Dagblaðið Vísir - DV - 31.05.2013, Blaðsíða 49
Lífsstíll 41Helgarblað 31. maí–2. júní 2013
Hversu góðan mat velur þú á diskinn þinn?
n Spyr Erna Héðinsdóttir næringarfræðingur
R
ÚV sýndi um síðustu helgi
þátt þar sem bornar vor
brigður á hollustu hráfæðis.
Þeir sem hafa fjallað um
hráfæði segja að þeir sem fylgi því
út í æsar borði einungis úr þremur
fæðuflokkum af sex. Fæða þeirra
samanstandi af ávöxtum, græn-
meti, hnetum og fræjum. Það sé
því einhæfara en ráðlagt sé og
auki hættu á næringarskorti. Til
að forðast hann hefur verið bent
á að það sé mikilvægt að neyta
einhverra vítamín- og steinefna-
bættra matvæla, til dæmis jurta-
vara sem hafa verið kalkbættar, og
einnig verði fólk að huga sérstak-
lega að próteininntöku.
„Einhæft fæði er ekkert rosa-
lega hollt,“ segir Erna Héðinsdóttir
næringarfræðingur. „Þegar fólk fer
á eitthvert ákveðið mataræði, hvað
svo sem það er, er það oft spurn-
ing um trúarbrögð fremur en holl-
ustu. Við eigum að hafa í huga að
neyta fjölbreyttrar fæðu. En við
verðum að hafa í huga að við erum
ekki öll eins þegar kemur að fæð-
unni. Á meðan einum hentar að
borða mikið af kjöti og próteini eru
aðrir sem þola það illa og fá í mag-
ann. Það er því erfitt að alhæfa um
mataræði fólks. Við erum svo ólík
bæði hvað varðar smekk á mat og
hvaða mat við þolum.“
Unnendur hráfæðis hafa meðal
annars dásamað það fyrir að það
tapist engin vítamín eða ensím
úr fæðunni því hún sé ekki elduð.
Erna bendir á að matur tapi líka
vítamíni við geymslu. Grænmeti
og ávextir sem við kaupum úti í búð
geti verið orðin gömul vara og þar
af leiðandi farin að tapa næringar-
gildinu. Hún segir að það muni
til dæmis gríðarlega miklu á nær-
ingargildi tveggja mánaða gamals
tómats sem komi frá Hollandi og
keyptur er úti í búð og tómats sem
er neytt skömmu eftir að hann var
tíndur í gróðurhúsinu. „Þetta er
alltaf spurning um hversu góðan
mat þú velur á diskinn þinn,“ segir
Erna. n
Erna Héðinsdóttir nær-
ingarfræðingur „Þegar fólk
fer á eitthvert ákveðið matar-
æði, hvað svo sem það er, er
það oft spurning um trúarbrögð
fremur en hollustu.“
Sígrænn blómstrandi
garður í hafinu
S
veinn Kjartansson mat-
reiðslumaður hefur víða
komið við á starfsferli
sínum. Nú kveður hann
farsæla verslunarrekstur-
inn í Fylgifiskum og er kominn til
Flateyjar þar sem hann ætlar að
elda úr sjávarfangi fyrir gesti Hótel
Flateyjar.
Óplægður akur í matsæld
Þegar blaðamaður hefur samband
er Sveinn á leið út í beð að stinga
fyrir salati. „Það er bjart og fallegt
veður og lyktin af sumrinu er kom-
in,“ segir hann og gefur lítið fyrir
lágar hitatölur í eynni.
„Nú ætla ég að lifa sveitalífi í
sumar og ætla að nota allt það hrá-
efni sem er í næsta umhverfi og af
því er nóg. Ég nota allt það sem
er veitt hér í grenndinni, silung
og þorsk. Þá er grásleppuútgerð
í plássinu og ég hlakka til að fást
við grásleppuhrogn sem eru mikið
hnossgæti. Þá er hægt að tína
krækling og þang og þara sem er
óplægður akur í matseld. Lúmsk
bragðgæði og fallegt á diski. Við
erum með grænan síblómstrandi
garð í hafinu allt árið, við eigum
þessa hefð að borða söl en mér
finnst spennandi að prófa alla flór-
una.“
Gefur út matreiðslubók
Sveinn heldur áfram með mat-
reiðsluþætti sína, Fagur fiskur,
á RÚV í haust og í framhaldinu
verður gefin út bók í anda þátt-
anna. „Fagur fiskur, sería tvö verð-
ur sýnd á RÚV strax í byrjun hausts
og í framhaldi af henni verða upp-
skriftir úr báðum seríum gefnar út
í bók, sem áætlað er að komi út í
haustbyrjun – að öllum líkindum.“
Skemmtilegt ævintýri
Hann segir alls ekki erfitt að kveðja
verslunarreksturinn og nýr kafli
lífsins leggst vel í hann. „ Verslunin
Fylgifiskar var opnuð í byrjun
júní árið 2002. Það var mikið og
skemmtilegt ævintýri að vera með
í því að setja verslunin á laggirnar.
Það var skemmtilegur og skap-
andi tími sem ég er þakklátur fyrir.
Það er ekki erfitt að breyta til, en á
vissan hátt er það ögrun að hætta
einhverju og ákveða að byrja á
einhverju nýju. Það leggst vel í mig
og ég er fullur eftirvæntingar hvað
varðar framtíðina. Lífið heldur
bara áfram á sinn óútreiknanlega
hátt og hjartað fær annan stað til
að slá á.“ n
kristjana@dv.is
iris@dv.is
Kræklingur
soðinn í öli
Sveinn gefur lesendum uppskrift að
kræklingi soðnum í öli sem er tilvalið
að elda með skömmum fyrirvara eftir
skemmtilega ferð í fjöruna í kræklinga-
tínslu. Hann mælir með því að fólk klæðist
stígvélum, taki með sér lítinn vasahníf,
fötu og noti stálpott til suðu kræklingsins.
Kryddjurtir og annað tilbúið og niðurskor-
ið í krukku og að sjálfsögðu öl, bæði til að
elda úr og drekka með. Hann bendir á síðu
Hafrannsóknastofu ef fólk er í vafa um
hvar og hvort hægt sé að tína krækling.
n ½ laukur
n Fersk basilíka og kóríander
n ½ blaðlaukur
n 1 tsk. rósapipar
n 2 kg af kræklingi/bláskel
n 1 flaska öl (33 ml)
n Pipar
Saxið lauk, blaðlauk, basilíku og kóríand-
er smátt og myljið rósapiparinn út í með
fingrunum. (Ef á að elda úti í náttúrunni
er gott að gera kryddblönduna heima og
setja í krukku áður en lagt er af stað).
Hreinsið kræklinginn vel og setjið í pott og
hellið ölinu út á. Látið sjóða í nokkrar mín-
útur með lokinu á eða þar til skelin opnar
sig. Hellið kryddblöndunni út í pottinn,
piprið og blandið með því að hrista pott-
inn aðeins til að dreifa kryddblöndunni.
Nýtur lífsins Sveinn er í Flatey þar
sem hann eldar gómsætan mat úr
sjávarfangi. Hann gefur lesendum
góð ráð um kræklingatínslu og
fljótlega uppskrift.
Kræklingur í öli Gómsætt og fljótlegt.
n Sveinn Kjartansson eldar í Hótel Flatey í sumar
„Ég nota
allt það
sem er veitt hér
í grenndinni,
silung og þorsk.
Ferskara verður það vart Sveinn ætlar
að elda úr sjávarfangi fyrir gesti Hótel
Flateyjar í sumar.