Húnavaka - 01.05.2003, Side 10

8
HÚNAVAKA
þúsund hekturum. Þad er adeins um 1% af því landi sem hentar undir bygg-
rœkt hér á landi og er ónotáb í dag. Ennfremur hafa vísindamennirnir bent á ad
framleiðsla þróteinlyfja nálgist þab að vera sjálfbær þegar studst er við þlöntur
en ekki dýrafrumur.
„Stærsta ástæða þess að við völdum byggið, “ segja vísindamennirnir, „er að
við getum tryggt erfðafræðilega einangrun þlöntunnar. Engar skyldar þlöntur
eru í íslenskri náttúru og byggþlantan er ófœr um að fijóvga aðrar þlöntur. Hún
nær ekki að vaxa utan ræktunarreita án aðstoðar mannsins og getur því ekki
breiðst út eins og sannast hefur hér alltfrá landnámi. Það hefði vissulega verið
auðveldara að erjðabreyta öðrum þlöntum en miklu áhættusamara. Samkeþþnis-
aðilar okkar úti í heimi hafa rekið sig á þetta. Erfðabreyttur maís og reþja hafa
dreift sér sem er óæskilegt og óverjandi þegar um er að ræða framleiðslu á lyfvirk-
um þróteinum. “
Það er því hagstæðara og öruggara, vegna legu landsins, loftslags og hrein-
leika, að rækta byggið til þessarar lyfjaframleiðslu hér á landi en erlendis. Prótein-
lyf úrþlöntum hafa þá kosti að framleiðslukostnaður er miklu minni en í kerfum
sem styðjast við dýrafrumur, bakteríur eða gersveþþi. Stofnkostnaður er lítill mið-
að við að ný stórframleiðslueining með dýrafrumum kostar tugi milljarða króna
ogmengun af völdum smitefna þegar þróteinin eru framleidd með dýrafrumum er
fyrir hendi.
Björn og Einar liafa bent á að þróteinframleiðsla úr erfðabreyttu byggi gæti
skaþað jjölda starfa íframtíðinni. Semja þurfi við bændur um byggrækt og setja
þurfi uþþ lireinsunarverksmiðjur nærri ræktunarlandinu. Ef allt færi að óskum
muni ORF líftœkni hf. skaþa nokkur hundruð manns atvinnu innan tíu til
fimmtán ára.
Þótt mikil bjartsýni sé í þessum áœtlunum sýna þær að tækifærin geta verið
mörg og menntun þjóðarinnar getur lyft grettistaki til styrkingar á byggð í land-
inu. Þetta er bara einn möguleikinn af mörgim sem eiga eftir að koma í Ijós og
koma til með að breyta viðhorfinu til byggðanna ogJjölbreytninni þar íframtíð-
inni.
Eins og undanfarin ár hefur gengið nokkuð vel að afla efnis í Húnavöku en
þó er svo að nú bíður lítið efni nœsta árs. Það er æskileg að eiga alltaf nokkuð af
efni til birtingar svo að hæg sé að velja úr því og auka Jjölbreytni ritsins. Þess
vegna eru lesendur beðnir að hugsa til Húnavöku og skrá niður ýmisleg sem til
fróðleiks eða skemmtunar getur orðið ogsenda til birtingar. Nokkrum erfiðleikum
hefurþað valdið við fréttaþáttinn að verulegir dráttur hefur orðið hjá nokkrum
að skila efni í hann. Þetta getur seinkað útkomu ritsins. Einnig er það mikilvœg
fyrirframtíðina að fréttir geti orðið sem best úr garði gerðar ogekkert vetði eftirsem
skiþtir máli i því efni. Húnavaka hefur að venju þurft að leita til margra um
efni, myndir ogfleira og er sérstaklega ánæguleg hvað því öllu hefur veiið vel tek-
ið og eru bestu þakkir færðar fyrir það.
Húnavaka þakkargóðan stuðning og óskar lesendunum gæfu og velfarnaðar
í framtíðinni.
Stefán A.Jónsson.