Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.01.1970, Blaðsíða 17

Sveitarsjóðareikmngnr 1966—68
15
markað upplýsingargildi, og hið sama er að segja um liði 36 og 37. Mat
eigna á efnahagsreikningum sveitarfélaga er mjög mismunandi og breyt-
ist jafnvel frá ári til árs í sama sveitarfélagi. Fasteignir eru ýmist taldar
á fasteignamatsverði, kostnaðarverði eða einhverju öðru verði, sem oft
virðist ákveðið án jiess að nokkurri reglu sé fylgt. Hér skal og bent á ann-
að atriði. Eignir í 35. lið (einnig í 34. og 36. lið), eru í litlum tengslum
við færslur á eignabreytingareikningi lijá stórum hluta sveitarfélaganna.
Hjá þessum sveitarfélögum er efnahagsreikningur ekki gerður eftir venju-
legum bókhaldsreglum, heldur er hann fremur skrá um eignir, sem getur
lekið breytingum eftir mati skrásetjara eða viðkomandi sveitarstjórnar
hverju sinni.
36. Ymsar eii/nir. í þennan lið koma ýmsar eignir, sem varla er
hægt að telja fasteignir i venjulegum skilningi. Aðallega er hér um að
ræða eignfærð útgjöld til gatna og holræsa, einnig eignfærðar hita-
veituframkvæmdir o. fl. því líkt.
37. Hrein eign cicjin fyrirtækja með sjálfstætt reikningshald. Sjá
skýringar við lið G, H og I hér á eftir.
F. Skntdir i árslok. Sjá almennar skýringar framar i þessum kafla
og skýringar við lið 21.
G, Ii og I. Hafnarsjóðnr, uatnsveita og rafneita. Það, sem veldur
ef til vill einna mestu ósamræmi í reikningum sveitarfélaga (aðallega
kaupstaða) er færsla á reikningum eigin fvrirtækja og annarra rekstrar-
lieilda. Hér er spurningin bæði um það, hver fyrirtæki skuli færð sem
eigin fyrirtæki i reikninga sveitarfélagsins, og á hvern hátt tengsl
reikninga þeirra og sveitarfélagsins skuli vera. Hér skulu tekiu dæmi,
er sýna ýmsa tilhögun á færslu reikninga eigin fvrirtækja i aðalreikn-
ingum sveitarfélaga:
1) Brúttótekjur og -útgjöld fyrirtækisins koma í tekjuhlið og gjalda-
hlið á aðalreikningi sveitarfélagsins, eignir þess með eignum og
skuldir þess með skuldum á aðalreikningi.
2) Rekstrarafgangur/rekstrarhalli kemur i tekjuhlið./útgjaldahlið á
aðalreikningi, og Iirein cign, þ. e. eignir að frádregnum skuldum,
i eignalilið á aðalreikningi. Þetta cr sá færslumáti, sem eyðuhlað
Hagstofunnar gerir ráð fyrir.
3) Tekjur fyrirtækis og útgjöld (rekstrarafgangur/rekstrarhalli) eru
ekki færð á aðalreikning, og hrein eign þess cr ekki heldur færð
til eigna á aðalreikningi sveitarfélagsins. Reikningar slikra fyrir-
tækja eru hins vegar oftast gefnir út með aðalreikningum sveit-
arfélagsins.
Raunar er um að ræða fleiri tilvik hvað þetta snertir í reikningum
sveitarfélaganna. Hagstofan hefur ekki samræmt þcssi atriði í þeim
skýrslum, sem hér hirtast, heldur látið við það sitja, sem var í reikn-
ingum viðkomandi sveitarfélags. Samræming var illmöguleg eftir þeim
gögnum, sem fyrir lágu, sérstaklega á þetta við um reikninga kaupstað-