Dagblaðið Vísir - DV - 06.05.2013, Blaðsíða 22

22 Menning 6. maí 2013 Mánudagur
Vill binda endahnút á skáldaferilinn
n Stefán Snævarr fékk arf og gefur ljóðabók
B
ók bókanna, bækur ljóð-
anna, er titillinn á nýrri ljóða-
bók heimspekingsins Stefáns
Snævarr. Bókin ber undirtitil-
inn Alljóðaverk og er ljóðlistin, sem
að sögn Stefáns er „list listanna“,
rauði þráður bókarinnar.
„Ég er að reyna að binda enda-
hnút á skáldaferil minn,“ segir Stef-
án sem býr og starfar í Noregi. „Ég
tók allt sem ég taldi vera sæmilega
leshæft og útgáfuhæft og tróð í þetta
handrit. Og það þýðir lítið að tala við
útgefendur. Ég gafst upp á því og gaf
út sjálfur.“
Segja mætti að Stefán hafi gefið
út bókina í orðsins fyllstu merkingu
því hann sendi ein tvö hundruð ein-
tök í pósti til vina og ljóðunnenda á
Íslandi.
„Já, ég gaf bara bókina. Mér tæmd-
ist arfur eftir foreldra mína og ákvað
að nota hluta hans til að gefa út flotta
bók. Þetta kostaði stórfé. Ég borgaði
amerískum bókagerðarmanni fyrir
að prenta hana og sendi hana svo
á fólk heima á Íslandi. Ætli einhver
fjöldi þeirra sé ekki að bölva mér
núna í sand og ösku þar sem menn
neyðist til að lesa ljóðabók sem tel-
ur tæpar 200 síður. Hver nennir því?“
Bókin er kveðjuóður Stefáns til
ljóðlistarinnar. Hann segist þó skilja
við sviðið sáttur. Nú sé nóg kveðið og
tími til að ungir menn taki við keflinu
og haldi uppi merkjum ljóðsins.
Stefán segist þó ætla að halda
áfram skrifum. Hann er ötull bloggari
og mun einnig fylgja ljóðabók sinni
úr hlaði. „Ég er að láta prenta fleiri
eintök því það gleymdist að setja
nafn bókarinnar á kjölinn. Safnarar
geta því slegist um að eiga báðar út-
gáfurnar,“ segir Stefán en bókina má
nálgast í bókabúð Máls og menn-
ingar á Laugaveginum. n
Stefán Snævarr
Gefur út sína síð-
ustu ljóðabók.
Stundaætan
Stundaætan
tætir í sig
mínúturnar mínar.
Vill éta ár
vill gleypa öld.
Kjassa hana samt
kyssi hana samt
klappa henni
á kollinn
strýk henni um kinn
enn á ný.
É
g man þegar franskar kart-
öflur fengu nýtt nafn í mötu-
neyti Hvíta hússins í Banda-
ríkjunum og hétu skyndilega
Frelsiskartöflur. Frakkarn-
ir höfðu víst einhverjar efasemdir
um stríðið gegn hryðjuverkum sem
leiddi af sér innrás í Afganistan, inn-
rás í Írak og ótrúlegar hörmungar. Og
ekki stóð á svarinu frá valdamesta
leiðtoga heims. Engar franskar með
mínum borgara takk.
Skjóta fyrst, spyrja svo
Bush-tímabilið einkenndist af þjóð-
erniskennd, föðurlandsást og þeirri
hættulegu stefnu að tilgangurinn
helgi alltaf meðalið. Lygar voru not-
aðar til að réttlæta stríð, fjölmiðlar
keyptu lygarnar og Íslendingar urðu
meðreiðarsveinar Bush og co; með-
limir á lista hinna staðföstu þjóða -
sem var ekkert sérstaklega eftirsóttur
listi að vera á.
Skjóta fyrst, spyrja svo. Í stríðinu
gegn hryðjuverkum eru leikreglurn-
ar í ætt við Hollywood-hasarmyndir.
Hermennirnir eins og ofurhetjur sem
birtast í svartnættinu og skjóta allt
sem á vegi þeirra verður. Ég man eftir
fréttamyndum af blóðbaðinu þegar
Saddam Hussein var handtekinn – sá
eini sem komst lífs af úr þeirri árás.
Osama bin Laden lifði ekki handtök-
una af. Hann og allir hans samverka-
menn voru skotnir til bana og forset-
inn fylgdist með í beinni.
Óvænt ádeila
Þess vegna kom það mér á óvart að í
Iron Man 3, einni stærstu hasarmynd
ársins, skyldi vera falin hárbeitt
gagnrýni á Bush-tímabilið. Myndin
er skrifuð af Shane Black, sem á að
baki myndir eins og Lethal Weapon
og Kiss, Kiss, Bang, Bang. Myndin
hefur slegið í gegn um alla heims-
byggðina. Malar gull í Bandaríkjun-
um, Evrópu og Kína.
Í myndinni þjáist Járnmaðurinn
Tony Stark af áfallastreituröskun eft-
ir að hafa barist við geimverur í hópi
norrænna guða í New York. Hann
hefur lokað sig af með vélunum sín-
um og berst við kvíða og svefnleysi.
Nýr óvinur birtist svo á sjónvarp-
skjánum, hryðjuverkamaðurinn
Mandaríninn (sem svipar bara þó
nokkuð til erkióvinarins Osama bin
Laden.)
Mandaríninn vekur skelfingu
með úthugsuðum hryðjuverkaárás-
um og forseti Bandaríkjanna (sem
er alls ekki svo ósvipaður í útliti og
Bush yngri) bregst við með því að
endurnefna „Stríðsvélina“ (félagi
Járnmannsins) Föðurlandsvininn,
og mála hann í bandarísku fána-
litunum. Föðurlandsvinurinn er svo
sendur til Mið-Austurlanda í leit að
Mandarínanum en finnur sauma-
konur í stað hryðjuverkamanna (sem
hann frelsar auðvitað á staðnum).
Varúð!
Snilld myndarinnar, og nú ættu
þeir lesendur sem eiga eftir að sjá
myndina kannski ekki að lesa lengra,
er þegar í ljós kemur að Mandarín-
inn er hræðilegur hryðjuverkamað-
ur, heldur breskur leikari að nafni
Trevor Slattery. Hryðjuverkaógnin
á ekki rætur sínar að rekja til Mið-
Austurlanda heldur hefur leikaran-
um verið komið fyrir í glæsivillu í
Miami þar sem hann fær ótakmark-
að magn áfengis og nýtur vinfengis
föngulegra kvenna í stað þess að
leika rullu. Ógnin kemur innan frá
og sviðsetning ógnarinnar er jafnvel
mikilvægari en ógnin sjálf.
Úreld hugmyndafræði
Í baráttunni gegn hryðjuverkum
missir Tony Stark járnbrynjuna og
þarf bæði að sigrast á eigin djöfl-
um og óvininum með eigin hugviti
og líkama. Og félagi Járnmannsins,
Föður landsvinurinn, missir einnig
sína brynju í hendur óvinarins. Þar
með eru þeirra eigin vopn komin
í hendur óvinarins. Hárbeitt kald-
hæðni handritshöfundarins svífur
yfir vötnum í lok myndarinnar; þegar
sjálfur forseti Bandaríkjanna endar í
brynju Föðurlandsvinarins, hang-
andi í böndum í haldi óvinanna,
fastur í eigin hugmyndafræði, gagns-
lausri brynju málaðri í bandarísku
fánalitunum.
Að gagnrýni af þessum toga skuli
vera að finna í einni stærstu hasar-
mynd síðari ára er svo sannarlega
óvænt. En kannski er tilefnið ærið því
þrátt fyrir að frelsiskartöflurnar heiti
nú aftur franskar kartöflur þá virðist
mottóið í hinu óvinnandi stríði enn
hið sama: Skjóta fyrst, spyrja svo. n
Föðurlandsvinurinn
Þrátt fyrir fánalitina er
hann ekki allur þar sem
hann er séður.
Ofurhetjur í
fánalitunum
Kvikmyndir
Símon Birgisson
simonb@dv.is
Osama bin Laden Var tekinn af lífi af
sérsveitum Obama.
Brynja ritstýrir
Djöflaeyjunni
Brynja Þorgeirsdóttir hefur verið
ráðin nýr ritstjóri Djöflaeyjunnar
á RÚV. Hún tekur við starfinu af
Þórhalli Gunnarssyni sem hætti á
RÚV og gerðist framleiðslustjóri
Saga Film. Djöflaeyjan er þáttur
um leiklist, myndlist og kvikmynd-
ir þar sem birtist jafnt umfjöllun
sem gagnrýni. „Það er kominn
góður grunnur að þessum þætti og
honum verður ekki umbylt heldur
byggt á því góða sem þegar hefur
verið gert,“ segir Brynja sem hefur
mikla reynslu af vinnu á fjölmiðl-
um og hefur meðal annars starfað
í Kastljósi síðustu ár auk þess að
nema bókmenntafræði við Há-
skóla Íslands. Brynja segir mikil-
vægt að þættir eins og Djöfla-
eyjan séu í stöðugri þróun. Hún
lofar spennandi dagskrá á næsta
vetri, til dæmis sé myndlistar-
sérfræðingurinn Goddur á leið á
Feneyjatvíæringinn þar sem hann
mun dvelja í tvær vikur, drekka í sig
það heitasta í myndlist heimsins og
deila svo með áhorfendum.
Gestir lita í
Listasafninu
Um helgina var opnuð sýningin
Pastís 11/11 í Listasafni Íslands.
Sýningin er unnin í samvinnu við
ellefu nemendur í nýju meistara-
námi í listfræði við Háskóla Ís-
lands og ellefu myndlistarmenn
sem sagðir eru þekktir fyrir láta
sig samtímamálefni varða. Verk
eftir Birgi Örn Thoroddsen, eða
Curver – eins og hann kallar sig –
hefur vakið athygli en það heitir
Barnahornið. Curver segist vilja
velta upp þeirri spurningu hvað
gerist þegar barnahornið sé fært til
og sett í samhengi sýningarinnar
sjálfrar. Curver býður sérstaklega
upp á liti og blöð næstu helgi, en
það er lokahelgi sýningarinnar.