Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1907, Síða 111

105
Suðurl. Vesturl. Norðurl. Austurl. Alls
Sjálfbjarga 20 m. 30 m. 20 m. 5 m. 75 m.
Hjá ættingjum . ... 30 — 29 — 12 — 21 — 92 —
Styrktarsjóði alþýðufólks... )) 1 — )) 1 — 2 —
Ivristfjármenn . ... )) )) )) 1 — 1 —
Á sveit 29 — 18 — 17 — 13 — 77 —
Alls 79 in. 78 m. 49 m. 41 m. 247 m.
Þeir, sem hjer eru kallaðir sjálfbjarga, eru allir sem vinna fyrir sjer, þótt
þeir sjeu blindir, menn sem búa l)úi sinu, lifa af efnum sínum og þurfa ekki styrk
frá öðrum. Það er ekki kallaður styrkur frá öðrum, þótt annað hjónanna sje sjón-
laust og sje hjá hinu, og það sjái í raun rjettri fvrir því. Það er heldur ekki
skoðað sem styrkur frá ættingjum, ef blindur maður býr, þótt börn bans vinni
aðallega fyrir honum, ef þau eru lijá bonum. Hjer eru sérstaklega tilgreindir 2
menn, sem fá styrk af styrktarsjóði alþýðufólks, það er ekki sveitarstyrkur, og 1
maður, sem er styrktur með eptirgjaldi af Kristfjárjörðum. Kristfjárjarðir voru ekki
gefnar sveitarsjóðunum, þótt alþing bafi dregið þær inn í þá á þeim timum, þegar
sveitarþyngslin voru einna mest lijer á landi á fyrri öld. Byrðin af þessum 247
manns, sem blindir voru 1905, eru 77 manns, sem þiggja sveitarstyrk, og eru þeir
sumir langt frá að vera þungir ómagar.
3. Heyrnar- og málleysingjaskýrslur (Tafla IV) eru gefnar á liverju ári,
en bafa sjaldnast verið teknar fram, nema til að bera þær saman við fólkstalið.
Heyrnar- og málleysingjar eru byrði fyrir mannfjelagið, og það er þess vert að vita,
hvort bún er Ijett eða þung, og jafnframt því að telja bve margt þetta fólk er,
hafa töflurnar verið samdar svo, að af þeim sjest aldur, kynferði, hve margir liaíi
verið í málleysingjaskóla eða sjeu þar, og hve margt af þessu fólki vinni fyrir sjer
sjálft. Vinna þess er næstum ávalí sveitabúskapur, utan eða innan bæjar. (Tafla IV.)
Tala þessa fólks var 31. desember 1905 ...................... 66 manns
Undir 20 árum voru karlar og konur.......................... 25 manns
21—40 ára — — — — 27 -
41—60 — — — — — 11 —
Ydr 60 — — — — — ... ............... 3 — 66 manns.
Einn preslur getur þess, að i sóknum sínum sjeu »2 vitfirringar báðir mál-
lausir«, en getur ekki um aldur þeirra, ef bjer hefði átt að telja þá, þá befði orðið
að bafa sjerstakan dálk fvrir þá. Af skýrslunni verður beldur ekki sjeð með vissu
kynferði þeirra, þótt þcir líklegast sjeu báðir karlmenn.
Þegar þessu fólki er skipt niður í aldursflokka sjest að ekkert af því er
gamalt, af 66 eru 3 yfir sextugt. Helzt sýnist að það verði sjaldan langlíft, að það
lifi skemur en almennt gjörist. Þetta fólk lifir einmana; ef það kennir þunglyndis
eða sorgar, ber það liana eitt síns liðs, öll gleðin, sem málið veitir öðrum, fer fram
hjá því. Það er líklegt, að viljaun til að lifa vanti fremur bjá því en öðrum, og
viljinn lengir Iífið. Enginn af þessum 66 manns hefur nokkru sinni gipt sig, enda
væri heyrnar og mállaus móðir sorgarsjón. Borið befur þó við að eitthvað af
þessu fólki hefur átt börn.
Hjer á landi hefur verið lengi skóli fyrir heyrnar- og málleysingja, af
skýrslunum sjest hvernig bann er notaður. Þetta fólk var alls .......... 66 manns
Á heyrnar og málleysingjaskólanum liafa verið og eru nú alls 43 manns
Þeir sem ekki hafa náð þeim aldri sem þarf (til að barnið verði
fiutt o. s. frv.) eru taldir yngri en 10 ára .......... 11 — 54 —
Þeir sem ekki liafa gengið á skóla eru þá .............................. 12 manns
14