Peningamál - 01.08.2010, Blaðsíða 5

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
0
•
3
5
Alþjóðleg efnahagsmál og utanríkisviðskipti
• Hagvöxtur í helstu viðskiptalöndum Íslands jókst á fyrsta ársfjórð-
ungi. Í Bandaríkjunum og Japan varð vöxturinn reyndar minni en
gert hafði verið ráð fyrir og var einnig lítill í Bretlandi en tók þar við
sér á öðrum ársfjórðungi og var einn sá mesti á sl. fjórum árum.
Einnig mældist kröftugur hagvöxtur á evrusvæðinu á öðrum árs-
fjórðungi eftir lítinn vöxt á fyrsta fjórðungi, m.a. vegna slæms
veðurs í upphafi árs.
• Töluverð óvissa ríkir víðast hvar um hagvaxtarhorfur á seinni
hluta ársins. Hætta er talin á að hægja taki aftur á hagvexti,
þar sem ýmsum örvandi efnahagsaðgerðum er að ljúka eða er
lokið, sérstaklega í Bandaríkjunum. Þó eru nýjustu spár bæði
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og Consensus Forecasts mjög svipaðar
og þær voru við útgáfu Peningamála í maí og eru því forsendur
um alþjóðlega efnahagsþróun óbreyttar.
• Verðbólguhorfur í helstu viðskiptalöndum Íslands hafa lítið breyst
frá því í byrjun maí sl. Verðbólga virðist víðast hvar hætt að aukast
og fer í mörgum tilfellum hjaðnandi. Í Bretlandi virðist verðbólga
hafa náð hámarki í apríl og hefur hjaðnað lítillega síðan þá. Svipuð
þróun hefur verið í Bandaríkjunum. Á sama tíma hefur verðbólga
á evrusvæðinu lítið breyst.
• Stýrivextir hafa haldist óbreyttir í helstu iðnríkjum undanfarna
mánuði. Þó hafa vextir hækkað í Kanada, fyrst G7-landa, í tvígang
nú í sumar. Víða annars staðar í heiminum hafa vextir einnig verið
hækkaðir, aðallega í Asíu, en einnig t.d. í Nýja-Sjálandi.
Þróun og horfur í efnahags- og peningamálum – Uppfærð spá1
Vísbendingar um að efnahagsbati sé hafinn
Vísbendingar eru um að botn efnahagssamdráttarins sé að baki. Sé efnahagsbati hafinn eða við það að hefjast
er það nokkru fyrr en Seðlabankinn spáði í Peningamálum í maí. Vöxtur innflutnings á fjárfestingarvörum á fyrri
hluta þessa árs gefur tilefni til að ætla að atvinnuvegafjárfesting hafi verið sterkari en áður var talið, þrátt fyrir
enn frekari tafir á áætlunum um fjárfestingu tengdri stóriðjuframkvæmdum. Í þeirri spá sem hér er birt er gert ráð
fyrir að kröftugri atvinnuvegafjárfesting á þessu ári vegi upp veikari einkaneyslu og gott betur. Það eru einkum
vísbendingar af vinnumarkaði sem styðja þá skoðun að efnahagsbatinn sé kröftugri og fyrr á ferðinni, en aðrar
vísbendingar eins og veltutölur gefa tilefni til varkárni. Uppfærð spá bankans gerir því ráð fyrir að samdráttur
landsframleiðslu á þessu ári verði heldur minni en spáð var í maí. Gengi krónunnar hefur styrkst nokkuð undan-
farið og verið sterkara en spáð var í maí. Hjöðnun verðbólgu hefur því verið hraðari en þá var talið. Gert er ráð
fyrir áframhaldandi hjöðnun verðbólgu og að hún verði við markmið Seðlabankans um mitt næsta ár en í lok
þessa árs ef horft er til verðbólgu án áhrifa neysluskatta. Er það nokkru fyrr en spáð var í maí.
Heimild: Reuters EcoWin.
Breyting frá sama ársfjórðungi á fyrra ári (%)
Mynd 1
Alþjóðlegur hagvöxtur
Magnbreyting VLF 1. ársfj. 2003 - 2. ársfj. 2010
Bandaríkin
Evrusvæðið
Bretland
Japan
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
6
20102009200820072006200520042003
1. Innflutningur vöru og þjónustu í helstu viðskiptalöndum Íslands.
2. Einfalt meðaltal vöruinnflutnings og -útflutnings í OECD-ríkjum og
stærstu ríkjum utan OECD.
Heimildir: OECD, Seðlabanki Íslands.
Breyting frá fyrra ári (%)
Mynd 2
Alþjóðaviðskipti
Helstu viðskiptalönd Íslands1
Alþjóðaviðskipti2
-15
-10
-5
0
5
10
15
20102005200019951990
1. Greiningin sem hér birtist byggist í meginatriðum á mati bankans á þróun efnahagsmála
sem birtist í Peningamálum 2010/2 í maí sl. og þeirri uppfærðu spá sem hér er birt. Hún er
byggð á gögnum sem lágu fyrir 13. ágúst.