Húnavaka - 01.05.2010, Qupperneq 129

H Ú N A V A K A 127
Tilvísanir
Það fyrirkomulag er á tilvísunum í árbókum Ferðafélagsins að ekki eru
tilvísunarnúmer inni í meginmáli heldur þarf að leita þeirra aftan við textann.
Tilvísanir eru því ekki gagnvirkar ef svo má segja, þ.e. aðeins vísað úr
tilvísanabálki til meginmáls en ekki öfugt. Sjálfum þykir mér þetta ekki gott
fyrirkomulag en varð að beygja mig fyrir reglum félagsins.
Þetta hefur því miður villt svolítið um fyrir Pálma þegar kemur að sögninni
um hattinn hans Boga sýslumanns (sbr. bls. 123 hjá Pálma en á bls. 195 í
árbókinni), að hún er höfð eftir Sveini Sveinssyni á Tjörn. Þetta sést í aftan-
máls grein á bls. 240, ofarlega í vinstri dálki. Það ætti líka að vera til leið bein-
ingar að textinn er í dekktum rasta.
Vil í þessu samhengi nota tækifærið til að benda mönnum á bæði tilvísana-
bálkinn (bls. 230-241) og heimildaskrána (bls. 242-250). Þar er nánari grein
gerð fyrir heimildum að verkinu og ætti heimildaskráin að geta nýst vel til
frekari fróðleiksleitar.
Gallar
Fleiri en Pálmi og Haukur hafa bent mér á ónákvæmni og villur um einstök
atriði og hef ég haldið því öllu til haga. Skal það ekki tíundað hér að sinni en
gott væri að geta komið slíku einhvern tíma á framfæri á viðeigandi vettvangi.
Vandinn er sá að þegar bók er eitt sinn komin á þrykk er hætta á að hún verði
tekin sem aðalheimild, einkum af utanhéraðsmönnum eða þeim sem minna
þekkja til. Leiðréttingar sem birtast í blöðum eða tímaritum fá jafnaðarlega
ekki jafn mikla dreifingu og eru hvort sem er miður aðgengilegar, týnast
gjarna.
Það er mikið álitamál, eins og getið er í upphafi greinarinnar, hvort heil
sýsla sé ekki of stór biti í ekki lengri bók. Svona yfirlit verður oft mjög ágrips-
kennt og misjafnt hvað sagt er mikið frá hverjum stað. Æskilegt hefði verið að
skipta svæðinu í að minnsta kosti tvennt ef þá ekki í fjóra hluta.
Í fyrstu gerð voru taldir ábúendur jarða á 20. öld, að minnsta kosti þeir sem
lengst bjuggu eða þegar jörð hélst lengi í ætt, en mestallt slíkt var á endanum
þurrkað út. Þeirra er helst getið sem eru tiltölulega víða þekktir eða ætla má
að utanhéraðsmenn kynnu að kannast við. Um slíkt og fleira af líku tagi er
vafa laust hægt að finna margs konar misræmi og er það vissulega galli á
verkinu.
Þá er það stór galli á bókinni að myndefnið rímar ekki vel við textann. Þar
er um að kenna að höfundur hafði ekki náið samstarf við myndatökufólkið um
hvað ætti að mynda. Mér hefur t.d. verið bent á það að í allri bókinni er ekki
ein einasta mynd af sauðkind og varla af kúm og er þó Húnaþing eitt helsta
landbúnaðarhérað landsins. Þá eru fáar myndir utan af Skaga og nánast engar