Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.2009, Síða 2
Fimmtudagur 15. janúar 20092 Fréttir
Ögurstund flokksins
Forysta Sjálfstæðisflokksins hefur
árum saman barist gegn aðildarvið-
ræðum við Evrópusambandið. Eftir
gildistöku EES-samningsins 1994 og
upphaf stjórnartíðar með Framsókn-
arflokknum 1995 hefur Davíð Odds-
son, þáverandi forsætisráðherra og
formaður Sjálfstæðisflokksins, verið
nánast einráður um að málið hefur
ekki verið tekið á dagskrá íslenskra
stjórnmála. Í utanríkisráðherratíð
Halldórs Ásgrímssonar, formanns
Framsóknarflokksins, hallaðist hann
æ meir að Evrópusambandinu. Fyr-
irstaðan var eftir sem áður frá Dav-
íð og forystu Sjálfsstæðisflokksins
sem og innan úr röðum Framsókn-
arflokksins.
Samfylkingin tók eftir aldamótin
af skarið um Evrópustefnu sína með
póstkosningum innan flokksins. Þótt
forystan hafi nægjanlegt umboð til
að halda Evrópustefnu sinni á lofti
var það ekki gert fyrir þingkosning-
arnar 2007. Valgerður Bjarnadóttir,
varaþingmaður Samfylkingarinnar,
sagði í útvarpsþætti fyrir þær kosn-
ingar að aldrei hefði reynst vænlegt
til atkvæðaveiða í löndum Evrópu
að gera aðild að Evrópusambandinu
að kosningamáli. Nú má vera ljóst að
Samfylkingin bíður átekta eftir nið-
urstöðu samstarfsflokksins á flokks-
þinginu í lok mánaðarins.
Málið skyndilega á dagskrá
Hörðustu aðildarsinnar gagna nú
jafnvel svo langt að segja að íslenska
þjóðin hafi forklúðrað rækilega besta
tækifæri aldarinnar til þess að veita
stöðugleika inn í íslenskt efnahags-
líf þegar allt lék í lyndi fyrir fáeinum
árum og þjóðin fullnægði öllum skil-
yrðum Maastricht-samkomulagsins
um inngöngu og upptöku evrunn-
ar. Uffe Elleman Jensen, fyrrverandi
utanríkisráðherra Dana, sagði í vin-
samlegri grein í Berlingske Tidene
14. október síðastliðinn að Íslend-
ingar gjaldi nú fyrir það að vilja ávallt
standa einir. „Hugsið ykkur ef Ísland
hefði verið í ESB og með evruna þeg-
ar kreppan skall á og bankakerfið
riðaði til falls,“ sagði Uffe-Elleman í
grein sinni.
Æ fleiri taka undir það að frá upp-
hafi hafi það verið galin hugmynd
og fullkomlega ótæk að ætla sér að
gera Ísland að fjármálamiðstöð með
minnsta gjaldmiðil í heimi. Sú var
niðurstaða Sigurðar Einarssonar,
fyrrverandi stjórnarformanns Kaup-
þings, í fyrirlestri sem hann hélt í
Stokkhólmi fyrir nokkrum vikum.
Sú er og niðurstaða Roberts Wade,
prófessors í stjórnmálahagfræði við
London School of Economics, sem
ávarpaði fjöldafund í Háskólabíói í
fyrrakvöld. Þetta er skoðun margra
annarra.
Í kjölfar bankahrunsins er að-
ild að ESB komin rækilega á dag-
skrá jafnvel þótt engar tryggingar
liggi fyrir um áframhaldandi yfir-
ráð þjóðarinnar yfir auðlindum sín-
um. Framsóknarflokkurinn tekur af-
stöðu til málsins á flokksþingi um
næstu helgi. Beðið er með óþreyju
eftir landsfundi Sjálfstæðisflokksins
29. janúar næstkomandi, en flest-
ir telja ljóst að lífdagar ríkisstjórnar-
innar ráðist á þeim fundi. Jón Bald-
vin Hannibalsson, sagði í viðtali við
DV um helgina að landsfundurinn
væri ófær um að ráða fram úr málinu
vegna gerðar flokksins og því væri
Sjálfstæðisflokkurinn ekki lengur
stjórnhæfur. Óþolandi væri að draga
þjóðina lengur á svörum um fram-
tíðina á erfiðustu tímum lýðveldisins
vegna klíkuátaka í flokknum.
Heimastjórnararmurinn
Samkvæmt bærilega traustu mati
DV geta um eða yfir 80 prósent þing-
manna Sjálfstæðisflokksins fellt sig
við þá hugmynd að sækja um aðild
að ESB og kanna með þeim hætti
hversu langt verður hægt að koma til
móts við hagsmuni þjóðarinnar um
yfirráð yfir auðlindum sjávar og öðr-
um auðlindum þjóðarinnar. Þannig
er ýmist þegjandi samþykki eða af-
dráttarlaust fylgi við það að ráðast
í samningaviðræður við Brussel og
leggja niðurstöðuna í dóm þjóðar-
innar. Örfáir þingmenn eru þessu
andvígir og telja jafnvel að óþarft sé
að bera málið upp í Brussel. Nið-
urstaðan liggi nú þegar fyrir um að
þjóðin verði að afsala sér fullum yfir-
ráðum yfir auðlindum sjávar.
Styrmir Gunnarsson, fyrrverandi
ritstjóri Morgunblaðsins, er þessar-
ar skoðunar og skammar ráðherra
flokksins fyrir að tala tveimur tung-
um. Hann segir meðal annars á vef-
síðu Evrópunefndar Sjálfstæðis-
flokksins í fyrradag: „Hvorki Einar K.
Guðfinnsson, Þorsteinn Már Bald-
vinsson eða aðrir þurfa að fara til
Brussel til að fá svar við þeirri spurn-
ingu, hvaða afleiðingar aðild Íslands
að Evrópusambandinu mundi hafa.
Svarið liggur fyrir, hefur lengi legið
fyrir og til þessa dags hefur ekkert
gerzt í Brussel, sem breytir því svari.
Þetta veit sjávarútvegsráðherra mæta
vel og lýsti því vel í ræðu sinni á fundi
Heimssýnar. Hvers vegna talar hann
þá gegn betri vitund og vill „láta á
það reyna hver árangur okkar yrði
í samningum við ESB“. Hverjir hafa
notað þetta orðalag í stjórnmálaum-
ræðum hér á undanförnum árum?“
Styrmir er raunar talinn vera í
hópi harðsnúins hóps andstæðinga
aðildarviðræðna innan flokksins. Í
þeim hópi eru forystumenn úr röð-
um útvegsmanna, Davíð Oddsson og
fáeinir þingmenn gætu einnig svarið
sig í þennan hóp; þeir Sigurður Kári
Kristjánsson, Pétur Blöndal og Birg-
ir Ármannsson. Árni Johnsen er þar
varla þar sem hann er til í að beygja
Sérstök þjóðaratkvæðagreiðsla um það hvort sækja eigi um
aðild að ESB á litlu fylgi að fagna innan Sjálfstæðisflokksins.
Línur eru því að skýrast þar sem andstæðingar aðildar takast á
við hina sem vilja gera málið upp með því að sækja um aðild og
láta reyna á málið í viðræðum og síðan þjóðaratkvæðagreiðslu.
Enginn þorir þó að fullyrða enn að meirihluti sé fyrir aðildar-
umsókn á landsfundinum eftir 15 daga.
sig fyrir meirihlutavilja þingsins þrátt
fyrir óbeit sína á ESB. Bent er á það
að stuðningur við aðildarviðræður
ESB eru ekki meiri en svo innan raða
Samtaka atvinnulífsins, að forysta
þeirra ákvað að taka ekki afstöðu til
málsins vegna hættu á að LÍÚ klyfi
sig út úr samtökunum. Margir við-
mælendur DV meta það svo að fylgi
við sjónarmið ESB-andstæðingana
sé í öfugu hlutfalli við hávaðann í
þeim eins og það er orðað.
Þá hefur það verið orðað, að vegna
stöðugrar gagnrýni á stjórnarhætti
Geirs H. Haarde, formanns Sjálf-
stæðisflokksins, sé hann nú knúinn
til þess að sýna með áþreifanlegum
hætti fyrir landsfundinn hver ráði í
flokknum, hann eða Davíð Oddsson
fyrrverandi formaður flokksins. Þetta
hljóti hann að gera með því að gefa
út yfirlýsingu um breytingar á lögum
um Seðlabankann og fjármálaeftir-
litið þar sem Davíð og fleiri neyðist til
að láta af störfum.
Tregðulögmálið og
aukinn skilningur
Enginn þeirra sem DV ræddi við inn-
JóHann Hauksson
blaðamaður skrifar: johannh@dv.is
Enginn þeirra sem DV ræddi við innan Sjálfstæð-
isflokksins í gær treysti sér til þess að fullyrða að
nú þegar væri meirihluti fyrir því á landsfundi
flokksins í lok mánaðarins að sækja um aðild og
bera niðurstöðuna undir atkvæði þjóðarinnar.
Á móti ESB-aðild
FrEkar Á móti ESB-aðild
Árni
JoHnsen
arnbJörg
sveinsdóTTir
ÁsTa Möller einar k.
guðfinnsson
bJarni bene-
dikTsson
illugi
gunnarsson
Jón
gunnarsson
kJarTan
ólafsson
guðlaugur þ.
þórðarson
sTurla
böðvarsson
ragnHeiður
e. ÁrnadóTTir
geir H.
Haarde
Herdís þórð-
ardóTTir
bJörk guð-
JónsdóTTir
Árni M.
MaTHiesen
bJörn
bJarnason
birgir Ár-
Mannsson
péTur H.
blöndal
sigurður kÁri
krisTJÁnsson
hvar Standa þau?
aTHugun dv leiðir í lJós afsTöðu þingManna sJÁlfsTæðisflokksins Til uMsóknar
uM aðild að esb og þJóðaraTkvæðagreiðslu uM MÁlið.
En til í aðildarviðræður og þjóðaratkvæðagrEiðslu.
FrEkar hlynntir aðild
krisTJÁn þór
Júlíusson
þorgerður kaTrín
gunnarsdóTTir
og til í þjóðaratkvæðagrEiðslu.
hlynntir aðild
guðfinna
bJarnad.
ólöf
nordal
ragnHeiður
ríkHarðsd.
ÁrMann kr.
ólafsson
og þjóðaratkvæðagrEiðslu.