeir geystust yfir land-
svæði í Sýrlandi og Írak hrifsuðu þeir ekki ein-
ungis peninginn úr bönkunum.“ Bishop ávarp-
aði fund Ástralíuhópsins og talaði þá um
áhyggjur af því að samtökin væru nú að búa til
vopn sem innihéldu eitruð gös, t.d. klórgas.
Óttast að samtökin verði virkari en áður
Vaxandi áhyggjur af mögulegri þróun sam-
takanna á gjöreyðingarvopnum koma á sama
tíma og sérfræðingar óttast að samtökin verði
virkari en nokkru sinni fyrr, en í aðsigi er hinn
heilagi mánuður múslima, Ramadan, þar sem
þeir fasta frá sólarupprás til sólseturs í heilan
mánuð.
Benda þeir á að samtökin virðist velja veiga-
mestu aðgerðum sínum tíma í kringum mánuð-
inn og nefna sem dæmi stofnun kalífadæmisins
við lok Ramadan á síðasta ári.
„Skítug sprengja“ í Ríki íslams?
 Samtökin hafa lagt hald á nægilegt magn af geislavirku efni fyrir svokallaða „skítuga sprengju“
 Lýstu metnaði sínum til að framleiða gjöreyðingarvopn í nýjustu útgáfu áróðurstímaritsins Dabiq
„Á meðan þeir geystust
yfir landsvæði í Sýrlandi
og Írak hrifsuðu þeir
ekki einungis peninginn
úr bönkunum.“
Skúli Halldórsson
sh@mbl.is
Stórt hlutfall Evrópubúa telur að
ríki þeirra ættu ekki að koma öðr-
um NATO-ríkjum til hjálpar, verði
þau fyrir árás. Kemur þetta fram í
yfirgripsmikilli könnun rannsókn-
armiðstöðvarinnar Pew, sem birt
var í gær.
Í fimmtu grein stofnsáttmála
Norður-Atlantshafsbandalagsins
segir að árás á eitt aðildarríki sé
álitin vera árás á þau öll, en nið-
urstöður könnunarinnar benda til
að torfengið kunni að vera fyrir
bandalagið að viðhalda samstöðu
gegn sívaxandi ógn úr austri.
Kaldar kveðjur í Eystrasaltið?
„Að minnsta kosti helmingur
Þjóðverja, Frakka og Ítala telur að
ríki þeirra eigi ekki að beita her-
valdi til aðstoðar öðrum NATO-
ríkjum ef þau verða fyrir árás frá
Rússum,“ segir meðal annars í nið-
urstöðum könnunarinnar, sem er
byggð á viðtölum við íbúa tíu aðild-
arríkja.
Íbúar Eystrasaltsríkjanna
kunna að túlka niðurstöðurnar sem
kaldar kveðjur í sinn garð, enda
hafa ríkin í auknum mæli leitað
fullvissu frá NATO um að banda-
lagið muni verja þau gegn afskipt-
um Rússa.
Íbúar flestra NATO-ríkja virð-
ast þó trúa því að Bandaríkin muni
koma þeim til hjálpar. Meirihluti
Bandaríkja- og Kanadamanna seg-
ir að ríki þeirra eigi að beita
hervaldi til að verja annað
aðildarríki, og næstum
helmingur Breta, Pól-
verja og Spánverja er
á sama máli. Meðal
Bandaríkjamanna
er þó ljóst að
blendnar skoð-
anir eru um
þetta. Þannig
eru 47%
stuðningsmanna Demókrata fylgj-
andi beitingu hervalds til aðstoðar
bandalagsríki, en 69% stuðnings-
manna Repúblikana.
Gæti aftrað NATO enn frekar
Rannsóknin varpar einnig skýru
ljósi á ólíka afstöðu aðildarríkj-
anna gagnvart Rússum. Sjötíu pró-
sent Pólverja telja Rússa vera
meiriháttar hernaðarlega ógn við
nágrannaríkin. Hinum megin á róf-
inu eru Þjóðverjar, en aðeins 38%
þeirra telja Rússland fela í sér
hættu gagnvart nágrönnum sínum.
„Ef næstu stríðsátök verða
keimlík þeim sem eiga sér stað í
Úkraínu, það er, ef einhver ágrein-
ingur verður um hverjir eru í raun
að ráðast inn í landið, þá verður
slíkt aðeins til þess fallið að aftra
NATO-ríkjunum enn frekar frá því
að bregðast við,“ segir Bruce Sto-
kes, forstöðumaður alþjóðamála
við Pew-miðstöðina, í samtali við
dagblaðið New York Times.
Skortur á samstöðu innan
NATO áberandi í Evrópu
 Helmingur Þjóðverja, Frakka og Ítala vill ekki verja önnur ríki bandalagsins
Stundum hefur það viðhorf
komið fram á Vesturlöndum að
Vladimír Pútín Rússlandsforseti
sé mesta ógnin við frið í heim-
inum. Í viðtali við ítalska dag-
blaðið Corriere della Sera segir
Pútín hins vegar að nær væri að
óttast NATO og Bandaríkin.
„Bandaríkin verja meiru til
hernaðarmála en öll ríkin í
heiminum samanlagt, og
samanlögð fjárútlát
NATO-ríkjanna í
sama málaflokk eru
tífalt meiri en hjá
okkur í Rússlandi.“
Pútín bendir
á Bandaríkin
HVERN Á AÐ ÓTTAST?