Dagblaðið Vísir - DV - 08.08.2014, Blaðsíða 15

Helgarblað 8.–11. ágúst 2014 Fréttir 15
LýtaLæknar neita enn
að veita uppLýsingar
n Málið til athugunar hjá Persónuvernd n Þarf að vera mun meiri áhersla á sálfélagslega líðan kvenna, að mati hjúkrunarfræðinga
um lýtaaðgerðir og borið við sjón­
armiðum persónuverndar. Engar
tölur um umfang og eðli lýtaað­
gerða liggja því fyrir hjá heilbrigðis­
yfirvöldum þrátt fyrir að embætti
landlæknis hafi sent lýtalæknum
árlegt bréf frá árinu 2007 þar sem
óskað er upplýsinga um starfsemi
þeirra. Eygló segir þær hafa feng­
ið svipuð svör hjá lögfræðingi hjá
landlæknisembættinu, og hafi
komið fram í fréttum í vetur. Lýta­
læknar segja þessa upplýsingagjöf
vera brot á persónuverndarlög­
um. „Upplýsingarnar um sjúkling­
ana eru dulkóðaðar í gögnunum og
við í rauninni áttuðum okkur ekki
á því hvers vegna upplýsingarnar
væru ekki aðgengilegar og af hverju
þetta liðist,“ segir Eygló. Ef heil­
brigðisstarfsmaður skilar ekki inn
þessum upplýsingum, brýtur það
í bága við ákvæði í heilbrigðislög­
gjöf landsins. Þá getur landlæknir,
lögum samkvæmt, gefið viðkom­
andi tillögur að úrbótum og í kjöl­
farið áminningu. Ef áminningin
skilar ekki árangri getur landlækn­
ir svipt starfsmanninn starfsleyfi
tímabundið eða að fullu.
Þarf að kafa dýpra ofan í
ástæðurnar
Eygló og Hildur drógu þá ályktun út
frá niðurstöðum þeirra rannsókna
sem þær skoðuðu, að það væru tvö
sjónarmið ríkjandi. Annars vegar
að aðgerðirnar séu óþarfi og að
þetta sé bara tilbúin þörf en hins
vegar að þetta sé lausn á vandamáli
sem hefur valdið konum erfiðleik­
um. „En ef raunin er sú að aðgerð­
um á kynfærum kvenna er að fjölga
hér á landi þá þarf náttúrlega að
bregðast við því og fræða almenn­
ing, sérstaklega ungt fólk, um kyn­
færi og þann fjölbreytileika sem á
að ríkja þar, líkt og í sambandi við
aðra líkamshluta,“ segir Eygló.
Hún segir að þeim þyki alvar­
legt ef þróunin í vestrænum sam­
félögum í tengslum við fegrunar­
aðgerðir sé orðin sú að það sé farið
að framkvæma þær á jafn persónu­
legum stöðum og kynfærin eru.
„ Okkar mat er að það þarf að vera
mun meiri áhersla á sálfélagslega
líðan kvenna og það þarf að skapa
vettvang þar sem konur geta rætt
hvað liggur að baki þeirri löngun að
fara í aðgerð og draga þá ályktanir
út frá siðfræðilegri hugsun og gagn­
rýna þær hugmyndir sem búa að
baki þeirri ákvörðun að fara í skapa­
barmaaðgerð í stað þess að gagn­
rýna aðgerðina sjálfa,“ segir hún.
Eygló segir að sjónarmið ljósmæðra
og kvensjúkdómalækna varðandi
aðgerðina hafi komið skýrt fram í
fjölmiðlum og ummæli oft á tíðum
harðorð. „En okkur fannst kannski
pínu vanta að kafa aðeins dýpra
ofan í þetta. Af hverju viltu fara í
þessa aðgerð? Komast að því hvað
liggur að baki þessari löngun,“ segir
hún. n
Hjúkrunarfræðingar Hildur Þóra (t.v.)
og Eygló fjölluðu um skapabarmaaðgerðir
í lokaverkefni sínu í hjúkrunarfræði. Eygló
segir upplýsingar um aðgerðirnar skorta
hér á landi og erlendis. Mynd Aðsend
Meiri áhyggjur „Þeir hafa kannski meiri
áhyggjur af þessu en ýmsir aðrir læknar,“
segir Þorbjörn Jónsson, formaður Lækna-
félags Íslands, um hóp sérfræðinga sem
hefur leitað til félagsins vegna málsins.
Í
slandsbanki neitar að upplýsa
um hvort fyrirtækið hafi boð­
ið völdum viðskiptavinum sín­
um í boðsferðir í laxveiði. Þetta
kemur fram í svari frá bankan­
um við fyrirspurn DV um boðsferð­
irnar. Íslandsbanki er þar með eini
bankinn, af stóru viðskiptabönk­
unum þremur, sem ekki vill svara
fyrirspurnum DV um boðsferðir
bankans í laxveiði. Í DV á miðviku­
daginn var greint frá svörum bæði
Arion og Landsbankans um boðs­
ferðir bankanna í laxveiði. Í svari
frá Arion kom fram að bankinn
byði viðskiptavinum sínum í tvær
boðsferðir í sumar. Arion vildi ekki
taka fram í hvaða ár hann byði. Um
er að ræða fyrstu tvær boðsferð­
irnar í laxveiði sem bankinn býð­
ur í frá bankahruninu árið 2008.
Landsbankinn, sem íslenska ríkið á
98 prósent í, svaraði því hins vegar
til að hann byði ekki boðsferðir í
laxveiði.
Trúnaðarmál
Í svarinu frá Íslandsbanka kemur
fram að spurningum um viðskipta­
tengsl bankans verði ekki svarað.
Orðrétt hljómar svarið svona: „Ís­
landsbanki svarar ekki fyrirspurn­
um sem tengjast viðskiptatengslum
bankans þar sem þau eru trúnaðar­
mál. Það skal þó upplýst að bank­
inn hefur sett sér skýrar verklags­
reglur um viðskiptatengsl sem
regluvörður bankans tryggir að sé
framfylgt.“ DV hefur ekki heimild­
ir fyrir því, líkt og blaðið hafði í til­
felli Arion banka, að Íslandsbanki
hafi boðið völdum viðskiptavin­
um sínum í laxveiði. Svar bankans
bendir hins vegar til þess að svo sé.
Ef bankinn stundaði það ekki að
bjóða viðskiptavinum sínum í lax­
veiði þá ætti honum að vera í lófa
lagið að segja frá því opinberlega,
líkt og til dæmis Landsbankinn
gerði fúslega í vikunni. Á bankan­
um hvílir hins vegar ekki nein upp­
lýsingaskylda – auðvitað ekki – sem
knýr á um að hann eigi að upplýsa
um slíkar boðsferðir.
Árin fyrir hrun
Íslensku viðskiptabankarnir
stunduðu það í miklum mæli á ár­
unum fyrir hrun að bjóða kúnnum
sínum í laxveiði. Fjallað var tals­
vert um þessar ferðir í skýrslu rann­
sóknarnefndar Alþingis og víðar í
hinum ýmsu miðlum eftir hrunið
2008. Lýsingar Ingva Hrafns Jóns­
sonar, fjölmiðlamanns og leigu­
taka Langár í Borgarfirði, á þess­
um veiðiferðum urðu til dæmis
þekktar. Í viðtali við DV sagði hann
til dæmis um boðsferðir Glitnis í
Langá. „Þetta var sumarið 2006 og
2007, aðallega 2007. Fólk var bara
galið. Ruglið hjá Glitnisfólkinu
skaraði einfaldlega fram úr öllu.
Það sem einkenndi starfsfólkið í
kringum þetta var ómerkilegheit og
lygar og annað í þeim dúr. Þetta var
nokkuð sem maður hefur ekki séð
fyrr eða síðar. Í Glitnisboðsferðun­
um var tryllingurinn mestur. Þar
fór allt úr böndunum.“ Frá hruninu
hafa slíkar boðsferðir í laxveiði hins
vegar ekki tíðkast hjá viðskipta­
bönkunum. Boðsferðirnar á veg­
um Arion banka eru þær fyrstu frá
hruninu sem greint er frá að stóru
viðskiptabankarnir þrír hafi boð­
ið í. Hvort Íslandsbanki býður líka
í slíkar ferðir liggur ekki fyrir vegna
þess að bankinn vill ekki greina frá
því. n
Íslandsbanki sá eini af stóru viðskiptabönkunum sem segir
upplýsingar um boðsferðir vera trúnaðarmál
Svara ekki spurn-
ingum um boðs-
ferðir í laxveiði
Jóhann Páll Jóhannsson
johannp@dv.is
„ Íslandsbanki svarar
ekki fyrirspurnum
sem tengjast viðskipta­
tengslum bankans þar
sem þau eru trúnaðarmál.
sagt vera trúnaðarmál Íslandsbanki
segist ekki svara því hvort bankinn bjóði
viðskiptavinum sínum í laxveiði eða ekki.
Bankinn segir þessar upplýsingar vera
trúnaðarmál.
Mynd RóbeRT Reynisson
H
eimilisofbeldi virðist vera að
aukast ef marka má upplýs­
ingar frá lögreglunni á höfuð­
borgarsvæðinu. Í júlímánuði
bárust 23 tilkynningar um heimilis­
ofbeldi, en það eru töluvert fleiri til­
kynningar en mánuðinn á undan.
Þetta er meðal þess sem kemur fram
í skýrslu lögreglustjórans um af­
brotatölfræði fyrir mánuðinn. Nokk­
uð fleiri tilkynningar bárust í júlí en
að meðaltali síðustu þrjá mánuði þar
á undan. Þá hefur tilkynningum um
heimilisofbeldi fjölgað um 21 pró­
sent samanborið við sama tímabil
síðustu þriggja ára.
Samkvæmt sömu skýrslu voru
átta kynferðisbrot tilkynnt til lög­
reglunnar á höfuðborgarsvæðinu í
júlí og er það fækkun á milli mánaða.
Þá voru færri kynferðisbrot tilkynnt
í júlí en að meðaltali síðustu tólf
mánuði. Kynferðisbrotum hefur
fækkað um 41 prósent samanborið
við sama tímabil síðustu þriggja ára.
Hegningarlagabrotum fækkar
í heildina á milli mánaða og hefur
fækkað um 13 prósent sé miðað við
sama tímabil síðustu þriggja ára.
Þrátt fyrir að innbrotum hafi í
heildina fækkað þá hefur innbrotum
í bíla, á heimili og í verslanir fjölg­
að. En alls bárust lögreglunni á höf­
uðborgarsvæðinu 78 tilkynningar
um innbrot í júlí, flest þeirra áttu sér
stað á heimili. Mest hefur fjölgunin
þó verið í innbrotum í ökutæki og vill
lögreglan brýna fyrir ökumönnum
að skilja aldrei eftir verðmæti sem
sjást í gegnum glugga bifreiða. n
Heimilisofbeldi eykst
23 tilkynningar um heimilisofbeldi í júlí
Fleiri tilkynningar Heimilisofbeldi færist
í aukana.