Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.2010, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIR 10. nóvember 2010 MIÐVIKUDAGUR
Hin sænska Tove Meyer er einn
þriggja blaðamanna sem skrifuðu
bókina umdeildu um kvensemi Karls
Gústafs Svíakonungs, Den Mod-
villiga Monark. Í bókinni er fjall-
að um heimsóknir Svíakonungs á
nektarstaði, ítrekað framhjáhald og
tengsl við þekkta glæpamenn Sví-
þjóðar. Meirihluti Svía er sár yfir
skrifunum, telur vinnubrögð blaða-
mannanna ekki af vandaðra taginu
þar sem heimildir eru nafnlausar
og telur blaðamennina hafa farið
yfir strikið í meðferð upplýsinga um
einkalíf Karls Gústafs.
Tove Meyer missti vinnu sína sem
rannsóknarblaðamaður hjá sænska
ríkisútvarpinu í kjölfar útgáfu bók-
arinnar en þarf líklega ekki að óttast
um hag sinn í nánustu framtíð enda
selst bókin í bílförmum í Svíþjóð og
hefur vakið heimsathygli. Tove segist
þó hafa tekið uppsögnina nærri sér
enda var í ástæðunum sem gefnar
voru fyrir henni vegið að henni sem
blaðamanni.
Rekin vegna
hagsmunaárekstra
„Yfirmaður minn kallaði mig inn á
skrifstofu sína,“ segir Tove Meyer
í samtali við DV. „Ég mun fá borg-
uð laun til ársloka en má ekki skrifa
greinar að eigin frumkvæði.
Forsvarsmenn sænska ríkisút-
varpsins segir ástæðuna vera þá
hagsmunaárekstra sem skapist
vegna fréttatengds efnis sem birtist
í bókinni. Ég geti á sama tíma ekki
gegnt rannsóknarblaðamennsku fyr-
ir SR.
Þetta þýðir í raun að ég var rekin
úr starfi mínu og fæ ekki að sinna
blaðamennsku. Þeir gáfu mér tveggja
mánaða uppsagnarfrest og ég fæ
verkefni á þessum tíma sem koma
blaðamennsku ekki við. Þeir gáfu
mér margar mismunandi ástæður
fyrir uppsögninni,“ segir Tove. „Þeim
fannst bókarskrifin hljóta að stangast
á við störf mín sem þáttagerðarkonu
við morgunþáttinn og þá fannst
þeim að ég hefði átt að upplýsa yfir-
menn mína um fréttnæmt efni bók-
arinnar. Þá voru vinnuaðferðir mín-
ar gagnrýndar en þær vita þeir hins
vegar ekkert um.“
Uppsögnin kom á óvart
Í Svíþjóð fer nú fram umræða um
frjálsa fjölmiðlun og hvaða höml-
ur eigi að vera á henni. Vinnubrögð
blaðamannanna þriggja telja margir
Svíar vera ófagleg og að það sé óvið-
eigandi að blaðamenn ljóstri upp um
einkamál Svíakonungs. Í skoðana-
könnunum kemur þessi hugur Svía í
ljós en aðeins fjórðungur þeirra telur
það gott og gilt að blaðamenn fjalli
um hegðun konungs.
Útgefandi bókarinnar, Kristoffer
Lind, segir uppsögnina hafa komið
þeim öllum á óvart enda hafi SR vit-
að um vinnslu og efni bókarinnar
allan þann tíma sem Tove vann að
henni. „Við verðum að geta fjallað
óhindrað um sænsku konungsfjöl-
skylduna án þess að eiga á hættu að
missa vinnuna,“ segir Kristoffer.
Konungsholl þjóð
Almenningur í Svíþjóð sýnir kon-
ungi virðingu og hollustu og því
standa blaðamennirnir þrír í
ströngu með útgefanda sínum því
að bókin er bæði bersögul og bygg-
ir á frásögnum ónafngreindra heim-
ildarmanna. Sænskum fjölmiðl-
um verður tíðrætt um væntanleg
meiðyrðamál tengd efni bókarinn-
ar og uppljóstranir tengdar einka-
lífi hans. Tove segir ferlið hafa ver-
ið afar strangt. Heimildarvinna hafi
tekið um tvö ár. „Við höfðum öll
mismunandi hlutverk. Thomas Sjö-
berg er aðalrithöfundurinn og hafði
samband við mig meðan ég stund-
aði nám í blaðamennsku. Deanne
og Thomas hittust reyndar á spjall-
vef á netinu og náðu þannig saman.
Ferlið hefur verið gífurlega spennu-
þrungið en ég hef lært afar mikið á
því.“
Titill bókarinnar vísar til tilfinn-
inga Karls Gústafs sem vildi lifa
frjálsara lífi og vera laus við skyld-
ur þær sem fylgja konungsembætt-
inu. Höfundar bókarinnar hafa gef-
ið það út að ætlunin hafi ekki verið
að draga upp dökka mynd af kon-
unginum heldur raunsæja. Hann
sé í raun viðfelldinn maður og heill-
andi sem eigi í stríði við sjálfan sig
og opinbert hlutverk sitt. Tove segir
það hafa verið yfirþyrmandi á köfl-
um að vinna með svo viðkvæm-
ar upplýsingar. „Ég held að ég hafi
verið barnaleg í fyrstu. En nú sé ég
hvernig samfélagið er uppbyggt og
hvernig það endurnýjar sig stöðugt
í sömu uppbyggingu. Fólk, sérstak-
lega karlmenn með völd, hegða sér
eftir forskrift sem heldur sér gegn-
um mannkynssöguna.“
Allt á hvolfi
Tove segist velta fyrir sér frama sín-
um sem blaðakonu þessa dagana.
Hún er í þeirri undarlegu stöðu að
geta ekki sinnt blaðamennskunni
næstu mánuði vegna þeirra hamla
sem sænska ríkisútvarpið hefur sett
henni. En segir það ef til vill koma
sér ágætlega enda sé hún óhemju
upptekin í viðtölum og því að fylgja
bókinni eftir. Verkið reynist umfangs-
meira en hana grunaði nokkru sinni.
„Við erum öll afar upptekin um þess-
ar mundir við að fara í viðtöl og ræða
við heimspressuna um bókina. Vikan
hefur hreinlega verið á hvolfi og eins
og þú getur ímyndað þér hef ég aldrei
upplifað neitt þessu líkt áður.“
Saga handa barnabörnunum
„Líf mitt er í fullkominni óvissu síð-
an ég missti vinnuna. Ég er enn hér
uppi í útvarpi og sinni störfum sem
koma blaðamennsku ekkert við. Ég
þarf í framhaldinu að leita mér að
nýrri fótfestu og tækifærum.“
En þrátt fyrir hótanir um meið-
yrðamál og ósætti meðal sænsku
þjóðarinnar um skrif bókarinnar er
Tove í skýjunum með útgáfu hennar.
„Ég er verulega hamingjusöm með
það að hafa fengið að vera hluti af
þessu verkefni þrátt fyrir að ég hafi
misst vinnuna. Ég á þessa sögu að
segja það sem eftir er lífs míns og
hún er svo sannarlega þess virði að
segja barnabörnunum.“
Konungur á Íslandi
Aðspurð hvort höfundar bókarinn-
ar hafi leitað fanga á Íslandi hvað
varðar hátterni konungs segir Tove
það ekki hafa komið upp við heim-
ildaöflun. Fjöldi mála hafi hins veg-
ar komið upp á yfirborðið er varða
tengsl hans við konur eftir að bókin
kom út og það styðji málstað þeirra
því svo virðist vera sem konungur
hafi frekar sleppt af sér beislinu á
ferðalögum.
REKIN VEGNA
KONUNGSBÓKAR
Tove Meyer er einn þriggja blaðamanna sem skrifuðu umdeilda bók um kvensemi Karls Gústafs Svíakonungs.
Hún missti vinnuna sem rannsóknarblaðamaður hjá sænska ríkisútvarpinu í kjölfar útgáfu bókarinnar. Tove
ræðir uppsögnina, Karl Gústaf, rannsóknarblaðamennsku og konungshollan almenning í Svíþjóð í viðtali við DV.
KRISTJANA GUÐBRANDSDÓTTIR
blaðamaður skrifar: kristjana@dv.is
Líf mitt er í fullkom-
inni óvissu síðan ég
missti vinnuna.
Rekin fyrir að skrifa um stóðlífi
Karls Tove var sagt upp störfum
hjá sænska ríkisútvarpinu um leið
og bók um Karl Gústaf kom út.