Dagblaðið Vísir - DV - 01.12.2010, Page 15

NÁÐU BLETTUNUM ÚR „Til að ná blett-
um úr fatnaði eða öðru er best að reyna strax eða sem allra
fyrst að vinna á þeim. Sitji blettur of lengi þannig að efnið
drekki hann í sig, þornar hann inn í efnið og erfiðara verður
og stundum ógerningur að ná honum úr. Oft nægir að bera
blettaeyði á bletti og þvo síðan á hefðbundinn hátt en aðrir
blettir þurfa sérmeðhöndlun og því fyrr því betra,“ segir á vef
Leiðbeiningarstöðvar heimilanna, leidbeiningarstod.is. Þar er
langur listi yfir efni sem duga gegn algengustu blettum.
SÚRMJÓLK GEGN MYGLUBLETTUM Á vef Leiðbein-
ingarstöðvar heimilanna er enn fremur að finna ráð til að ná alls kyns blettum
úr fötum. Þar segir að volgt vatn eða matarsódi virki best gegn bjórblettum,
brennsluspritt virki vel á blekbletti, kalt vatn og salt vinni á blóðblettum, líf-
rænar sápur eða uppþvottalögur dugi gegn feitum blettum eins og majónesi,
matarolíu eða lýsi. Grænsápa eða uppþvottalögur dugar gegn grasgrænu,
matarsódi gegn rauðvíni og súrmjólk gegn myglublettum. Til að ná tyggjói úr
fötum er best að frysta tyggjóklessuna eða kæla hana og skafa síðan af með
hníf eins og hægt er. Hreinsað bensín dugi til að ná restinni í burtu.
MIÐVIKUDAGUR 1. desember 2010 NEYTENDUR 15
BRÁÐFITANDI SKYNDIBITI
Mikið af fitu, prótínum og
kolvetnum
Forvitnilegt er að skoða fituinnihald-
ið í þeim máltíðum sem DV hefur
sett saman og reiknað út næring-
argildið í. Píta með frönskum og
kók inniheldur þannig 71 pró-
sent af ráðlögðum dagskammti
af fitu en pítan sker sig úr hvað
fituinnihald snertir. Hinar
máltíðirnar innihalda á
bilinu 14 til 34 prósent af
ráðlögðum dagskammti
af fitu. Þess má til saman-
burðar geta að ofnbökuð ýsa
með niðursoðnu grænmeti
og soðnum kartöflum inni-
heldur aðeins um 8 prósent
af ráðlögðum dagskammti af
fitu.
Eins og sjá má innihalda
máltíðirnar líka stóran hluta
hæfilegs dagskammts af prót-
ínum og kolvetnum.
Þess má loks geta að mat-
arvefurinn er samstarfsverkefni
Hugbúnaðar hf., Matvælarann-
sókna Keldnaholti, Manneldis-
ráðs Íslands, Námsgagnastofnunar
og Rannsóknarstofu í næringarfræði
við Háskóla Íslands. Gögn um efna-
innihald matvælanna koma úr ís-
lenska gagnagrunninum ÍSGEM.
Algeng orkuþörf (hitaeiningar) miðað við meðallíkamsþyngd íbúa á Norðurlöndum
og mismikla hreyfingu.
Konur Hreyfing
Aldur (ár) lítil meðal mikil
18–30 1.980 2.250 2.560
31–60 1.940 2.200 2.450
61–74 1.780 2.030 2.270
75+ 1.700 1.960 2.220

Karlar Hreyfing
Aldur (ár) lítil meðal mikil
18–30 2.560 2.940 3.300
31–60 2.450 2.820 3.180
61–74 2.220 2.530 2.870
75+ 2.010 2.290 2.590

Börn og unglingar
Aldur(ár) Stúlkur Drengir
2 1.050 1.120
4 1.270 1.360
6 1.630 1.770
8 1.770 1.960
10 1.910 2.200
12 2.080 2.340
14 2.270 2.580
16 2.370 2.870
Hver er orkuþörfin þín?
Þrjár pizzasneiðar og 0,5l kók
Hlutfall af daglegri orkuþörf karlmanns:
Rækjusamloka og 0,5l kók Hlutfall af
daglegri orkuþörf karlmanns:
Ath. Á ekki sérstaklega við um samloku frá Sóma.
Stór Subway-bátur og 0,5l kók
Hlutfall af daglegri orkuþörf karlmanns:
Hamborgari, franskar
og 0,5l kók Hlutfall af
daglegri orkuþörf
karlmanns:
1944 réttur með
bolognese og 0,5l
kók Hlutfall af daglegri
orkuþörf karlmanns:
Píta, franskar og 0,5l kók Hlutfall af
daglegri orkuþörf karlmanns:
41%
50%
24%
35%
25%
39%