Hagskýrslur um iðnað - 01.01.1963, Blaðsíða 24

Hagskýrslur um iðnað - 01.01.1963, Blaðsíða 24
22* Iðnaðarskýrslur 1960 Ef andvirði seldra vara og þjónustu á einhverju tímabili er leiðrétt með birgða- breytingum, fæst allgóð mynd af framleiðsluverðmætinu. Þar sem tekið er tillit til birgðabreytinga í töflu V1) með sundurgreiningu rekstrartekna, falla hugtökin rekstrartekjur og framleiðsluverðmæti að verulegu leyti saman. Nokkur munur er þó á tölunum um framleiðsluverðmæti í töflu X og tölunum um rekstrartekjur í töflu V, og verður síðar vikið að því, í hverju sá munur er fólginn. Framleiðsluverðmætið (og rekstrartekjurnar) er reiknað á kostnaðarverði („factor cost“), þ. e. söluskattur dreginn frá söluverðmætinu, en niðurgreiðslur úr ríkissjóði (mjólk og kjöt) meðtaldar.2) Nú gefur framleiðsluverðmætið ekki einblítar upplýsingar um skerf íslenzks iðnaðar til þjóðarframleiðslunnar. Iðnaðarfyrirtækin hafa fengið til vinnslunnar afurðir og þjónustu frá fyrirtækjum í öðrum atvinnugreinum, og þau verðmæti þarf að draga frá framleiðsluverðmætinu til þess að fá fram vinnsluvirðið, þ. e. hreina blutdeild iðnaðarins í þjóðarframleiðslunni. Verðmæti notaðra rekstrarvara og aðkeyptrar þjónustu, sem draga þarf frá framleiðsluverðmætinu til þess að finna vinnsluvirðið, er í skýrslum þessum tabð á markaðsverði, þ. e. a. s. með söluskatti, enda annað torvelt. Niðurgreiðslur ríkis- sjóðs á mjólkur- og kjötverði eru hins vegar ekki dregnar frá, þar sem þær koma fram bæði tekna- og gjaldamegin. Munurinn á framleiðsluverðmætinu, cins og það er talið í 6. dálki töflu X, og rekstrartekjum, eins og þær eru taldar í 9. dálki töflu V, er þessi: Rekstrartekjur alls (d. 9 í töflu V) ~ vaxtatekjur (d. 7 í töflu V) einkasöluhagnaður tóbaks- gerðar Tóbakseinkasölunnar og iðnaðardeildar Áfengisverzlunarinnar (I greinum 211 og 220) -r- innlent tollvörugjald (d. 16 í töflu VI) = framleiðsluverðmæti (d. 6 í töflu X). Verðmæti notaðra rekstrarvara og aðkeyptrar þjónustu (d. 7 í töflu X), sem dregið er frá framleiðsluverðmætinu til þcss að fá fram vinnsluvirðið, eru dálkar 4—13 í töflu VI. Vinnsluvirðið er því fólgið í eftirtöldum liðum: Vinnulaun og tengd gjöld (d. 15 í töflu VI), vaxtagjöld 4- vaxtatekjur (d. 14 í töflu VI -f- d. 7 í töflu V) og rekstrarhagnaður -(- afskriftir (d. 8 í töflu III), en frá er dreginn einkasöluhagnað- ur í greinum 211 og 220 (sbr. áður). í bráðabirgðauppgjöri á framleiðsluverðmæti og vinnsluvirði, sem gert var fyrir norsku sérfræðingana vegna framkvæmdaáætlunarinnar, voru tölur örbtið frábrugðnar þeim, sem eru í töflu X, m. a. vegna þess að þar var haldið algjör- lega utan við framleiðsluverðmætið öðrum tekjuhðum en framleiðsluvörum og þjónustu (iðnaðarframleiðsluverðmæti) og seldum verzlunarvörum (hluti af „öðru framleiðsluverðmæti“ samkvæmt töflu X). Athygli skal loks vakin á því, að vinnsluvirðið í þessum skýrslum er ekki fylhlega sambærilegt við vinnsluvirði í Iðnaðarskýrslum 1953. Þar var, gagnstætt því, sem nú er gert, ýmiss konar viðskiptaleg þjónusta, lögfræðileg þjónusta o. fl. ekki dregið frá framleiðsluverðmætinu (sbr. Iðnaðarskýrslur 1953, bls. 21*). Stofnfjárstuðlar,framleiðslustudlar og fjárfesting á vinnuár (sjá töflu XI).3) Stofnfjárstuðlum er ætlað að sýna hlutfalhð milli þess fjármagns, sem bundið er í byggingum, öðrum fastafjármunum, innréttingum, vélum, tækjum (þ. á m. 1) Sbr. |i6 það, ecm sagt er um birgðamat ú bls. 18*. 2) Sjá nánar um mat tekjuliða á bls. 16*. 3) Sjá m. a. erindi, sem flutt voru á ráðstcfnu islenzkra verkfræðinga árið 1960 og birt í riti Verkfræðingafélags íslands, Tækni, framleiðni, cfnahagsþróun. Flytjendur voru dr. Benjamín Eiríksson bankastjóri, dr. Cunnar Böðvarsson vcrkfrœðingur og Sveinn Björnsson vcrkfræðingur, og fjalla crindin ýtarlega um þessa stuðla og gildi þcirra.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Hagskýrslur um iðnað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hagskýrslur um iðnað
https://timarit.is/publication/1130

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.