Hagskýrslur um iðnað - 01.01.1963, Blaðsíða 26

24*
Iðnaðarskýrslur 1960
Skýrslur fengust frá tveimur kjötfrystihúsum, garnahreinsunarstöð og reyk-
húsi. Þessi fyrirtæki kaupa ekki sláturafurðir sem hráefni, heldur vinna þær fyrir
önnur fyrirtæki (sbr. það, sem áður er sagt um leigugjöld vegna frystingar og
geymslu). í þcssum fyrirtækjum eru vinnulaun því mjög stór hluti framleiðslu-
verðmætisins.
Þá barst skýrsla frá einni pylsugerð, sem kaupir mikið af hráefnum í kjöt-
vinnsluna.
Fyrirtæki, sem skiluðu skýrslu í þessari grein, höfðu 46,88% slysatryggðra
vinnuvikna í henni, en sé sauðfjársláturáætlunin tekin inn í úrtakshlutfalhð, verður
það 82,45%. Sú starfsemi, sem þá er ótalin í greininni og áætluð á grundvelli úr-
takshlutfallsins, er einkum slátrun stórgripa, kjötfrysting og geymsla og kjötvinnsla.
Þá ber einnig að hafa í huga (sbr. fyrri skýringar), að allmikill kjötiðja fer fram í
verzlunarfyrirtækjum, og er sú starfsemi ekki taUn með töflum III—XI.
Sérstakan fyrirvara verður að gera við eigna- og skuldatölur í þessari grein,
þar sem skilahlutfaUið í þeim er aðeins 43,53%, og eru það aðeins 3 fyrirtæki, öll
með mikið eigið fé.
Nr. 202.
Skýrslusöfnun frá mjólkursamlögunum var með sérstökum hætti. Hagstofan
fékk fyrst til afnota skýrslu Framleiðsluráðs landbúnaðarins um sundurUðun fram-
leiðslukostnaðar og söluverðmæti einstakra mjólkurbúa. Síðan var hverju einstöku
mjólkurbúi send spurningaskrá, þar sem beðið var um frekari sundurUðun nokk-
urra gjaldaUða og enn fremur óskað sams konar upplýsinga um eignir og skuldir
og beðið var um á almcnna skýrslueyðublaðinu. Rekstrarupplýsingar bárust frá
öllum mjólkurbúunum, nema einu, og auk þess barst skýrsla frá einni ísgerð.
Úrtakshlutfallið varð því 88,40%. Upplýsingar um eignir og skuldir bárust hins
vegar aðeins frá fyrirtækjum með 71,87% slysatryggðra vinnuvikna í greininni,
og cru sumar þeirra ekki áreiðanlegar.
í þessari grein hefur enginn umreikningur til nýs verðlags verið gerður, enda
urðu tUtöluIega Utlar breytingar á verði mjólkurafurða. Einnig ber að hafa það í
huga, að Mjólkursamsalan í Reykjavík er ekki talin með í þessari skýrslu, þar
sem hún telst ekki iðnaðarfyrirtæki, en liún er hins vegar meðtalin í áður nefndri
skýrslu Framleiðsluráðsins um söluverðmæti og rekstrarkostnað mjólkursamlag-
anna. Mjólkurstöðin í Reykjavík og Emm-Ess ísgerðin eru hins vegar taldar með
í skýrslunni.
Niðurgreiðslur koma bæði til tekna og gjalda (með hráefnum) hjá mjólkur-
búunum. Frystigjöld eru talin með húsaleigu, þótt æskilegra hefði verið að færa
þau í 10. dálk töflu VI (ýmis aðkeypt þjónusta) cins og sölulaun. Þar sem rekstrar-
afgangur hefur orðið verulegur, er hann færður sem hráefniskostnaður, enda mun
hann oftast greiddur til bænda í þeim tilvikum.
Nr. 204a-b, 204c og 312a-d.
Þessar greinar ná yfir fiskiðnaðinn. Skilahlutfallið er lægst í grein nr. 204a-b,
cn samt bárust skýrslur frá 23 fyrirtækjum í henni, þ. á m. mörgum mjög stórum,
cnda er þetta langstærsta iðnaðargreinin hér á landi. Æskilegt hefði verið að geta
greint á milli frystingar, saltfiskverkunar, skreiðarverkunar, síldarsöltunar og e. t. v.
hrognasöltunar, en það er erfitt, þar sem þessi framleiðslustarfsemi er mjög blönduð.
Til eru þó skýrslur yfir hrein frystihús, hreina síldarsöltun, hreina saltfiskverkun
og hreina skreiðarverkun, m. a. frá Bæjarútgerð Reykjavíkur, og á grundvcfii