Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1907, Page 100
94
Yfirlit
yfir búnaðar og jarðabótaskýrslurnar 1905, með hliðsjón af fyrri árum:
I. Búnaður.
í. Tala býla og framteljanda hefur verið síðustu árin eftir þessum og fyrri
ára skýrslum:
1901 ..................... 6.796 býli.................... 10.077 framteljendur.
1902 6.684 — 9.978 —
1903 .................... 6.639 —..................... 9.846 —
1904 6.533 — 9.881 —
1905 .................... 6.687 —..................... 9.882 —
1901—05 meðaltal ......... 6.634 — 9.942 —
Býlum hefur fækkað 1895 —1900 um 90, en frá 1901 —1905 um 109 eða 22 býli á
ári, líklega er fækkunin á sveitaheimilum að hætta, því frá 1905 liefur býlum fjölgað
aftur um 154. — Framteljendum liefur fækkað á þessu tímabili um 152, eða sem
um 30 framteljendur árlega. Fækkunin er þó stöðvuð aftur, því 1903—05 hefur
þeim fjölgað um 79 sem svarar því næst til 30 á ári.
2. Jarðarhnndruðin á landinu eru eftir jarðabókinni og nýja matinu á
ýmsum jörðum í Skaptafells- og Rangárvallasýslum ........... 86.189.3 hndr.
Eftir búnaðarskýrslunum var búið 1905 á .................. ... 85.394.3 —
í eyði og ónotuð til búskapar voru ......................... 795.0 —
1904 voru þessi jarðai'hundruð talin 350.0 hndr.; mismunurinn á 1904 og 1905
kemur aðallega af því, að siðara árið er land sem búið er á í Reykjavík talið 122.0
hndr. en 1904 406.2 hndr.; munurinn þar 284,0. í öðrum kaupstöðunx er jai'ðar-
hundruðunum líka slept. Lóð sem heill kaupstaður stendur á er ekki notuð til á-
búðai’, en að telja liana eyðijörð fyrir því nær engri átt.
3. Nautpeningnr hefur verið á ýmsum tímum:
1703 ... ... 35.800 1881—90 meðaltal 18.100
1770 31.100 1891—00 — 22.500
1783 ... 21.400 1901 , ,,. ... ... 25.674
1821—30 meðaltal 25.100 1902 ... ,,, ... ... ... 26.992
1849 ... , . , 25.500 1903 26.539
1858—59 meðaltal 26.800 1904 ... ,,, ,,. ,,, ,,, ... 25.498
1861-r-69 — ... 20.600 1905 . ... ,,, ,,. 26.847
1871—80 ■— 20.700 1901—05 meðaltal ... 26.310
Tala nautpenings í búnaðai'skýi-slunum 1904 er of há; 2013 í Rangái’vallasýslu hafa
verið lesnar þegar saman var lagt 7013, og talan á öllu landinu verður þess vegna
5000 nautgripa of há; þetta er leiðrjett hjer með því að setja lölu nautgi'ipa 1904
25.498. — Nautgi’ipum liefur fjölgað mikið síðai’i árin. Fimm ára tímabilið síðasta
er 3800 nautgi’ipum hæiTa en síðustu 10 árin fyrir aldamótin og tala kálfa 1905
sýnist benda á, að meiri fjölgun sje í vændum.
Árin 1703—1849, og 1891—1905 eru kálfar meðtaldir í skýrslunum. Árin
þar á milli ekki.