Dagblaðið Vísir - DV - 14.02.2011, Blaðsíða 10
10 | Fréttir 14. febrúar 2011 Mánudagur
Hörð átök eru nú á vinnumarkaði og
bendir flest til að þau átök eigi eftir
að harðna enn með tilheyrandi verk-
föllum. Samtök Atvinnulífsins, SA,
hafa verið gagnrýnd harðlega fyrir að
halda kjaraviðræðum í gíslingu með
kröfu sinnu um að niðurstaða vegna
breytinga á fiskveiðistjórnunarkerf-
inu liggi fyrir áður en samið verður. Þá
ríkir mikil óánægja með hugmyndir
SA og Alþýðusambands Íslands, ASÍ,
um samræmda launastefnu sem ger-
ir ráð fyrir flatri launahækkun yfir all-
ar atvinnugreinar. Sem fyrr eru menn
í eldlínunni við samningaborðin sem
sjálfir eru með milljón og upp úr í
mánaðarlaun á meðan hinn almenni
launamaður berst í bökkum til að ná
framfærsluviðmiðum.
Deilur og hóflegar hækkanir
ASÍ og SA settust að samningaborð-
inu á ný á fimmtudag eftir 16 daga
hlé. Miðstjórn ASÍ hafði áður sent frá
sér þá ályktun að SA væri með ólög-
mætum hætti að tengja saman gerð
kjarasamninga og tiltekna niðurstöðu
Alþingis. Var SA í þessari sömu álykt-
un sakað um að taka kjaraviðræður í
gíslingu vegna hagsmuna útgerðar-
manna.
En þrátt fyrir afstöðu sína í um-
ræddri ályktun hefur Alþýðusam-
bandið einnig verið gagnrýnt afar
harðlega, sérstaklega af Vilhjálmi
Birgissyni verkalýðsforingja á Akra-
nesi, fyrir hugmyndir sínar um svo-
kallaða samræmda launastefnu í
komandi kjarasamningum sem ger-
ir í stuttu máli ráð fyrir afar hófleg-
um launahækkunum til þriggja ára
þannig að lágmarkslaun verði orðin
200 þúsund krónur árið 2014. Nokkuð
sem Samtökum atvinnulífsins hugn-
ast ágætlega og hafa þessir tveir
deiluaðilar leiðst um ganga með sína
útfærsluna hvor á þessum hugmynd-
um. Báðar eiga þær það þó sameig-
inlegt að allar launahækkanir ganga
þvert yfir atvinnugreinar burtséð frá
bolmagni hverrar og einnar til að
hækka laun starfsmanna sinna. Bent
hefur verið á að útflutningsfyrirtæki
og stóriðjur hafi grætt á tá og fingri á
gengishruni íslensku krónunnar eftir
hrun og ættu því að hafa mun meira
svigrúm en aðrir til að hækka laun í
komandi kjarasamningum. Ekki er
gert ráð fyrir neinu slíku í hugmynd-
um um samræmda launastefnu.
Hæstu launin hækka mest
Vilhjálmur Birgisson, formað-
ur Verkalýðsfélags Akraness, hefur
sem fyrr segir gengið harðast fram í
gagnrýni sinni og hefur sett fram út-
reikninga þar sem hann sýnir hvern-
ig þessi umdeilda samræmda launa-
stefna myndi útleggjast, verði hún
í samræmi við þau drög sem hann
hefur séð. Niðurstaða hans var sú að
hæstu launin myndu hækka mest líkt
og alltaf er þegar talað er um hækk-
anir í prósentutölum. Þar á meðal
rúmlega mannsæmandi laun for-
seta ASÍ, framkvæmdastjóra SA og
formanns Starfsgreinasambands Ís-
lands, sem allir standa nú í eldlínu
kjarasamningagerðar.
Með eina til tvær milljónir á
mánuði sjálfir
Samkvæmt tekjublaði Mannlífs frá
því í fyrra kemur fram að forseti ASÍ,
Gylfi Arnbjörnsson, er með tæplega
milljón krónur í mánaðarlaun. Krist-
ján Gunnarsson, formaður Starfs-
greinasambands Íslands, er með um
1,4 milljónir á mánuði og Vilhjálm-
ur Egilsson, framkvæmdastjóri SA,
er með rúmlega 1,8 milljónir króna á
mánuði. Þeir félagsmenn, sem verka-
lýðsforystan á nú að vera að berjast
fyrir kjarabótum til handa, eru sem
kunnugt er flestir aðeins með brot af
þessum upphæðum í laun.
Fiskvinnslukonan og
forkólfarnir
Til að setja hugmyndir SA um sam-
ræmda launastefnu í samhengi er
líklega besta dæmið að bera saman
fiskvinnslukonu sem eftir 15 ára starf
hefur 214 þúsund krónur í mánaðar-
laun þegar allir bónusar eru teknir
með. Hugmyndir SA um samræmda
launastefnu gera ráð fyrir 8 prósenta
launahækkunum á þriggja ára tíma-
bili eða rúmlega 2,6 prósenta hækk-
un á ári.
Fiskvinnslukonan fengi launa-
hækkun upp á 5.500 krónur miðað
við fyrsta árið. Í lok samningstímans
væru mánaðarlaun hennar komin
upp í 231 þúsund krónur. Hækkun
um 17 þúsund krónur eftir þrjú ár.
Vilhjálmur Egilsson með 1,8
milljónir á mánuði fengi launahækk-
un upp á 46.800 krónur miðað við
fyrsta árið. Í lok samningstímans
væru mánaðarlaun hans komin upp
í 1.944.000 krónur. Hækkun um 144
þúsund eftir þrjú ár.
Að gamni má setja Gylfa Arn-
björnsson inn í þessa reikniformúlu
einnig. Hann er samkvæmt tekju-
blöðum með um 973.000 krónur í
mánaðarlaun. Hann fengi launa-
hækkun upp á rúmlega 25 þúsund
krónur á fyrsta ári. Í lok samnings-
tímans væru mánaðarlaun hans
komin upp í 1.050.840 krónur.
Forsenda þessara dæma er að laun
Vilhjálms og Gylfa taki mið af þeim
launahækkunum sem samið er um á
almennum launamarkaði.
Fiskvinnslukonan og
neysluviðmiðið
Til að setja laun fiskvinnslukonunn-
ar enn í samhengi er rétt að benda á
að samkvæmt skýrslu sem velferð-
arráðuneytið birti á dögunum um
neysluviðmið kemur fram að dæmi-
gert viðmið fyrir útgjöld einstakl-
ings sem býr á höfuðborgarsvæðinu
í eigin húsnæði sé 291.932 krónur.
Þar af er bifreiða- og ferðakostnað-
ur rúmar 85 þúsund krónur og hús-
næðiskostnaður tæplega 73 þús-
und. Núverandi laun hennar eru því
vel undir dæmigerðu viðmiði. Eftir
launahækkanir samræmdu launa-
stefnunnar yrði hún enn undir því
viðmiði. Gylfi Arnbjörnsson hefur
hins vegar lýst því yfir að niðurstöður
skýrslunnar séu vonbrigði og ekkert
þar sem nothæft sé í kjarasamning-
um sem þykir hafa kastað rýrð á nið-
urstöðurnar.
Þeir semja um launin
með milljón á mánuði
n Stefnir í hart í kjarasamningum n Hugmyndir um samræmda launastefnu harðlega gagn-
rýndar n Laun fiskvinnslukonu með 15 ára starfsreynslu hækka um 5.500 krónur n Þeir sem
semja hafa sjálfir 1–2 milljónir í mánaðarlaun n Hæstu launin hækka mest
Sigurður Mikael Jónsson
blaðamaður skrifar mikael@dv.is
„Fiskvinnslukonan
fengi launahækk-
un upp á 5.500 krón-
ur miðað við fyrsta árið.
Vilhjálmur Egilsson með
1,8 milljónir á mánuði
fengi launahækkun upp á
46.800 krónur miðað við
fyrsta árið
Sammála Vilhjálmur Egilsson og Gylfi Arnbjörnsson
eru sammála um samræmda launastefnu.
Misskipting Fiskvinnslukona með 15 ára starfsreynslu
fengi á þriggja ára samningstíma launahækkun upp á 17
þúsund krónur. Vilhjálmur Egilsson fengi 144 þúsund.
Verkalýðsforkólfar
1. Vilhjálmur Egilsson, framkvæmdastjóri
Samtaka atvinnulífsins, 1.765 *
2. Guðmundur Gunnarsson, formaður
Rafiðnaðarsambandsins, 1.382
3. Andrés Magnússon, framkvæmdastjóri
Samtaka verslunar og þjónustu, 1.157
4. Hannes G. Sigurðsson, aðstoðarfram-
kvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, 1.041
5. Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, 935
6. Kristinn Örn Jóhannesson, formaður VR,
824
*Allar tölur eru mánaðarlaun, í þúsundum króna og
eru byggðar á upplýsingum úr tekjublaði Frjálsrar
verslunar árið 2010.